Wikipedia

Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Olchowcu

Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja z Myr Licejskich do Bari w Olchowcu – parafialna cerkiew greckokatolicka znajdująca się w Olchowcu, wzniesiona w 1934.

Cerkiew
Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja
w Olchowcu
A-301 z 1.09.1993[1]
cerkiew parafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Olchowiec

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Parafia

Greckokatolicka Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Olchowcu

Wezwanie

Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja z Myr Licejskich do Bari

Położenie na mapie gminy Dukla
Mapa konturowa gminy Dukla, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Olchowiec, cerkiew greckokatolicka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Olchowiec, cerkiew greckokatolicka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Olchowiec, cerkiew greckokatolicka”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Olchowiec, cerkiew greckokatolicka”
Ziemia49°28′18,2″N 21°36′09,7″E/49,471722 21,602694
Multimedia w Wikimedia Commons

Obiekt wpisany na listę zabytków w 1993 i włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia edytuj

Pierwsza cerkiew w Olchowcu powstała lub została przeniesiona z innej miejscowości w 1792. Jeden z trzech dzwonów, jakie posiadała, do dnia dzisiejszego znajduje się w świątyni ustawionej na jej miejscu w 1934, kiedy rozebrano starą cerkiew. Nowa budowla poważnie ucierpiała w czasie II wojny światowej, kiedy trafiona pociskiem straciła większość wyposażenia z ikonostasem w pożarze, został uszkodzony również dach. Bezpośrednio po wojnie mieszkańcy podjęli pewne prace zabezpieczające, przerwane przez akcję „Wisła”.

W latach 40. XX wieku z pozostawionej bez opieki cerkwi rozkradziono znaczną część wyposażenia. Następnie cerkiew została zaadaptowana na kościół. W 1950 tylko postawa mieszkańców Olchowca zapobiegła jej rozbiórce, zadekretowanej przez władze. Po 1956, również z inicjatywy miejscowej ludności, dokonano kolejnych niezbędnych napraw we wnętrzu obiektu, współużytkowanego przez katolików obydwu obrządków. Dopiero w latach 80. udało się zamontować w cerkwi nowy ikonostas, a po 1992 przeprowadzić generalny remont.

W 1987 wznowiono w niej nabożeństwa greckokatolickie.

  •  
    Elewacja południowa
  •  
    Wnętrze
  •  
    Elewacja północna

Po upadku PRL cerkiew otrzymała również ikony z nieistniejących świątyń w Leszczawce i Ruszelczycach, które posłużyły do budowy nowego ikonostasu w 1989, autorstwa Andrija Stefanowskiego; dotychczasowy ikonostas trafił do cerkwi w Gajach. Świątynia w dalszym ciągu służy katolikom dwóch obrządków – należy do greckokatolickiej parafii w Komańczy oraz do rzymskokatolickiej w Polanach. W 2000 cerkiew wróciła pod jurysdykcję greckokatolickiego władyki w Przemyślu[2].

Architektura i wyposażenie edytuj

Cerkiew w Olchowcu jest trójdzielna, posiada wyodrębnione prezbiterium, nawę oraz babiniec. Obiekt posiada konstrukcję zrębową, jest zgodnie z tradycją orientowany. Dach cerkwi jest kalenicowy, wzmacniany blachą, wieńczą go dwie kopuły. Okna cerkwi wypełniają witraże.

  •  
    Cmentarz przycerkiewny
  •  
    Elewacja frontowa
  •  
    Kamienny mostek

Otoczenie edytuj

Cerkiew otoczona kamiennym murem. Do świątyni prowadzi kamienny mostek, będący unikatem na Łemkowszczyźnie i zabytkiem.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2015-12-12].
  2. ↑ Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 202. ISBN 978-83-61577-68-3.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cerkiew_Przeniesienia_Relikwii_św._Mikołaja_w_Olchowcu&oldid=73329503”