Chorwacka Partia Chłopska

Chorwacka Partia Chłopska (chorw. Hrvatska seljačka stranka, HSS) – chorwacka partia polityczna o profilu konserwatywnym, agrarnym i chrześcijańsko-demokratycznym, później deklarująca się jako ugrupowanie liberalne[1].

Chorwacka Partia Chłopska
Ilustracja
Państwo  Chorwacja
Lider Krešo Beljak
Data założenia 1904/1989
Ideologia polityczna agraryzm
Barwy zielona
Strona internetowa

HistoriaEdytuj

Chorwacka Partia Chłopska powstała 22 grudnia 1904[2]. Założyli ją bracia Stjepan i Antun Radić. HSS stała się organizacją optującą za rozwojem rolnictwa i redystrybucją ziemi między chłopów. Po utworzeniu Królestwa SHS pozostawała w opozycji wobec zdominowanego przez Serbów rządu centralnego. W 1928 lider partii Stjepan Radić został zamordowany w zamachu, a samo ugrupowanie traciło wpływy w okresie rosnącej dyktatury[3]; nowym przywódcą partii został następnie Vladko Maček[4]. Partia została zdelegalizowana w 1941, po zakończeniu II wojny światowej formalnie funkcjonowała na uchodźstwie[2].

W 1989 HSS została reaktywowana na terytorium Chorwacji. Od 1992 pozostaje reprezentowana w parlamencie krajowym, startując w wyborach parlamentarnych samodzielnie lub w koalicjach. W 1995 i 2000 startowała w koalicji m.in. z Istryjskim Zgromadzeniem Demokratycznym, a w 2007 z Chorwacką Partią Socjalliberalną. Od 2000 do 2003 partia współtworzyła dwa kolejne rządy, na czele których stał Ivica Račan. Ówczesny przywódca HSS, Zlatko Tomčić, stał w tym okresie na czele parlamentu, a w lutym 2000 przez kilkanaście dni pełnił z racji tej funkcji obowiązki prezydenta kraju. W 2008 Chorwacka Partia Chłopska ponownie weszła w skład koalicji rządzącej, wprowadzając swoich ministrów do gabinetu Iva Sanadera i następnie do rządu Jadranki Kosor.

W 2014 wiceprzewodnicząca HSS Marijana Petir z listy koalicyjnej powstałej wokół Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej uzyskała mandat posłanki do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji[5]. Chorwacka Partia Chłopska pozostała następnie w ramach centroprawicowej Koalicji Patriotycznej, jednak w 2016 nawiązała współpracę z Socjaldemokratyczną Partią Chorwacji[6]. Współpraca wyborcza z lewicą pozwoliła na zwiększenie reprezentacji parlamentarnej HSS[7], jednocześnie doprowadziła do konfliktów w partii (z partii odszedł m.in. były przewodniczący Branko Hrg)[8]. Porozumienie z socjaldemokratami odnowiono również na potrzeby wyborów w 2020[9].

Wyniki wyborczeEdytuj

Wyniki do Zgromadzenia Chorwackiego[10][11][7]:

  • 1992: 4,3% głosów i 3 mandaty
  • 1995: 18,3% głosów i 18 mandatów (koalicja, 10 mandatów dla HSS)
  • 2000: 15,6% głosów i 24 mandaty (koalicja, 16 mandatów dla HSS, 1 mandat w okręgu mniejszości narodowych)
  • 2003: 7,9% głosów i 9 mandatów
  • 2007: 6,4% głosów i 8 mandatów (koalicja, 6 mandatów dla HSS)
  • 2011: 3,0% głosów i 1 mandat
  • 2015: 33,4% głosów i 59 mandatów (koalicja, 1 mandat dla HSS)
  • 2016: 33,5% głosów i 54 mandaty (koalicja, 5 mandatów dla HSS)
  • 2020: 24,9% głosów i 41 mandatów (koalicja, 2 mandaty dla HSS)[12][9]

PrzewodniczącyEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ HSS rekao zbogom demokršćanstvu: Mi smo progresivni liberali (chorw.). n1info.com, 13 października 2017. [dostęp 2019-07-18].
  2. ↑ a b Leaders of Croatia (ang.). terra.es. [dostęp 2011-06-27].
  3. ↑ Croatian Peasant Party (ang.). britannica.com. [dostęp 2011-07-01].
  4. ↑ Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998, s. 258. ISBN 83-85852-28-X.
  5. ↑ Potpuni rezultati izbora članova u Europski parlament iz Republike Hrvatske (chorw.). izbori.hr, 26 maja 2014. [dostęp 2014-05-26].
  6. ↑ SDP to Form Coalition with HNS, HSS and HSU (ang.). total-croatia-news.com, 9 lipca 2016. [dostęp 2016-07-25].
  7. ↑ a b DIP OBJAVIO KONAČNE REZULTATE. HDZ je pobjednik izbora s osvojenim 61 mandatom (chorw.). index.hr, 12 września 2016. [dostęp 2016-09-15].
  8. ↑ Beljak je pokušao mijenjati naše vrijednosti i ideologiju. Može ga biti sram i poručujem mu da ode (chorw.). vecernji.hr, 16 września 2016. [dostęp 2016-09-16].
  9. ↑ a b SDP-ov potop još je veći. Od 41 mandata koje je osvojio Restart, 9 ide koalicijskim partnerima (chorw.). telegram.hr, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-06].
  10. ↑ Parties and Elections in Europe: Croatia (ang.). parties-and-elections.eu. [dostęp 2016-09-15].
  11. ↑ Izbori za zastupnike u Hrvatski sabor 2011. (chorw.). izbori.hr. [dostęp 2011-12-06].
  12. ↑ Rezultati izbora zastupnika u Hrvatski sabor provedenih 4. srpnja i 5. srpnja 2020. (chorw.). izbori.hr, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-06].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chorwacka_Partia_Chłopska&oldid=63812174”