Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Lychny

Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Lychny (ros. Церковь Успения Пресвятой Богородицы) – czynna prawosławna cerkiew w Lichni, w Abchazji.

Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej
cerkiew parafialna
Ilustracja
Państwo

 Abchazja
 Gruzja

Miejscowość

Lichni

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Abchaski Kościół Prawosławny

Wezwanie

Zaśnięcia Matki Bożej

Wspomnienie liturgiczne

15/28 sierpnia

Położenie na mapie Abchazji
Mapa konturowa Abchazji, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej”
Położenie na mapie Gruzji
Mapa konturowa Gruzji, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej”
Ziemia43°08′23,34″N 40°37′04,95″E/43,139817 40,618042

Cerkiew została wzniesiona na przełomie IX i X w.[1] i jest najbardziej typowym reprezentantem tzw. stylu abchaskiego w architekturze. Świątynia wznosi się na planie prostokąta. Pomieszczenie ołtarzowe zamyka podkowiasta absyda. Nad skrzyżowaniem nawy głównej i nawy bocznej obiektu znajduje się pojedyncza kopuła usadowiona na ośmiobocznym bębnie z ośmioma oknami. Od strony zachodniej cerkiew posiada narteks, nad którym umieszczono emporę. O ile sklepienie kopuły zdobi dekoracja ornamentalna w postaci ośmiu promieni, o tyle z zewnątrz cerkiew w ogóle nie jest zdobiona, przez co budowniczowie pragnęli zwrócić uwagę oglądającego wyłącznie na surowe i harmonijne formy architektoniczne budynku[2].

Zdecydowana większość fresków w świątyni powstała w XIV wieku, jednak najstarsze znajdujące się w westybulu (m.in. głowa starego mężczyzny z podpisem gruzińskim "Zakaria") datuje się na przełom X-XI wieku[3]. W górnej części centralnej absydy wykonano wówczas monumentalny wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem i dwoma aniołami oraz sceny przybycia Świętych Niewiast Niosących Wonności do pustego grobu i spotkania dwóch z nich ze zmartwychwstałym Chrystusem. W cerkwi znajdują się także freski przedstawiające Gościnność Abrahama, ofiarę Abrahama, postacie aniołów i świętych biskupów, w tym Bazylego Wielkiego i Grzegorza z Nazjanzu. Na ścianie zachodniej znajduje się kompozycja przedstawiająca Zaśnięcie Matki Bożej oraz przekazanie przez Matkę Bożą swojego pasa apostołowi Tomaszowi[4].

W cerkwi znajduje się nagrobek księcia abchaskiego Safarbeja Czaczba, zm. 1821[4].

Na jednej ze ścian świątyni przetrwał datowany na 1066 napis informujący o pojawieniu się nad Abchazją komety (jak zapisano, gwiazdy, z której wnętrza odchodziły promienie, wznosząc się przed nią)[4].

Przypisy edytuj

  1. Иллюстрированный атлас Абхазии. Wyd. 4. Издательство КОУП, 2012, s. 49, seria: Абхазия Туристическая. ISBN 978-5-9900651-7-8. (ros.).
  2. Amiraszwili Sz.: Sztuka gruzińska. Warszawa: 1973, s. 275-276.
  3. Across north-west Abkhazia. W: Yuri Voronov: Architectural monuments of Abkhazia. Sukhum: Abkhazian State University, 2010-10-20, s. 64. (ang.).
  4. a b c Лыхненский храм. [dostęp 2013-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-13)].