Czyrak przedsionka nosa

Czyrak przedsionka nosa (łac. furunculus vestibuli nasi) – rodzaj czyraka skóry twarzy, który wymaga szczególnego postępowania. Często jest on skojarzony z czyrakiem wargi górnej.

Objawy

W zależności od innych chorób towarzyszących nasilenie objawów ogólnych i miejscowych bywa różne. Objawy ogólne:

• gorączka
• dreszcze (czasami - zwłaszcza przy tworzeniu się powikłań wewnątrzczaszkowych)
• powiększenie węzłów chłonnych podbródkowych i podżuchwowych (niestale)

Do objawów miejscowych stwierdzanych w badaniu ORL należą:

• początkowo bolesność w okolicy skrzydełek nosa
  • ból może promieniować w kierunku policzka
• zaczerwienienie w okolicy tworzącego się czyraka
• po kilku dniach zaczerwienienie i obrzęk narastają obejmując także przedsionek nosa, okolicę wargi górnej i skrzydełek nosa. Czasami duży czyrak może obejmować swoim zasięgiem także policzki i powieki.
• po około 4 dniach na szczycie czyraka tworzy się krosta.
• palpacyjnie niekiedy wzdłuż żyły kątowej w okolicy przyśrodkowego brzegu oczodołu po stronie objętej czyrakiem stwierdza się bolesny obrzęk i "powrózkowate stwardnienie" mogące świadczyć o jej zakrzepowym zapaleniu.
• badanie rynoskopowe powinno być wykonane bardzo delikatnie ze względu na duże dolegliwości bólowe chorego
  • zwykle poza zaczerwienieniem i widocznym czyrakiem w przedsionku nosa pozostaje bez odchyleń

Rozpoznanie i diagnostyka

Zwykle charakterystyczny wywiad i objawy miejscowe pozwalają rozpoznać czyraka przedsionka nosa. Niewątpliwie należy jednak wykonać następujące badania

• OB
• morfologia krwi z rozmazem
• pomiar glikemii - na tworzenie czyraków są narażone osoby chorujące na cukrzycę
• posiew krwi - wskazane wykonanie na szczycie gorączki. Badanie wykonuje się, celem diagnostyki ewentualnej bakteriemii

Diagnostyka różnicowa

Czyrak przedsionka nosa, mimo charakterystycznego obrazu klinicznego, wymaga różnicowania z następującymi chorobami:

• ropień przegrody nosa
• róża
• zapalenie ochrzęstnej

Leczenie

Powinno być prowadzone w warunkach szpitalnych na oddziałach laryngologicznych:

• antybiotykoterapia przez 10-14 dni - zwykle drogą dożylną podaje się antybiotyki β-laktamowe, głównie penicyliny przeciwgronkowcowe
• miejscowo - środki odkażające i antybiotyki.

Oprócz leczenia ważna jest obserwacja chorego pod kątem rozwijających się powikłań wewnątrzczaszkowych. W żadnym wypadku nie należy podejmować żadnego działania zabiegowego: przeciwwskazane jest nacięcie i drenaż lub "wyciskanie" czyraka, gdyż może to grozić rozwojem ciężkich powikłań wewnątrzczaszkowych.

Rokowanie

Zwykle pomyślne przy odpowiednim zastosowaniu leczenia. Jednakże czasami zwłaszcza w przypadku chorych obciążonych cukrzycą, starszych osób lub dzieci mogą wystąpić powikłania.

Powikłania czyraka przedsionka nosa

• ropień wierzchołka nosa
• ropowica twarzy
• zakrzepowe zapalenie żył twarzy i/lub żył oczodołu
• ropowica oczodołu
• zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• posocznica

Piśmiennictwo

Otorynolaryngologia praktyczna - podręcznik dla studentów i lekarzy. Tom I. red. G. Janczewski. wyd. Via Medica. Gdańsk 2005. ISBN 83-89861-31-3

Zobacz też

• trójkąt śmierci

Linki zewnętrzne

• Czyrak przedsionka nosa
• Czyrak przedsionka nosa- obraz endoskopowy. Widoczna wydobywająca się ropa (kolor żółty). nosephotographs.hawkelibrary.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
• Tworzący się czyrak przedsionka nosa. nosephotographs.hawkelibrary.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.