Wikipedia

Ciężkowice (Jaworzno)

dzielnica miasta Jaworzna

Ciężkowice – część miasta i dzielnica miasta Jaworzno. Położona jest we wschodniej części miasta.

Ciężkowice
Część Jaworzna
Ilustracja
Kościół MB Nieustającej Pomocy
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Jaworzno

W granicach Jaworzna

1 stycznia 1973[1]

SIMC

0940447

Populacja (1971)
• liczba ludności


4252[2]

Położenie na mapie Jaworzna
Mapa konturowa Jaworzna, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Ciężkowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Ciężkowice”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ciężkowice”
Ziemia50°12′53″N 19°21′00″E/50,214722 19,350000
Multimedia w Wikimedia Commons
Dzielnice Jaworzna

Sprowadza się do niej coraz więcej ludności. Obecnie Ciężkowice liczą sobie ponad 4 000 populacji. Rdzenni mieszkańcy czasami posługują się dialektem małopolskim, jednak z czasem zanika on w tej miejscowości, ze względu na napływ nowej ludności z całej aglomeracji górnośląskiej.[potrzebny przypis]

Historia edytuj

W dokumentach spotyka się następujące nazwy tej dzielnicy: Cieszkowice, Ceyskowice, Cienskowicy, Czeskowicze, Tiesnskowice.

Za czasów Leszka Białego toczyły się tu boje Konrada I mazowieckiego z Henrykiem Brodatym o srebrodajne pola. Dokument z 1238 wymieniający Jaworzno i Cięzkowice stał się przedmiotem dyskusji i kontrowersji wśród historyków o przynależność w owym czasie kasztelani chrzanowskiej do księstwa opolskiego.

Około 1800–1845 szukano tu węgla, a czynił to bogaty bankier z Wiednia Maks Low Beer. Bagnisty teren utrudniał wydobycie i około 1890 zaprzestano eksploatacji. Pracowało tu kilkunastu górników z Ciężkowic. Węgiel odwożono konno do stacji. W okresie międzywojennym miejscowa ludność rolnicza stawała się robotniczą i pracowała w kopalniach Jaworzna, zwłaszcza na szybie „Piłsudski”.

Do 1934 samodzielna gmina jednostkowa. W latach 1934–1954 Ciężkowice były gromadą w gminie Szczakowa w powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim[3].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy[4]. Po wojnie ponownie w gminie Szczakowa[5].

W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, dotychczasowa gromada Ciężkowice utworzyła nową gromadę Ciężkowice, oprócz Dobrej i Pieczysk, które 6 października 1954 roku włączono do miasta Szczakowa[6]. 20 marca 1956 Szczakową wraz z jej częściami składowymi łącznie (a więc m.in. Dobrą Pieczyskami) włączono do Jaworzna[7].

Gromada Ciężkowice przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[8][9].

1 stycznia 1973 Ciężkowice włączono do Jaworzna, jako jego najdalej na wschód wysunięta dzielnica[1][10]. Jej identyfikator w systemie TERYT to 0940447.

Miejscowość doczekała się również książki, autorstwa Lucyny Burek, pod tytułem „Historia parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Jaworznie Ciężkowicach” i została wydana w nakładzie 1 500 egzemplarzy[11].

Transport i komunikacja edytuj

Ciężkowice leżą ok. 4 km od centrum miasta. Jednak z najdalszych zakątków dzielnicy do śródmieścia jest nawet ok. 7 km. Do dzielnicy można dojechać autobusami PKM Jaworzno, a dokładnie liniami '314', '344' oraz 'N1'. Autobusem do Jaworzna-Śródmieścia można tutaj dojechać w 10 do 15 minut, a samochodem w ok. 5 do 10 minut. Do Ciężkowic można się dostać również pociągiem PKP, gdyż w dzielnicy znajduje się stacja Jaworzno Ciężkowice. Dojazd pociągiem osobowym z tej stacji do centrum Krakowa trwa około 45 minut, zaś do centrum Katowic – około 30 minut.

Zabytki edytuj

  • Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy
  • Stacja PKP Jaworzno Ciężkowice wybudowana ponad 100 lat temu przez Austriaków
  • Kilka kapliczek liczących sobie nawet kilkaset lat.
  • Cmentarz parafialny powstały około 1656 roku.
  • Pomnik pomordowanych Ciężkowiczan podczas II wojny światowej.
  • Masowy grób chorych na cholerę.

Inne obiekty i miejsca edytuj

Rozrywka edytuj

  • Klub Środowiskowy „WEGA” MCKiS
  • Zmodernizowany w 2007 roku stadion klubu LKS Ciężkowianka wraz z pawilonem sportowym, zaopatrzonym w zaplecze rekreacyjne, sanitarne i kulinarne
  • Stadnina koni

Edukacja edytuj

  • Przedszkole Miejskie nr 4.
  • Szkoła Podstawowa nr 18 im. T. Kościuszki.
  • Filia Biblioteki Miejskiej.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325.
  2. ↑ Statystyczna charakterystyka miejscowości w gromadach: pow. Chrzanów, woj. krakowskie, GUS, 1971 /.
  3. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 533.
  4. ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
  5. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
  6. ↑ Uchwała Nr 16/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwie krakowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50).
  7. ↑ Dz.U. z 1956 r. nr 7, poz. 33.
  8. ↑ Obwieszczenie Wydziału Organizacyjno-Prawnego Prezydium WRN w Krakowie z dnia 1 października 1970 r. o podziale administracyjnym województwa krakowskiego – stan na dzień 1 stycznia 1970 r.(Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 7 października 1970 r., Nr. 9, Poz. 99) – ostatni wykaz gromad w Dzienniku Urzędowym WRN w Krakowie przed reaktywowaniem gmin.
  9. ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  10. ↑ Zarządzenie nr 13/72 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z 18 grudnia 1972 r. w sprawie szczegółowego określenia granic miasta Jaworzna i Nowego Sącza (Dziennik Urzędowy WRN w Krakowie nr 23 z 1972 r., poz. 307).
  11. ↑ Niedziela – Edycja sosnowiecka 30/2001. [dostęp 2021-01-28].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ciężkowice_(Jaworzno)&oldid=69845928”