Dąbrowa – las liściasty lub zarośla z przewagą drzewostanu dębowego, obszar leśny (zespół leśny), dokładnie typ lasu liściastego, z drzewostanem dębowym (różne gatunki z rodzaju Quercus).

Dąbrowa świetlista w rezerwacie Dziki Ostrów koło Bydgoszczy – latem...
...i jesienią

Nazwa wywodzi się z języka prasłowiańskiego[1]. Pierwsze zachowane zapisy tej nazwy w języku polskim pochodzą ze średniowiecza: dąbrowa (1220, 1259), dąbrowy (1474)[2]. Określenie to stało się nazwą wielu miejscowości w Polsce o nazwie Dąbrowa[2]. Według rejestru TERYT jest ich w Polsce 215, w tym 118 podstawowych.

Typy dąbrów

edytuj

Dąbrowy kserotermiczne („świetliste”) (rząd Quercetalia pubescenti-petraeae, Querco-Fagetea)

edytuj

W Polsce jako zbiorowiska ekstrazonalne. Występują na suchych glebach piaszczysto-gliniastych, zasobnych w wapń. Utworzone głównie z dębu bezszypułkowego z domieszką sosny. Runo bogate w gatunki ciepłolubne i światłożądne.

Dąbrowa świetlista jest uznawana za najbogatszy florystycznie zespół leśny Polski.

W warstwie krzewów charakterystyczne są: leszczyna, trzmielina brodawkowata, suchodrzew pospolity, kruszyna, szakłak i głogi.

W warstwie zielnej występują rośliny należące do różnych grup ekologiczno-socjologicznych, m.in.: pięciornik biały, dzwonek brzoskwiniolistny, miodunka wąskolistna, jaskier wielokwiatowy, miodownik melisowaty, pierwiosnek lekarski i dziurawiec skąpolistny. Licznie reprezentowane są gatunki typowe dla żyznych lasów liściastych, np. zawilec gajowy, perłówka zwisła, wiechlina gajowa, kłosownica leśna, lilia złotogłów i pszeniec gajowy. Stałymi komponentami runa należą niektóre gatunki borowe, głównie borówka czarna, borówka brusznica i siódmaczek leśny. Inną grupą roślin są liczne gatunki typowe dla ciepłolubnych zbiorowiskach okrajkowych: kokoryczka wonna, traganek szerokolistny, koniczyna dwukłosowa, bodziszek krwisty, przytulia właściwa i inne. Oprócz nich znaczący udział mają gatunki łąkowe, rzadsze są gatunki charakterystyczne dla ciepłolubnych muraw o charakterze stepowym.

Warstwa porostowo-mszysta jest zwykle słabo rozwinięta, a tworzą ją takie gatunki jak: żurawiec falisty, rokietnik pospolity i płonnik strojny[3].

Dąbrowy acydofilne („kwaśne”) (klasa Quercetea robori-petraeae)

edytuj

Średnio żyzne, występują na kwaśnych, gruboziarnistych glebach. Utworzone z dębu bezszypułkowego z domieszką buka.

  • niżowe (runo z obfitym udziałem krzewinek)
  • dąbrowy podgórskie (runo trawiasto-zielne z nielicznymi krzewinkami)

Przypisy

edytuj
  1. Dominika Nakoneczny. Polska i zarazem ogólnosłowiańska leksyka pochodzenia prasłowiańskiego: (uwagi o ekstensji i semantyce). "Slavia Occidentalis". tom 58, s. 56, 2001. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. ISSN 0081-0002.
  2. a b Rymut 1956 ↓, s. 42.
  3. Encyklopedia Leśna [online], www.encyklopedialesna.pl [dostęp 2017-11-23].

Bibliografia

edytuj
  • Praca zbiorowa: Słownik staropolski, „D–H”, tom II. Wrocław: Polska Akademia Nauk, 1956, s. 42.