Cmentarzysko przy ul. Wodnej w Poznaniu
Cmentarzysko przy ul. Wodnej w Poznaniu – wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe zlokalizowane w Poznaniu na terenie ulicy Wodnej, przy jej skrzyżowaniu z ul. Ślusarską[1].
 Ulica Wodna, róg Ślusarskiej. Groby odkryto wzdłuż lewego (północnego) krawężnika | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Wodna/Ślusarska |
| Data otwarcia |
X–XI w. |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′27,0936″N 16°56′09,1644″E/52,407526 16,935879
| |
Odkrycia cmentarzyska dokonano przypadkowo, podczas prac wodociągowych w lutym i marcu 1993. Odnaleziono łącznie dziesięć szkieletów ludzkich leżących na głębokości 3–3,5 metra pod poziomem nawierzchni. Jeden za szkieletów został naruszony podczas lokowania nieokreślonego obiektu XIV-wiecznego. Rozmieszczenie poszczególnych pochówków świadczy o tym, że wchodzić one mogły w obręb trzech skupisk grobowych. Z uwagi na fakt, że większość tej nekropolii znajduje się pod kamienicami po obu stronach ulicy, nie jest możliwe dokładne zrekonstruowanie całego założenia[1].
Cmentarz założony był na drugiej terasie zalewowej Warty, a zmarłych chowano w jamach grobowych o wymiarach 1,5–2×0,5–0,6 metra zbliżonych (w rzucie poziomym) do czworokąta. Kładziono ich w pozycji na wznak, z wyprostowanymi nogami i rękoma (wzdłuż tułowia). 9 spośród 10 szkieletów leżało na osi wschód-zachód (czasem z małymi odchyleniami). Dwóch zmarłych leżało z głowami na potylicy, a pozostali z głowami zwróconymi na zachód, południe, północny zachód, lub północny wschód. W dwu grobach stwierdzono istnienie pozostałości konstrukcji drewnianych, przypominających trumny. W sześciu grobach odkryto różne wyposażenie (w czterech był to tylko jeden przedmiot). Były to żelazne noże, żelazne groty strzał, kabłączki skroniowe i kolia złożona z żółtych, zielonych oraz niebiesko-granatowych, szklanych paciorków. Powyższe mogło świadczyć, że pochowano tu osoby z wyższej warstwy społecznej. Z mężczyzn mogli to być np. tzw. włodykowie, czyli tarczownicy (u Galla Anonima – clipeati) związani z grodem na Ostrowie Tumskim[1].
Ułożenie zwłok oraz wyposażenie grobów są typowe dla rytuału pogrzebowego ludności Polski wczesnopiastowskiej i może być datowane na 2. połowę X i 1. połowę XI wieku. Cmentarzysko znajduje się pod późniejszymi warstwami osadniczymi, powstałymi w XIII–XIV wieku, po lokacji Poznania na lewym brzegu Warty (1253)[1].
Ludność zamieszkująca osadę, do której należał cmentarz, była najprawdopodobniej schrystianizowana, a sama osada była satelicka wobec grodu na Ostrowie Tumskim. Znajdowała się ona w rejonie ulicy Wszystkich Świętych[2]. Cmentarz nie miał charakteru przykościelnego, ale był w kręgu oddziaływania katedry poznańskiej i tamtejszego ośrodka kultowego. Większość zmarłych zorientowana był głowami w stronę tego kościoła[1].
Cmentarzysko jest cennym źródłem dla badań aglomeracji poznańskiej w czasach pierwszych Piastów[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Michał Kara, Wstępne wyniki badań wczesnośredniowiecznego cmentarzyska szkieletowego z okresu pierwszych Piastów z ulicy Wodnej w Poznaniu, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3-4/1993, s.343-350, ISSN 0137-3552
- ↑ Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Perła 6 … bardzo wielo było kości trupich...