Cypryśnik błotny

gatunek rośliny

Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych (dawniej zaliczana do wyodrębnianych cypryśnikowatych). Występuje naturalnie w południowo-wschodnich stanach USA, szczególnie na błotnistych obszarach Florydy, jednak już od dłuższego czasu sadzi się go w Europie jako drzewo ozdobne i parkowe[4].

Cypryśnik błotny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

cyprysowce

Rodzina

cyprysowate

Rodzaj

cypryśnik

Gatunek

cypryśnik błotny

Nazwa systematyczna
Taxodium distichum (L.) Rich.
Ann. Mus. Natl. Hist. Nat. 16:298. 1810
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg
Mapa zasięgu

Morfologia edytuj

 
Cypryśnik błotny w Kórniku
 
Szpilki
 
Korzenie oddechowe
Pokrój
Korona młodych drzew wąska, stożkowata, później coraz bardziej okrągło sklepiona i na wierzchołku prawie zawsze zaokrąglona.
Pień
U nasady bardzo szeroki, szybko zwężający się i wyżej prosty. Konary u nasady wznoszą się nieco w górę, dalej lekko się zwieszają. Po 10 latach w Polsce osiąga wysokość 5 i szerokość 2 metrów. Maksymalne 25 metrów, w ojczyźnie 50[5]. Drzewo jednopienne.
Kora
Czerwonobrązowa lub bladobrunatna, włóknista, łuszczy się podłużnymi pasami.
Pędy
Jednoroczne niezwykle cienkie, czerwonawe, późno pokrywają się liśćmi.
Liście
Na długopędach ustawione skrętolegle. Krótkopędy stojące pojedynczo mają około 10 cm długości. Dwurzędowo ułożone igły o długości do 2 cm są równowąskie i płaskie. Na początku listnienia przybierają żywą, jasnozieloną barwę, potem ciemnieją. Są zrzucane jesienią razem z krótkopędami.
Kwiaty
Męskie licznie zebrane na końcach zeszłorocznych długopędów, żółtawe albo purpurowe. Szyszki żeńskie mają długość 1–3 cm, są kuliste lub nieco podłużne, składają się z niewielu łusek.
Korzenie
Na okresowo zalewanych bądź trwale podmokłych obszarach tworzy tak zwane korzenie oddechowe (pneumatofory, inaczej kolana oddechowe). Są to zgrubienia na korzeniach wyrastające powyżej poziomu gleby lub wody w odległości do kilkunastu metrów od pnia. Dostarczają one niezbędnej ilości tlenu do systemu korzeniowego.

Biologia i ekologia edytuj

Drzewo iglaste zrzucające liście na zimę. Kwitnie od kwietnia do maja. W warunkach naturalnych porasta wilgotne niziny o wysokim poziomie wód gruntowych, względnie okresowo lub trwale zalewane.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  3. Taxodium distichum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
  5. Ilustrowana encyklopedia roślin ISBN 978-83-7552-276-1