Wikipedia

Chrystus i św. Menas (ikona)

koptyjska ikona z VI-VII w. pochodząca z klasztoru w Bawit (Bauein) w Środkowym Egipcie

Chrystus i św. Menas, także Ikona Przyjaźni – koptyjska ikona z VI-VII w. pochodząca z klasztoru w Bawit (Bauein) w Środkowym Egipcie, znajdująca się w kolekcji Luwru.

Chrystus i św. Menas
Ilustracja
Autor

Anonim

Data powstania

VI-VII wiek

Medium

tempera na desce

Wymiary

57 × 57 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Luwr

Multimedia w Wikimedia Commons

Kopia ikony znajduje się w Kościele Pojednania w Taizé[1].

Historia edytuj

Autorem ikony jest nieznany artysta chrześcijański działający w VI lub VII w. Obraz został odnaleziony podczas wykopalisk prowadzonych przez francuskiego archeologa Jeana Clédata w 1900. W dzienniku archeologa brak jednak opisu dokładnego miejsca odnalezienia ikony. Ikona uznawana jest za najstarszy znany artefakt sztuki koptyjskiej[2].

Opis ikony edytuj

Starożytny artysta przedstawił dwie postacie: Chrystusa, łatwo rozpoznawalnego po nimbie z krzyżem i księdze Ewangelii w dłoni, oraz św. Menasa, opata trzymającego zwój, najprawdopodobniej z tekstem reguły swego monasteru. Chrystus trzyma dłoń na ramieniu opata w geście przyjaźni, stąd inna nazwa wizerunku – Ikona Przyjaźni. Według innej interpretacji gest ten oznacza protekcję[3]. Prawą ręką Menas wskazuje na Chrystusa, który jest jego oparciem lub błogosławi kontemplujących ikonę[4]. Treść ikony może być odwołaniem do słów Chrystusa z Ewangelii Jana: "Już was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni jego pan, ale nazwałem was przyjaciółmi"[5].

Postacie stoją w pozycji frontalnej. Tłem dla nich są wzgórza i niebo w kolorze zachodzącego słońca. Obok Chrystusa znajduje się grecki napis – Zbawiciel (koine ΨΟΤΕΡ). Postać przyjaciela również posiada opis – Apa Mena opat (koine ΑΠΑ ΜΗΝΑ ΠΡΟΕΙCΤΟC).

Ikona zachowana jest w dobrym stanie. Drewno użyte przez artystę to sykomora.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Ikona Przyjaźni. www.nsjsrem.pl. [dostęp 2012-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-31)]. (pol.).
  2. ↑ Meurice Cédric: Christ and Abbot Mena. www.louvre.fr. [dostęp 2012-01-04]. (ang.).
  3. ↑ P. du Bourguet, Sztuka Koptów, Warszawa 1991, s. 56.
  4. ↑ Ikona „Jezusa z Przyjacielem” na Świętym Krzyżu. www.swietykrzyz.pl. [dostęp 2012-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (pol.).
  5. ↑ J 15,15. (Biblia Jerozolimska, Poznań 2006, s. 1500).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chrystus_i_św._Menas_(ikona)&oldid=72654793”