Chożów

agromiasteczko na Białorusi
(Przekierowano z Chożowo)

Chożów (biał. Хажова, ros. Хожово) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie mołodeckim, w sielsowiecie Chożów, którego jest siedzibą. Występuje także pod nazwami Chożowo, Chożowa, Chożewo, Chożów Mołodecki.

Chożów
Хажова
Хожово
ilustracja
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

mołodecki

Sielsowiet

Chożów

Populacja (2009)
• liczba ludności


533[1]

Kod pocztowy

222334

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Chożów”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Chożów”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Chożów”
Ziemia54°14′50″N 26°50′07″E/54,247222 26,835278

Znajdują tu się parafialna cerkiew prawosławna pw. św. Aleksandra Newskiego[2] oraz lotnisko Mołodeczno-Chożów.

Historia edytuj

Wzmiankowana w 1434 roku, wtedy została własnością Sudymunta Dorgiewicza[3].

Dawne dziedzictwo Radziwiłłów. Istniała tu parafia katolicka.

W czasach zaborów miasteczko w gminie Mołodeczno, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1865 roku liczyło 45 dusz rewizyjnych[4].

W latach 1921–1945 wieś, majątek i futor leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, od 1927 roku w powiecie mołodeczańskim, w gminie Mołodeczno.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały:

  • wieś – 511 osób, 97 było wyznania rzymskokatolickiego, 413 prawosławnego a 1 ewangelickiego. Jednocześnie 68 mieszkańców zadeklarowało polską, 439 białoruską a 4 rosyjską przynależność narodową. Było tu 95 budynków mieszkalnych[5]. W 1931 w 100 domach zamieszkiwało 518 osób[6].
  • majątek – 58 osób, 54 było wyznania rzymskokatolickiego, 4 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 6 budynków mieszkalnych[5]. W 1931 w 15 domach zamieszkiwały 123 osoby[6].
  • futor – w 1931 w 1 domu zamieszkiwało 6 osób[6].

Wierni należeli do miejscowej parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Mołodecznie i Okręgowy w Wilnie; mieścił się tu urząd pocztowy obsługujący część gminy Mołodeczo[7].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[8][9]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[10].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Przynależność państwowa i administracyjna edytuj

Uwagi edytuj

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
  2. de facto do 1939

Przypisy edytuj

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Приход храма Святого благоверного князя Александра Невского д. Хожево. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-08]. (ros.).
  3. Wiesław Wróbel: Krąg rodzinny Zofii z Chożowa Holszańskiej i jej testament z 29 VII 1518 r. (preprint).
  4. Chożów, wieś, powiat wilejski, gmina Mołodeczno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 9.
  5. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 88.
  6. a b c Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 28.
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 244.
  8. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  9. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
  10. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.

Bibliografia edytuj