Chorwacka Partia Chłopska
Chorwacka Partia Chłopska (chorw. Hrvatska seljačka stranka, HSS) – chorwacka partia polityczna o profilu konserwatywnym, agrarnym i chrześcijańsko-demokratycznym, później deklarująca się jako ugrupowanie liberalne[1].
| ||
| Lider | Krešo Beljak | |
| Data założenia | 1904/1989 | |
| Ideologia polityczna | agraryzm | |
| Barwy | zielona | |
| Strona internetowa | ||
Spis treści
HistoriaEdytuj
Chorwacka Partia Chłopska powstała 22 grudnia 1904[2]. Założyli ją bracia Stjepan i Ante Radić. HSS stała się organizacją optującą za rozwojem rolnictwa i redystrybucją ziemi między chłopów. Po utworzeniu Królestwa SHS pozostawała w opozycji wobec zdominowanego przez Serbów rządu centralnego. W 1928 lider partii został zamordowany w zamachu, a samo ugrupowanie traciło wpływy w okresie rosnącej dyktatury[3]. Partia została zdelegalizowana w 1941, po zakończeniu II wojny światowej formalnie funkcjonowała na uchodźstwie[2].
W 1989 HSS została reaktywowana na terytorium Chorwacji. Od 1992 pozostaje reprezentowana w parlamencie krajowym, startując w wyborach parlamentarnych samodzielnie lub w koalicjach. W 1995 i 2000 startowała w koalicji m.in. z Istryjskim Zgromadzeniem Demokratycznym, a w 2007 z Chorwacką Partią Socjalliberalną. Od 2000 do 2003 partia współtworzyła dwa kolejne rządy, na czele których stał Ivica Račan. Ówczesny przywódca HSS, Zlatko Tomčić, stał w tym okresie na czele parlamentu, a w lutym 2000 przez kilkanaście dni pełnił z racji tej funkcji obowiązki prezydenta kraju. W 2008 Chorwacka Partia Chłopska ponownie weszła w skład koalicji rządzącej, wprowadzając swoich ministrów do gabinetu Iva Sanadera i następnie do rządu Jadranki Kosor.
W 2014 wiceprzewodnicząca HSS Marijana Petir z listy koalicyjnej powstałej wokół Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej uzyskała mandat posłanki do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji[4]. Chorwacka Partia Chłopska pozostała następnie w ramach centroprawicowej Koalicji Patriotycznej, jednak w 2016 nawiązała współpracę z Socjaldemokratyczną Partią Chorwacji[5]. Współpraca wyborcza z lewicą pozwoliła na zwiększenie reprezentacji parlamentarnej HSS[6], jednocześnie doprowadziła do konfliktów w partii (z partii odszedł m.in. były przewodniczący Branko Hrg)[7].
Wyniki wyborczeEdytuj
Wyniki do Zgromadzenia Chorwackiego[8][9][6]:
- 1992: 4,3% głosów i 3 mandaty
- 1995: 18,3% głosów i 18 mandatów (koalicja, 10 mandatów dla HSS)
- 2000: 15,6% głosów i 24 mandaty (koalicja, 16 mandatów dla HSS, 1 mandat w okręgu mniejszości narodowych)
- 2003: 7,9% głosów i 9 mandatów
- 2007: 6,4% głosów i 8 mandatów (koalicja, 6 mandatów dla HSS)
- 2011: 3,0% głosów i 1 mandat
- 2015: 33,4% głosów i 59 mandatów (koalicja, 1 mandat dla HSS)
- 2016: 33,5% głosów i 54 mandaty (koalicja, 5 mandatów dla HSS)
PrzewodniczącyEdytuj
- 1904–1928: Stjepan Radić
- 1928–1964: Vladko Maček
- 1964–1988: Juraj Krnjević
- 1991–1994: Drago Stipac
- 1994–2005: Zlatko Tomčić
- 2005–2012: Josip Friščić
- 2012–2016: Branko Hrg
- od 2016: Krešo Beljak
PrzypisyEdytuj
- ↑ HSS rekao zbogom demokršćanstvu: Mi smo progresivni liberali (chorw.). n1info.com, 13 października 2017. [dostęp 2019-07-18].
- ↑ a b Leaders of Croatia (ang.). terra.es. [dostęp 2011-06-27].
- ↑ Croatian Peasant Party (ang.). britannica.com. [dostęp 2011-07-01].
- ↑ Potpuni rezultati izbora članova u Europski parlament iz Republike Hrvatske (chorw.). izbori.hr, 26 maja 2014. [dostęp 2014-05-26].
- ↑ SDP to Form Coalition with HNS, HSS and HSU (ang.). total-croatia-news.com, 9 lipca 2016. [dostęp 2016-07-25].
- ↑ a b DIP OBJAVIO KONAČNE REZULTATE. HDZ je pobjednik izbora s osvojenim 61 mandatom (chorw.). index.hr, 12 września 2016. [dostęp 2016-09-15].
- ↑ Beljak je pokušao mijenjati naše vrijednosti i ideologiju. Može ga biti sram i poručujem mu da ode (chorw.). vecernji.hr, 16 września 2016. [dostęp 2016-09-16].
- ↑ Parties and Elections in Europe: Croatia (ang.). parties-and-elections.eu. [dostęp 2016-09-15].
- ↑ Izbori za zastupnike u Hrvatski sabor 2011. (chorw.). izbori.hr. [dostęp 2011-12-06].