Cerkiew św. Jerzego w Orzyszu

Cerkiew pod wezwaniem św. Jerzegoprawosławna cerkiew parafialna w Orzyszu. Należy do dekanatu Olsztyn diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew św. Jerzego
1152 z dnia 10.05.1968.
cerkiew parafialna
Ilustracja
Budynek cerkiewny od frontu (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Orzysz

Adres

ul. Ełcka 22

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

białostocko-gdańska

Wezwanie

św. Jerzego

Wspomnienie liturgiczne

23 kwietnia/6 maja

Położenie na mapie Orzysza
Mapa konturowa Orzysza, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew”
Położenie na mapie gminy Orzysz
Mapa konturowa gminy Orzysz, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cerkiew”
Ziemia53°48′34,5″N 21°57′16,5″E/53,809583 21,954583

Świątynia mieści się przy ulicy Ełckiej 22.

Budynek pochodzi końca z XVIII w.[1] Do czasów II wojny światowej mieściła się w nim kaplica ewangelicka. W 1971 r. część, a w 1981 r. całą dawną kaplicę przekazano parafii prawosławnej[2][3]. Cerkiew urządzono na parterze, natomiast piętro (dawne mieszkanie protestanckiego duchownego) oraz ogrodzony teren przy obiekcie należały do osób prywatnych[4].

10 maja 1968 r. obiekt wpisano do rejestru zabytków pod nr 1152[1].

W październiku 2012 miało miejsce włamanie do cerkwi – ukradziono mały Ewangeliarz, krzyż, świecznik i dwie ikony z ikonostasu oraz zniszczono duży Ewangeliarz[5].

Po wykupieniu w 2017 r. całego obiektu przez społeczność prawosławną, przeprowadzono generalny remont budynku oraz uporządkowano przylegającą działkę. Odnowiony obiekt został poświęcony 14 września 2019 r. przez arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Jakuba[3]. W 2020 r. w cerkwi umieszczono i poświęcono nowy ikonostas[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. Kalendarz Prawosławny 2022, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, Warszawa 2021, ISSN 1425-2171, ss. 173–174.
  3. a b Wiaczesław Perek: Poświęcenie cerkwi św. Jerzego w Orzyszu. orthodox.pl, 17 września 2019. [dostęp 2019-09-17].
  4. ks. Jarosław Kupryjaniuk, ks. Włodzimierz Misijuk: Akcja „Wspólne dzieło”. Parafia w Orzyszu. cerkiew.pl, 18 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-20]. (pol.).
  5. Okradziono cerkiew w Orzyszu [online], strona parafii prawosławnej w Mrągowie [zarchiwizowane z adresu 2014-10-06].
  6. Wiaczesław Perek: Poświęcenie nowego ikonostasu w Orzyszu. orthodox.bialystok.pl, 19 września 2020. [dostęp 2020-09-25].