Chrotta
Chrotta, crota, rota, rotta, crwth – strunowy instrument muzyczny z grupy chordofonów smyczkowych, rodzaj liry o płaskim, podłużnym pudle rezonansowym[1]. Dwa wystające ramiona złączone są u szczytu poprzeczką z kołkami do strun. Liczba strun waha się od 2 do kilkunastu. Są one skracane przez dotykanie paznokciami (technika paznokciowa)[2].
| |
| Klasyfikacja naukowa | |
| 321.22 | |
| Klasyfikacja popularna | |
| lira, instrument smyczkowy | |
| Podobne instrumenty | |
W różnych okresach występowała w odmiennych formach. W najwcześniejszej wersji w szerszym końcu trapezoidalnego korpusu rezonansowego, wycięty był owalny otwór. W Polsce znana była od wczesnego średniowiecza. W XV wieku wyszła z użycia[2].
Odmianą chrotty jest crwth, która ma dodatkowe trzecie ramię pełniące funkcję szyjki[2]. Początkowo struny były szarpane; od XI wieku pocierane smyczkiem. W XIII wieku dodano podstrunnicę. Początkowo miała dwie pary strun; W XV wieku dodano obok podstrunnicy koleją parę. Struny sopranowe (na podstrunnicy) używano do grania melodii, pozostałe – akompaniujące – sporadycznie pocierano smyczkiem lub szarpano. W Walii używana była jeszcze na początku XIX wieku[3].
Przypisy edytuj
- ↑ chrotta, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-01-28].
- ↑ a b c Baculewski et al. 2006 ↓, s. 158.
- ↑ crwth, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-01-28] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.