Czartawa pospolita

(Przekierowano z Circaea lutetiana)

Czartawa pospolita (Circaea lutetiana L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wiesiołkowatych. Występuje w całej Europie, na znacznym obszarze Azji oraz w Afryce Północnej (Algeria i Tunezja)[3]. W Polsce dość pospolity[4].

Czartawa pospolita
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mirtowce

Rodzina

wiesiołkowate

Rodzaj

czartawa

Gatunek

czartawa pospolita

Nazwa systematyczna
Circaea lutetiana L.
Sp. Pl. 1: 9. 1753

Morfologia edytuj

 
Pokrój
 
Kwiat
 
Owoc
Łodyga
Wzniesiona o wysokości od 20 do 60 cm, słabo owłosiona. Pod ziemią roślina posiada rozłogi.
Liście
Jajowate lub szeroko lancetowate o długości do 10 cm, ząbkowane. Są obficie owłosione, również ogonek liściowy jest dookoła owłosiony.
Kwiaty
Białe lub różowoczerwone, zwykle bez przysadek. Dno kwiatowe z dyskiem o średnicy 0,2-0,4 mm. Przed kwitnieniem oś kwiatostanu wydłuża się, co powoduje, że rozwinięte kwiaty i pączki są oddalone od siebie.
Owoc
O długości 3-4 mm, pokryty haczykowatymi włoskami o długości 0,5-0,6 mm. Wewnątrz ma 2 nierówne komory.

Biologia i ekologia edytuj

Bylina, geofit. Rośnie w cienistych lasach, przede wszystkim liściastych, łęgowych, a także mieszanych lasach iglastych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Alno-Ulmion[5]. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia edytuj

  • Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Warszawa: Świat Książki, 1998. ISBN 83-7129-756-4.