Chruszczobródwieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Łazy.

Chruszczobród
wieś
Ilustracja
Kościół w Chruszczobrodzie
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

zawierciański

Gmina

Łazy

Liczba ludności (2008)

1 648

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

42-456[2]

Tablice rejestracyjne

SZA

SIMC

0216579

Położenie na mapie gminy Łazy
Mapa konturowa gminy Łazy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chruszczobród”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Chruszczobród”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Chruszczobród”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Chruszczobród”
Ziemia50°24′55″N 19°18′47″E/50,415278 19,313056[1]

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chruszczobród. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa katowickiego.

Położenie

edytuj

Chruszczobród leży w południowo-zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Przez miejscowość przepływa struga Mitręga, wzdłuż której znajdują się zabudowania. Graniczy od południowego zachodu z Dąbrową Górniczą, od północy z gminą Siewierz.

Historia

edytuj

Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od słów chrust i bród.

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1224 z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża. Od 1443 r. wieś leżała w granicach księstwa siewierskiego, które po Sejmie Czteroletnim zostało wcielone do Rzeczypospolitej.

Nazwę miejscowości w zlatynizowanej formie Chroschczebrod wymienia w latach (14701480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[3]. Z miejscowością wiąże się nazwisko Mikołaja Mirzowskiego wymienianego przez Długosza jako właściciela miejscowości.

Po III rozbiorze Polski wieś znalazła się w zaborze pruskim.

Później została włączona do Księstwa Warszawskiego. Po kongresie wiedeńskim Chruszczobród znalazł się w granicach imperium rosyjskiego.

Zabytki

edytuj

Parafia pw. św. Stanisława Biskupa (parafia ustanowiona 9 maja 1459 przez biskupa krakowskiego Tomasza Strzempińskiego). Kościół Nawiedzenia NMP zbudowany w 1734 na miejscu wcześniejszego kościoła drewnianego. Początkowo kościół był utrzymany w stylu barokowym, lecz jego późniejsze przebudowy w 18941915 zniekształciły jego początkowy charakter (obiekt jest wpisany do rejestru zabytków, nr rej. A/727/2020[4]). We wnętrzu na uwagę zasługuje barokowe wyposażenie, m.in. ołtarz główny z wizerunkiem Matki Bożej Śnieżnej oraz boczne z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego i św. Antoniego z Padwy. Na cmentarzu przykościelnym znajduje się marmurowy obelisk na grobie generała Gabriela Taszyckiego, uczestnika insurekcji kościuszkowskiej.

Komunikacja

edytuj

Wieś leży na trasie dawnej kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 796.

W miejscowości znajduje się stacja PKP. Oprócz tego połączenia, kursuje autobus ZTM oraz bus PKM Olkusz.

W odległości ok. 25 km znajduje się lotnisko Katowice-Pyrzowice.

Rekreacja

edytuj

Bliskość Jury Krakowsko-Częstochowskiej powoduje, że miejscowość jest doskonałym miejscem wypadowym na trasy piesze i rowerowe. Otaczające lasy stanowią dobre miejsce na grzybobranie. W miejscowości znajduje się ośrodek jeździecki.

Ludzie związani z Chruszczobrodem

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16658
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 159 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, str.191.
  4. Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 30 października 2020 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-03)]. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-10-30]

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj