Chloropikryna
Chloropikryna, trichloro(nitro)metan – organiczny związek chemiczny stosowany niegdyś jako bojowy środek trujący z grupy drażniących. Otrzymany w 1848 roku przez Johna Stenhousa, używany także jako nematocyd oraz fumigant[7][8].
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
CCl3NO2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
164,38 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
oleista bezbarwna lub żółta ciecz[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Właściwości chemiczne edytuj
Chloropikryna słabo rozpuszcza się w wodzie, jest natomiast mieszalna z większością rozpuszczalników organicznych[9]. Rozpuszcza się w wielu bojowych środkach trujących (iperyty, fosgen, difosgen, fosforoorganiczne bojowe środki trujące). Jest substancją trwałą chemicznie. Hydrolizuje tylko w środowisku zasadowym przy podwyższonej temperaturze. Właściwymi dla chloropikryny odkażalnikami są roztwory alkoholanów i siarczków metali alkalicznych. W temperaturach powyżej 400 °C rozkłada się z wydzieleniem fosgenu.
Działanie toksyczne edytuj
Pary chloropikryny silnie drażnią błony śluzowe oczu i dróg oddechowych wywołując łzawienie, kichanie i kaszel (przy stężaniach od 0,002 mg/dm³). Działa dusząco (z objawami w postaci bólu w okolicy żołądka, wymiotów, obrzęku płuc i utraty przytomności) przy stężeniach powyżej 0,1 mg/dm³. W stanie ciekłym powoduje oparzenia skóry. Inhalacyjna dawka śmiertelna wynosi dla chloropikryny 20 g·min·m-3.
Zastosowania edytuj
Chloropikrynę stosuje się do oceny sprawności technicznej środków ochrony dróg oddechowych.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Chloropicrin. [w:] Cameo Chemicals [on-line]. US National Oceanic and Atmospheric Administration. [dostęp 2022-05-16].
- ↑ a b Trichloronitromethane (nr 34321) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ a b c Chloropicrin, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-07] (ang.).
- ↑ GESTIS Substance database. [dostęp 2019-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-16)].
- ↑ Chloropicrin | CCl3NO2 - PubChem. [dostęp 2019-01-26].
- ↑ a b Chloropikryna, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-07] (ang.).
- ↑ Amos Alfred Fries, Clarence Jay West: Chemical warfare. New York: McGraw-Hill book company, inc., 1921, s. 144.
- ↑ Chloropicrin. W: Benjamin C. Garrett, John Hart Garrett: The A to Z of Nuclear, Biological, and Chemical Warfare. Lanham: Scarecrow Press, Inc., 2009, s. 53. ISBN 978-0-8108-7040-6.
- ↑ Chloropicrin, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 6423 [dostęp 2022-03-30] (ang.).
Bibliografia edytuj
- 1000 słów o chemii i broni chemicznej: praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07396-1.
- NetTAX – Dziennik Ustaw, Monitor Polski, Dzienniki Urzędowe. [dostęp 2009-10-05].