Dąb kasztanolistny

Dąb kasztanolistny
	; Pokrój
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	bukowate
Rodzaj	dąb
Gatunek	dąb kasztanolistny
	Nazwa systematyczna
	Quercus castaneifolia C.A.Mey.; Verz. Pfl. Casp. Meer. 44 1831
Synonimy
	Quercus aegilops var. castaneifolia (C.A.Mey.) K.Koch; Quercus aitchisoniana A.Camus; Quercus castaneifolia subsp. aitchisoniana A.Camus; Quercus castaneifolia var. glabriuscula A.DC.; Quercus castaneifolia subsp. incurvata Djav.-Khoie; Quercus castaneifolia var. obtusiloba Freyn; Quercus castaneifolia subsp. subrotundata Djav.-Khoie; Quercus castaneifolia subsp. triangularis Djav.-Khoie; Quercus castaneifolia subsp. undulata Djav.-Khoie; Quercus sintenisiana O.Schwarz;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dąb kasztanolistny (Quercus castaneifolia C.A.Mey.) – gatunek roślin z rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.). Występuje naturalnie na południowym i południowo-zachodnim wybrzeżu Morza Kaspijskiego – w Iranie oraz na Kaukazie^[5]^[6]^[7].

Morfologia edytuj

Kora

Pokrój: Zrzucające liście drzewo dorastające do 30 m wysokości. Korona drzewa jest szeroko stożkowa. Gałęzie są proste, tęgie, nieco zgrubiałe w pobliżu pnia. Kora początkowo ma czarną barwę i jest gładka, z wiekiem staje się szara z pomarańczowymi rowkami. Gałązki mają ciemnobrązową barwę z białymi przetchlinkami. Pąki na szczytach gałęzi osiągają 1 cm długości, natomiast boczne 0,5 cm długości^[6].
Liście: Blaszka liściowa ma podługowato eliptyczny kształt. Mierzy 8–20 cm długości oraz 5–9 cm szerokości, ma nasadę od sercowatej do klinowej i ostry wierzchołek. Jej górna powierzchnia jest błyszcząca, naga i ma ciemnozieloną barwę, natomiast od spodu początkowo jest śniado owłosiona, lecz z czasem łysieje. Ma 9–14 par żółtych żyłek drugorzędnych, kończących się na trójkątnych, tępo lub ostro zakończonych klapach. Ogonek liściowy jest jasnozielony, owłosiony i ma 2–4 cm długości^[6].
Owoce: Orzechy zwane żołędziami o jajowatym lub elipsoidalnym kształcie, dorastają do 20 mm długości. Osadzone są pojedynczo w miseczkach o półkulistym kształcie, z podłużnymi i zakrzywionymi łuskami. Orzechy otulone są w miseczkach do połowy ich długości^[6].
Gatunki podobne: Blaszka liściowa o trójkątnych, nieco tępych klapach na brzegu odróżnia go od gatunku Q. libani, którego klapy są spiczaste^[6]. Roślina podobna jest także do dębu burgundzkiego (Q. cerris), ale różni się od niego dłuższymi liśćmi^[7] – może z nim tworzyć mieszańce^[6].

Biologia i ekologia edytuj

Jest gatunkiem wytrzymałym na mróz. Dobrze rośnie na wszystkich typach gleb. Charakteryzuje się bardzo szybkim tempem wzrostu^[6].

Zmienność edytuj

W uprawie znany jest kultywar^[3]:

'Green Spire' – pokrój kolumnowy i zwarty. Dorasta do 18 m wysokości. Charakteryzuje się szybkim tempem wzrostu. W uprawie od 1948 roku^[6].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-11] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Quercus castaneifolia C.A.Mey.. The Plant List. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).
↑ Quercus castaneifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Discover Life: Point Map of Quercus castaneifolia. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Quercus castaneifolia. Oaks of the World. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).
↑ ^a ^b Quercus castaneifolia. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-11]. (fr.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-11] (ang.).

[tpl-3] Quercus castaneifolia C.A.Mey.. The Plant List. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).

[iucn-4] Quercus castaneifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[eol-5] Discover Life: Point Map of Quercus castaneifolia. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).

[ow-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Quercus castaneifolia. Oaks of the World. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).

[peb-7] Quercus castaneifolia. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-11]. (fr.).

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]