Cerkiew św. Paraskiewy w Boguszewie

Cerkiew św. Paraskiewy – niezachowana do czasów współczesnych cerkiew prawosławna w Boguszewie, pochodząca z XVI wieku.

Cerkiew św. Paraskiewy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Boguszewo

Wyznanie

prawosławne

Rodzaj

Cerkiew

Wezwanie

św. Paraskiewy

Historia
Data budowy

pomiędzy 1545 a 1564

Data likwidacji

1783

brak współrzędnych

Historia edytuj

 
Petronella Dowojno z Radziwiłłów, fundator parafii prawosławnej w Boguszewie

Nieznana jest dokładna data budowy świątyni, wiadomo jednak, że między 1545 a 1564 rokiem Boguszewo zostało siedzibą samodzielnej parafii prawosławnej pw. św. Paraskiewy, powstałej z fundacji wojewodziny połockiej Patroneli Radziwiłłówny, żony Stanisława Dowojny[1]. Cerkiew zaznaczona została na, zachowanych do dziś, mapach regionalnych z 1561 r[2]. W źródłach pisanych z 1571 r. wspomina się o fakcie, że w dniu świętych Szymona i Judy Tadeusza odbywał się w niej odpust parafialny, który gromadził tłumy pielgrzymów. Przy okazji uroczystości religijnych we wsi odbywał się jarmark[2].

Nie jest jasne kiedy, i w jakich okolicznościach, cerkiew w Boguszewie została przekazana unitom (katolikom obrządku wschodniego), którzy administrowali nią w XVI i XVII w. W 1783 r. odbyła się wizytacja cerkwi przez plebana z Trzciannego, który stwierdził, iż cerkiew od pewnego czasu nie służy już celom religijnym, gdyż wszyscy mieszkańcy Boguszewa i okolic przyjęli katolicyzm w obrządku łacińskim[1]. Przetrwał jedynie kult przechowywanej w cerkwi, szczególnie czczonej przez okoliczną ludność, ikony św. Paraskiewy[1].

W latach 70. XIX w. podjęto decyzję o przeniesieniu wiekowej, drewnianej cerkwi z Boguszewa na cmentarz prawosławny w Knyszynie. W okresie II wojny światowej cmentarz ten został zdewastowany, a cerkiew całkowicie zniszczona[3].

Inne edytuj

Z wyposażenia cerkwi boguszewskiej przetrwała cenna ikona św. Paraskiewy, która trafiła do rąk prywatnych i została wywieziona do Stanów Zjednoczonych[1], gdzie do dziś znajduje się w posiadaniu osoby z Chicago[4].

Cerkiew była usytuowana na końcu wsi (od strony Trzciannego), w miejscu gdzie współcześnie znajduje się remiza strażacka[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d BOGUSZEWO (św. Paraskiewy Piatnicy). W: Grzegorz Sosna, Antonina Troc-Sosna: Zapomniane dziedzictwo. Nie istniejące już cerkwie w dorzeczu Biebrzy i Narwi. Białystok: Wydawnictwo Orthdruk, 2002. ISBN 83-85368-94-9.
  2. a b c Józef Maroszek; Arkadiusz Studniarek: Szkic historyczny miasta i gminy Mońki. W 40-tą rocznicę uzyskania praw miejskich 1965-2005. [w:] Lokalne historie [on-line]. e-monki.pl, 2006. [dostęp 2016-06-25].
  3. Marta Piszczatowska: Cmentarze w Knyszynie. [w:] Historia [on-line]. knyszyn.pl, 20.03.2008. [dostęp 2016-06-25].
  4. Cerkiew. [w:] Turystyka [on-line]. knyszyn.pl, 12.10.2010. [dostęp 2016-06-25].