Dąbrowa (powiat opolski)

wieś w województwie opolskim

Dąbrowa (niem. Dambrau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, siedziba gminy Dąbrowa. Położona ok. 11 km na zachód od Opola, na skraju Borów Niemodlińskich. Liczy ok. 1100 mieszkańców.

Dąbrowa
wieś
Ilustracja
Pałac w Dąbrowie
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Dąbrowa

Liczba ludności 

1100

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

49-120[2]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0492983

Położenie na mapie gminy Dąbrowa
Mapa konturowa gminy Dąbrowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Ziemia50°41′12″N 17°45′15″E/50,686667 17,754167[1]
Strona internetowa
Podstawowy herb Hochbergów

Nazwa pochodzi od staropolskiego określenia lasu złożonego z dębów - dąbrowy[3]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Dąbrowa podając jej znaczenie "Eichenheim" czyli po polsku "Dębowy dom"[3]. Pierwotna nazwa została później przez Niemców zgermanizowana na Dambrau i utraciła swoje znaczenie[3].

W 1295 w księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol."Księdze uposażeń biskupstwa wrocławskiego") miejscowość wymieniona jest pod nazwą Dambrowa[4][5].

Obecną nazwę wsi zatwierdzono administracyjnie 12 listopada 1946[6].

Historia

edytuj

Historycznie Dąbrowa leży na Górnym Śląsku[7]. Od końca XVIII w. wieś posiadała własną pieczęć gminną, na której wizerunku przedstawiono gałązkę z trzema żołędziami wyrastającą z murawy[8].

Okolice Dąbrowy kilkakrotnie zmieniały przynależność państwową. Od 1945 roku znajdują się w Polsce; początkowo w województwie śląskim, a od 1950, gdy utworzono województwo opolskie, do chwili obecnej – w województwie opolskim.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dąbrowa.

Administracja

edytuj

W miejscowości znajdują się instytucje użyteczności publicznej: urząd pocztowy, urząd gminy, publiczne gimnazjum oraz szkoła podstawowa. Znajduje się też tutaj stacja kolejowa (Dąbrowa Niemodlińska) przy linii kolejowej Opole - Wrocław. Miejscowość związana z ks. prof. Józefem Sztonykiem, który był tu proboszczem oraz Karolem Musiołem, który był mieszkańcem Dąbrowy.

Zabytki

edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[9]:

  • kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca, którego początki sięgają XIII w., z XVII w., 1833 r.
  • Pałac w Dąbrowie w zespole z 1615 r. przebudowany w wieku XIX w.:
    • zamek
    • park o powierzchni przeszło 20 ha otaczający pałac;
    • aleja dojazdową;
  • dom zakonny elżbietanek, ul. Polna 4, z 1895 r.
Zabytki Dąbrowy
 
Zachodnia wieża zamku w Dąbrowie
 
Kartusz z hrabiowskim herbem Hochbergów w balustradzie balkonu nad wejściem w wieży
 
Park zamkowy w Dąbrowie w czasie rewaloryzacji - wiosna 2016 r
 
Kościół św. Wawrzyńca

Ludzie związani z Dąbrową‎

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Dąbrową‎.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21790
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 211 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 45, OCLC 456751858 (niem.).
  4. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  5. H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  6. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  7. https://web.archive.org/web/20171201033607/http://www.haus.pl/images/mapa.jpg
  8. Aleksandra Starczewska-Wojnar, Odciśnięta pamięć wspólnoty: prawne i komunikatywne funkcje pieczęci gmin wiejskich na przykładzie zachodnich powiatów rejencji opolskiej w latach 1816-1933 = Sealed memory of the community: legal and communicative functions of rural seals based on the example of western districts of the Regierungsbezirk Oppeln in 1816-1933 = Abdrücke eines kollektiven Gedächtnisses: rechtliche und kommunikative Funktionen der Germeindesiegel am Beispiel der westlichen Landkreise der Regierung Oppeln in den Jahren 1816-1933, Archiwalne źródła tożsamości, Opole: Archiwum Państwowe w Opolu : Uniwersytet Opolski, 2020 (4), s. 203, ISBN 978-83-956475-6-7, OCLC on1285427022 [dostęp 2025-03-04] (pol.).
  9. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 94.

Linki zewnętrzne

edytuj