Cerkiew św. Łazarza w Żółkwi
Cerkiew św. Łazarza – zabytkowa prawosławna cerkiew parafialna znajdująca się w mieście Żółkiew na Ukrainie Zachodniej.
46-227-0084[1] | |||||||||||||||
cerkiew parafialna | |||||||||||||||
Elewacja frontowa | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Eparchia | |||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
sobota przed Niedzielą Palmową; | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Żółkwi | |||||||||||||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego | |||||||||||||||
50°03′21″N 23°58′44″E/50,055833 23,978889 |
W latach 1735–1946 był to rzymskokatolicki kościół i szpital pw. św. Łazarza.
Historia obiektu edytuj
W 1627 Zofia (z Daniłowiczów) Żółkiewska ufundowała w Żółkwi niewielki drewniany kościółek i szpital pw. św. Łazarza dla siedmiu ubogich chorych. W 1735 jej wnuk, królewicz Jakub Sobieski, wystawił nowe murowane budynki kościoła i szpitala, które zachowały się do dziś. Po rozbiorach Austriacy na terenie świątyni i szpitala urządzili magazyny. W 1861 przywrócono poprzednie użytkowanie w budynkach zespołu. W 1873 żółkiewski proboszcz sprowadził z Krakowa siostry felicjanki, które otworzyły w murach szpitala dwuklasową szkołę dla dziewcząt i założyły niewielki klasztor. Świątynię konsekrowano pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. W 1946 władze radzieckie skasowały klasztor, a budynki ponownie zamieniły w magazyny[2]. Od 1991 świątynia funkcjonuje jako cerkiew prawosławna pw. św. Łazarza[3], najpierw w jurysdykcji Ukraińskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej, a od 15 grudnia 2018 Kościoła Prawosławnego Ukrainy[4].
-
Widok ogólny -
Nazwa świątyni (15 grudnia 2018 UAKP przystąpił do Kościoła Prawosławnego Ukrainy) -
Otoczenie; na dalszym planie cerkiew Świętych Piotra i Pawła, należąca do eparchii lwowsko-sokalskiej Kościoła Prawosławnego Ukrainy
Architektura i wyposażenie edytuj
Kościół zbudowano na planie krzyża greckiego. Ośmioboczna nawa przykryta jest kopułą na wysokim bębnie. Fasadę flankuje para lizen dźwigających trójkątny szczyt z fryzem arkadowym. Do kościoła przylegają parterowe budynki dawnego szpitala[2].
Wewnątrz, dekoracje i wyposażenie z czasów klasztoru nie zachowały się. Niektóre elementy wyposażenia kościoła znajdują się obecnie w kościele sióstr felicjanek w Przemyślu.
Przypisy edytuj
- ↑ Костел Святого Лазаря. Państwowy Rejestr Zabytków Nieruchomych Ukrainy. [dostęp 2019-07-16]. (pol.).
- ↑ a b Grzegorz Rąkowski: Ziemia Lwowska. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2007, s. 128. ISBN 978-83-89188-66-3. [dostęp 2019-07-22].
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina Zachodnia. Wydawnictwo Bezdroża, Kraków 2007, s. 464. ISBN 978-83-60506-52-3.
- ↑ Tadeusz A. Olszański: Historyczne zjednoczenie Kościołów prawosławnych Ukrainy. osw.waw.pl, 17 grudnia 2018. [dostęp 2019-07-23].