Col d’Izoard
Col d’Izoard (2360 m n.p.m.) – jedna z wyższych przejezdnych przełęczy alpejskich we francuskich Alpach Kotyjskich, części Alpach Zachodnich, w departamencie Alpy Wysokie.
 Pomnik na szczycie Col d’Izoard | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
2360 m n.p.m. |
| Pasmo | |
Położenie na mapie Francji  | |
 44°49′12″N 6°44′07″E/44,820000 6,735278
| |
Położenie edytuj
Znajduje się w bocznym grzbiecie Alp Kotyjskich, odchodzącym od głównego grzbietu Alp w kierunku zachodnim. Leży pomiędzy masywem najwyższego lokalnie szczytu, Grand Pic de Rochebrune (3324 m n.p.m., na wschodzie) i masywem Pic de Beaudois (2833 m n.p.m., na zachodzie)[1].
Przełęcz oddziela od głównego grzbietu wododziałowego Alp rozległą grupę górską, wypełniającą obszar między dolinami Durance (na zachodzie) oraz jej dopływów: Cerveyrette (na północy) i Guil (na południu).
Charakterystyka edytuj
Przełęcz ma formę dość szerokiego, kamienisto-trawiastego siodła, wciętego w generalnie skalisty grzbiet. Oba stoki są strome, kamieniste. Stok południowy, mocno nasłoneczniony, wyjątkowo suchy i w znacznej części pozbawiony roślinności, nosi nazwę Casse Déserte.
W kierunku północnym spływa spod przełęczy drobny ciek wodny, lewobrzeżny dopływ Cerveyrette, natomiast w kierunku południowym - Torrent de la Rivière, dopływ Guil[1].
Droga przez przełęcz edytuj
Pierwotnie przez przełęcz biegła jedynie górska ścieżka, używana przez pasterzy. Z czasem stała się ona dostępna dla podróżujących konno lub na mułach. Droga jezdna została zbudowana na początku lat 90. XIX w. jako strategiczna droga wojskowa i oddana do użytkowania w 1893 r. Łączy region Briançonnais na północy z regionem Queyras na południu. Obecnie funkcjonuje jako droga nr D 902, łącząc Briançon na północy z Château-Ville-Vieille na południu. Pod względem połączenia drogowego ma ona małe znaczenie, gdyż droga wiodąca przez dolinę Durance jest krótsza i lepiej zbudowana.
Przejazd przez przełęcz jest zamknięty w sezonie zimowym, tj. od listopada do początku czerwca. Droga utrzymywana jest jedynie do przysiółka le Laus (gmina Cervières) po stronie północnej oraz do przysiółka Brunissard (gmina Arvieux) po stronie południowej[2].
Obiekty na przełęczy edytuj
W siodle przełęczy w 1934 r. ustawiono obelisk, upamiętniający 50-lecie budowy drogi. Naprzeciwko niego znajduje się niewielkie muzeum wyścigu kolarskiego Tour de France oraz wybudowany w 1989 r. punkt odpoczynkowy dla rowerzystów. Na siodle miejsca parkingowe dla samochodów.
Schronisko Napoleona edytuj
Tuż pod przełęczą, po jej północnej stronie, na wysokości 2290 m n.p.m. znajduje się jedno z tzw. schronisk Napoleona (fr. refuge Napoléon), zbudowanych w 1858 r. na mocy testamentu Napoleona Bonaparte. Obiekt działa do dnia dzisiejszego, oferując kilka pokoi noclegowych i restaurację. Przeznaczony pierwotnie dla podróżnych, jest obecnie wykorzystywany głównie przez turystów. Jest czynny od początku czerwca do końca września oraz od połowy grudnia do końca marca[2].
Przełęcz w dziejach Tour de France edytuj
Przełęcz regularnie pojawia się na trasie Tour de France. Jest na niej wówczas z reguły ustanawina premia górska. Przy podjeździe pod przełęcz od strony południowej, po lewej stronie szosy, umieszczona jest tablica, poświęcona pamięci wybitnych cyklistów, Louisona Bobeta i Fausto Copiego, zwycięzców premii na przełęczy w latach 1949-1954.
