Dąb ostrolistny

gatunek rośliny

Dąb ostrolistny (Quercus ilex L.) – gatunek zimozielonego drzewa liściastego z rodziny bukowatych (Fagaceae). Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego.

Dąb ostrolistny
Ilustracja
Dąb ostrolistny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

bukowate

Rodzaj

dąb

Gatunek

dąb ostrolistny

Nazwa systematyczna
Quercus ilex L.
Sp. pl. 2:995. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg
Mapa zasięgu
Quercus ilex
Żołądź
Męskie kotki
Kora

Morfologia

edytuj
Pokrój
Korona owalna, rozłożysta, gęsta. Osiąga do 25 m wysokości.
Pień
Prosty i krępy. Kora szorstka, szarobrązowa, dzieląca się na płytkowate powierzchnie.
Liście
Skórzaste o zmiennych kształtach: owalne, zaostrzone, mają brzegi całobrzegie, pofałdowane, do spiczasto ząbkowanych. Także różnią się rozmiary liści tego dębu, największe mają do 7 cm długości. Z wierzchu są błyszczące, ciemnozielone, a od spodu białawo owłosione.
Kwiaty
kwiaty męskie zebrane w kotki, żeńskie na krótkich szypułkach, rosną pojedynczo lub w grupach. Kwitnie od czerwca do lipca[4].
Owoce
Żołędzie mające do 3 cm długości, dojrzałe są koloru ciemnobrązowego. Prawie do połowy tkwią w miseczce z gęsto ułożonych łusek.

Biologia i ekologia

edytuj

Występuje do wysokości 600 m n.p.m., a w Apeninach do 1500 m n.p.m. Lubi suche gleby.

Zastosowanie

edytuj
  • Drewno tego dębu jest odporne na gnicie i szkodniki, ale jest też trudne w obróbce, dlatego jego wykorzystanie jest ograniczone
  • Ze względu na pozbawione taniny żołędzie, ceniony był w sztuce kulinarnej jako nadający się do spożycia na surowo[5].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-06] (ang.).
  3. Quercus ilex, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 130-131. ISBN 83-7129-141-8.
  5. Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Krosno: Chemigrafia, 2004, s. 58-60. ISBN 83-904633-6-9.

Bibliografia

edytuj
  • Enrico Banfi, Francesca Consolino. Drzewa. Podręczny leksykon przyrodniczy. Warszawa. Świat książki. 2004 ISBN 83-7391-097-2.