Cerkiew Świętego Łukasza w Kotorze

Cerkiew Świętego Łukasza[1] (srb./czrng. Crkva Svetog Luke, Црква Светог Луке) – prawosławna cerkiew znajdująca się na Starym Mieście w Kotorze w Czarnogórze.

Cerkiew Świętego Łukasza
Crkva Svetog Luke / Црква Светог Луке
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Czarnogóra

Miejscowość

Kotor

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Serbski Kościół Prawosławny

Metropolia

Czarnogóry i Przymorza

Wezwanie

św. Łukasza

Wspomnienie liturgiczne

18/31 października

Położenie na mapie Czarnogóry
Mapa konturowa Czarnogóry, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kotor, cerkiew Świętego Łukasza”
Ziemia42°25′31,8″N 18°46′16,3″E/42,425500 18,771194
Schemat świątyni
Cerkiew od płd.-wsch. z widoczną półokrągłą apsydą

Świątynia została zbudowana w 1195 w czasie, gdy Czarnogóra była pod panowaniem władcy serbskiego Stefana Nemanii i jego syna Vukana. Wmurowana marmurowa tablica z łacińskim napisem potwierdza, iż została ufundowana przez Mavro Kacafrangi i jego żonę Bonę. Do połowy XVII wieku świątynia była kościołem katolickim. Mimo przekazania go prawosławnym wiernym, do 1812 znajdował się w nim ołtarz katolicki. Przez długi czas były tu odprawiane nabożeństwa obu obrządków. To jedyna chrześcijańska świątynia w mieście, która nie poniosła znaczniejszych strat w czasie trzęsienia ziemi w 1979 roku.

Romańsko-bizantyńska budowla jest świątynią jednonawową z kopułą na okrągłym bębnie, od wschodu zakończona półokrągłą apsydą. Jej frontową fasadę wieńczy barokowa dzwonnica. W 2. połowie XVIII w. do ówczesnej północnej części dobudowano kaplicę św. Spirydona. Świątynię pierwotnie zdobiły freski, z których do dziś nieznaczna część pozostała. Najstarsze pochodzą z przełomu XII i XIII w. i widnieją na południowej ścianie. Przedstawiają one trójkę świętych: św. Katarzynę, św. Sylwestra i św. Barbarę. Dwa ikonostasy pochodzą z XVIII wieku. Posadzka w cerkwi została wykonana z płyt nagrobnych zmarłych mieszkańców Kotoru, bowiem aż do 1930, pochówki odbywały się w samym kościele.

Przypisy edytuj

  1. Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.

Bibliografia edytuj