Chełmsko Śląskie (gmina)

Chełmsko Śląskie – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1954[2] w woj. wrocławskim (dzisiejsze woj. dolnośląskie). Siedzibą władz gminy było Chełmsko Śląskie, które po utraceniu praw miejskich w 1945 stało się wsią.

Chełmsko Śląskie
gmina wiejska
1946-1954[1]
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

wrocławskie

Powiat

kamiennogórski

Siedziba

Chełmsko Śląskie

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

5

brak współrzędnych
Rynek w Chełmsku Śląskim

Gmina Chełmsko Śląskie powstała po II wojnie światowej na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. II okręg administracyjny – Dolny Śląsk). 28 czerwca 1946 gmina – jako jednostka administracyjna powiatu kamiennogórskiego – weszła w skład nowo utworzonego woj. wrocławskiego[3][4].

Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 5 gromad: Błażejów, Chełmsko Śląskie, Okrzeszyn, Olszyny i Uniemyśl[5]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[6]. Chełmsko Śląskie przez kolejne dwa lata było siedzibą gromady, po czym awansowało do rangi osiedla z dniem 1 stycznia 1957[7]. Gminy Chełmsko Śląskie nie przywrócono 1 stycznia 1973 wraz z kolejną reformą znoszącą gromady i osiedla a reaktywującą gminy, przez co Chełmsko po raz pierwszy stało się wsią niegminną (dawny obszar gminy wszedł głównie w skład nowej gminy Lubawka, oprócz Olszyn, które włączono do nowej gminy Kamienna Góra)[8].

Region, a zwłaszcza Chełmsko – miejscowość o tradycjach i wyglądzie typowo miejskim – zaczął podupadać, a wraz z nim liczne zabytki dawnego miasta[9]. Obecnie mieszkańcy Chełmska Śląskiego i okolicznych wsi domagają się reaktywowania gminy Chełmsko Śląskie w jej dawnych granicach[10][11].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Od 1946 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. wrocławskiego
  2. Do 28 września 1954
  3. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  4. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
  5. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  6. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  7. Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 31
  8. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  9. Portal Chełmska Śląskiego
  10. Wniosek o powołanie nowej gminy złożony
  11. M. Jaksoń: Walczą o gminę (2007)