Cieszowa
Cieszowa (niem. Czieschowa[1]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, w gminie Koszęcin.
| Artykuł | 50°40′13″N 18°50′10″E |
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°40'0.1"N, 18°49'59.9"E, 50°40'16.10"N, 18°50'17.56"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 472 m |
| ||||
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  śląskie
| |||
| Powiat | lubliniecki | |||
| Gmina | Koszęcin | |||
| Liczba ludności (2008) | 288 | |||
| Strefa numeracyjna | 34 | |||
| Kod pocztowy | 42-286 | |||
| Tablice rejestracyjne | SLU | |||
| SIMC | 0135444 | |||
Położenie na mapie gminy Koszęcin   Cieszowa | ||||
Położenie na mapie Polski  Cieszowa | ||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  Cieszowa | ||||
Położenie na mapie powiatu lublinieckiego  Cieszowa | ||||
 50°40′13″N 18°50′10″E/50,670278 18,836111
| ||||
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
NazwaEdytuj
Nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy reakcji wyrażającej radość - cieszyć się[2]. Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę wsi jako Czieszowa podając jej znaczenie "Freudendorf" czyli po polsku "Radosna wieś"[2].
W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej w latach 1295-1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Cessowa[3][4].
Historia miejscowościEdytuj
Dnia 25 lutego 1385 miejscowość ta podarowana została Marbotowi Świętopelce[5]. Od XVI, a być może od XIV wieku do początków XX wieku miejscowość zamieszkiwali Żydzi, którzy w 1743 roku założyli w tej miejscowości synagogę. W kilka lat później, w roku 1751 zbudowany został katolicki kościół.[6]. W roku 1911 synagoga została rozebrana[7].
Dekretem katowickiego biskupa Herberta Bednorza 25 maja 1980 przy kościele św. Marcina erygowana została parafia. W roku 2005 na miejscu dawnej synagogi postawiona została figura św. Urbana patrona Cieszowej z tablicą informująca o 700. rocznicy istnienia miejscowości
Zabytki i inne obiektyEdytuj
Na terenie wioski znajduje się zbudowany w 1751 r. drewniany kościół pod wezwaniem św. Marcina z sobótkami, położony na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego[8]. W jego pobliżu znajduje się także zabytkowy spichlerz będący częścią dawnych zabudowań folwarcznych[8]. W pobliżu wioski znajduje się kirkut, z macewami pochodzącymi z XIX i XX wieku. Kirkut ten założony został prawdopodobnie w XVIII wieku[9].
Figura św. Urbana
Cmentarz żydowski w roku 2006
Zabytkowy spichlerz
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Lublinitz (Loben), www.verwaltungsgeschichte.de:80 [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14].
- ↑ a b Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 66.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Jan Myrcik: Cmentarz Żydowski w Cieszowej. T. II. Tarnowskie Góry: Dom Kultury im. W. Roździeńskiego w Koszęcinie, 2011, s. 6-7. ISBN 978-83-921864-1-0.
- ↑ Jan Myrcik: Cmentarz Żydowski w Cieszowej. T. II. Tarnowskie Góry: Dom Kultury im. W. Roździeńskiego w Koszęcinie, 2011, s. 17 - 19. ISBN 978-83-921864-1-0.
- ↑ Jan Myrcik: Cmentarz Żydowski w Cieszowej. T. II. Tarnowskie Góry: Dom Kultury im. W. Roździeńskiego w Koszęcinie, 2011, s. 22isbn=978-83-921864-1-0.
- ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie. 2019-12-31. s. 79. [dostęp 2011-09-17].
- ↑ Jan Myrcik: Cmentarz Żydowski w Cieszowej. T. II. Tarnowskie Góry: Dom Kultury im. W. Roździeńskiego w Koszęcinie, 2011, s. 31-32. ISBN 978-83-921864-1-0.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Historia Żydów w Cieszowej na portalu Wirtualny Sztetl
- Cieszowa w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.