Cmentarz wojenny nr 151 – Lubaszowa
Cmentarz wojenny nr 151 w Lubaszowej – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we opodal wsi Lubaszowa w powiecie tarnowskim, w gminie Tuchów. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[1].
 nr rej. A-402 z 1.09.1997
| |
.jpg) Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
204 m² |
| Liczba pochówków |
36 |
| Liczba grobów |
36 |
| Data otwarcia | |
| Architekt | |
Położenie na mapie gminy Tuchów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
 49°51′03″N 21°01′53″E/49,850833 21,031389
| |
.JPG)
Opis cmentarza edytuj
Cmentarz znajduje się na stromej skarpie przy drodze z Siedlisk przez Lubaszową do Jodłówki Tuchowskiej[2]. Połączony jest z tą droga wysokimi betonowymi schodkami. Zaprojektowany został przez Heinricha Scholza na planie nieregularnego wieloboku. Wejście przez dwuskrzydłową żelazną furtkę osadzoną na murowanych z kamienia słupkach. Ogrodzenie cmentarza stanowi mur z kamieni łupanych nakryty betonowym daszkiem. Głównym elementem dekoracyjnym jest umieszczony na podwyższonym tarasie we wnęce ogrodzenia solidny betonowy krzyż z napisem 1914–1915. Znajduje się po przeciwległej stronie od wejścia. Nagrobki żołnierzy umieszczone są w czterech rzędach po obydwu stronach ścieżki wiodącej od furtki wejściowej do krzyża. Są to betonowe stele z żeliwnymi krzyżami dwóch rodzajów: jednoramiennymi krzyżami łacińskimi i dwuramiennymi krzyżami lotaryńskimi[1].
Polegli edytuj
W 36 grobach pojedynczych pochowano tu pięciu żołnierzy austro-węgierskich, 30 żołnierzy rosyjskich oraz jednego żołnierza niemieckiego. Zginęli w dniach 3–5 maja 1915 r. podczas bitwy pod Gorlicami[3]. Zidentyfikowano tylko kilku żołnierzy. Znanych z nazwiska jest trzech, a dwóch z przynależności. Dwóch z armii austro-węgierskiej walczyło w 98. pułku piechoty z Wysokiego Myta w Czechach, 1 Niemiec w 3 pułku huzarów gwardii. Wśród poległych żołnierzy rosyjskich byli kozacy i żołnierze 180. windawskiego pułku piechoty[4].
Losy cmentarza edytuj
Austriacy uznali ten cmentarz za udany obiekt i znalazł się on na pocztówce propagandowej, którą już w trakcie trwania wojny wydawał wiedeński Komitet Opieki Nad Grobami Wojskowymi. Zyski z jej sprzedaży przeznaczono na opiekę i upiększanie cmentarzy w Galicji Zachodniej[5]. Austriacy wykonali cmentarz bardzo solidnie i z trwałych materiałów, jednak z czasem ulegał on naturalnemu niszczeniu przez czynniki środowiska i roślinność. Po II wojnie światowej nie dbano o cmentarze z I wojny. Dopiero po 1990 roku poddano go gruntownemu remontowi, m.in. wycięto drzewa, wyrównano teren itd. Po remoncie cmentarz wyglądał doskonale[4]. Jednak w 2015 r. jest już trochę gorzej; furtka wyłamana, stele i mury porastają mchem, wskutek osunięcia ziemi pękł mur ogrodzenia i pochyliły się słupki bramy wejściowej.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
- ↑ Pogórze Ciężkowickie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 83-89165-37-6.
- ↑ Jerzy Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Wykazy poległych, zmarłych i pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej.. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie tom II, 2002. ISBN 83-85988-32-7.
- ↑ a b Cmentarze pierwszej wojny. [dostęp 2015-05-06].
- ↑ Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy cmentarzu