Cylinder (mechanika)

Cylindry trzycylindrowego parowozu: większe tłoków, mniejsze suwaków

Poglądowy rysunek wyjaśniający ruchy wykonywane przez tłok w cylindrze silnika spalinowego

Cylinder – element konstrukcji mechanicznej, wewnątrz którego porusza się tłok.

W każdym rozwiązaniu konstrukcyjnym cylinder spełnia równocześnie kilka zadań:

• stanowi ograniczenie ruchów tłoka, który musi poruszać się ruchem posuwisto zwrotnym w osi cylindra (wyjątkiem jest tłok i cylinder w silniku Wankla)
• zapewnia hermetyczną obudowę, co pozwala na utrzymanie znacznego nadciśnienia (ewentualnie podciśnienia) w przestrzeni roboczej pomiędzy tłokiem a cylindrem
• zapewnia ochronę od czynników zewnętrznych
• jest jednym z głównych elementów odpowiedzialnych za gospodarkę termiczną układu.

Zastosowanie

Układ tłok-cylinder jest bardzo szeroko stosowany w technice. Do głównych zastosowań należy zaliczyć:

• silnik tłokowy (spalinowy i parowy)
• silnik Wankla z obrotowym tłokiem
• pompa i sprężarka tłokowa
• siłownik hydrauliczny
• strzykawka medyczna

Cylinder w silniku spalinowym

W konwencjonalnym silniku spalinowym cylinder jest tuleją (najczęściej wykonaną z żeliwa, stali lub duraluminium). W cylindrze wykonywana jest praca użyteczna poprzez spalenie w nim dawki paliwa. W silnikach czterosuwowych jest to jednolita tuleja (która może być integralną częścią bloku silnika lub być wymienną), natomiast w dwusuwowych jednostkach wykonane są kanały: ssący, wydechowy oraz (najczęściej dwa) przepłukujące. W silnikach chłodzonych powietrzem cylindry wykonane są z użebrowaniem zewnętrznym, aby zwiększyć powierzchnię oddawania ciepła. Natomiast przy chłodzeniu cieczą wykonane są specjalne kanały, którymi ciecz krąży wokół cylindra (cylindrów).