Dęblin (stacja kolejowa)

Dęblin
	nr rej. A/1093 z 10.03.1994
	; Dworzec stacji kolejowej Dęblin
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Dęblin
Lokalizacja	Michalinów
Zarządca	PKP Polskie Linie Kolejowe
Data otwarcia	1876
Poprzednie nazwy	Iwangród
	Dane techniczne
Liczba peronów	3
Liczba krawędzi; peronowych	5
Kasy
	Linie kolejowe
	7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk; 26 Łuków – Radom Główny; 579 Stawy – Dęblin DB; Linia Dęblin – Stężyca;
	Położenie na mapie Dęblina Dęblin
	Położenie na mapie Polski Dęblin
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Dęblin
	Położenie na mapie powiatu ryckiego Dęblin
	51°34′39″N 21°50′07″E/51,577500 21,835278
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dęblin – stacja kolejowa w Dęblinie, w województwie lubelskim, w Polsce. Położona jest przy ulicy Dworcowej 6, w odległości około 1,5 km na północny zachód od centrum miasta. Stacja ma 3 perony. Zatrzymują się tu pociągi dalekobieżne i regionalne. Jest to stacja węzłowa. Znajdują się tu również automaty biletowe.

Historia

Węzeł kolejowy w Dęblinie (wtedy znanym jako Iwangorod) został wybudowany jako część Żelaznej Drogi Nadwiślańskiej, linii kolejowej łączącej Mławę z Kowlem. Kolej Iwangorodzko-Dąbrowska oddana do użytku w 1885 wchodząca w skład tej trasy miała się przyczyniać do transportu górnośląskiego węgla w głąb Rosji. Współczesne budynki dworcowe powstały po włączeniu odcinka do upaństwowionej spółki Kolei Nadwiślańskich w 1897 roku^[1].

W 1914 roku węzeł w Iwanogrodzie został odwiedzony przez cara Mikołaja II, co zostało uwiecznione na zdjęciach dokumentujących jego podróże^[2].

1 maja 1916 zmieniono nazwę stacji Iwangorod na Dęblin^[3].

Ruch pasażerski

Rok	Wymiana pasażerska na dobę
2018^[4]	2 200
2022^[5]	3 800

Zespół budynków kolejowych

Budynek dworcowy

Dworzec kolejowy w Dęblinie składa się z dwóch części, starszej, murowanej oraz późniejszej, drewnianej. Murowana część została wybudowana w 1900 roku^[6] i widać w nim wyraźne wpływy stylu klasycystycznego, czego przykładem są między innymi pilastry. Budynek cechuje ogólna symetria. Drewniana część została zbudowana w 1924 roku na planie prostokąta^[7]. Jego architektura, zwłaszcza drewniane elementy ornamentacyjne, takie jak listwy oraz wykończenia okien, nawiązują do tradycji zakopiańskich, ale widać w nich również wpływy architektury rosyjskiej i skandynawskiej. Fronton w kształcie trapezu jest ozdobiony drewnianymi listwami ułożonymi w geometryczny wzór, które komponują się z małymi oknami. We wnętrzu budynku są zachowane oryginalne drewniane kolumny z początku XX wieku.

Murowany dworzec kolejowy w Dęblinie z 1900 roku.

Drewniany budynek dworca kolejowego w Dęblinie z 1924 roku.

Wieża ciśnień

Wieża ciśnień wybudowana w 1920 roku została wzniesiona na planie ośmiokąta i była używana do dostarczania wody do parowozów. W większości skonstruowana jest ona z żelbetonu. Obecnie stanowi ona jeden z zabytków zespołu kolejowego znajdującego się przy ulicy Dworcowej w Dęblinie, lecz dostęp dla turystów jest ograniczony. Dolna parta lekko zwęża się ku górze podtrzymując zbiornik na wodę, który jest zwieńczony ostrosłupowym dachem z iglicą. W przeszłości na wieży ciśnień widniał napis ,,Dęblin", jednak obecnie nie jest on już widoczny.

Wieża ciśnień w Dęblinie, widok z ulicy Dworcowej.

Wille kolejarskie

Kolejowa 16 "Belweder"

Budynek został wzniesiony w 1900 roku i miał pełnić funkcję służbową, socjalną i mieszkalną dla rosyjskich maszynistów. Budynkowi nadano nazwę "Belweder", aby upamiętnić pobyt w nim marszałka Józefa Piłsudskiego^[8]. Murowany budynek jest w całości wybudowany z cegły i łączy ozdobne elementy charakterystyczne dla stylu neogotyckiego z modernistyczną prostotą formy.

Budynek "Belweder", ulica Kolejowa 16 w Dęblinie.

Dworcowa 5 i 7

Są to najstarsze budynki kolejowe znajdujące się na ulicy Dworcowej. Te identyczne domy wielorodzinne zostały wzniesione w 1896 roku na potrzebę pracowników węzła kolejowego i ich rodzin^[9]. W architekturze budynku widać elementy nawiązujące do stylu klasycystycznego, między innymi gzymsy i opaski okienne. Trzykondygnacyjne ryzality mieszczą klatkę schodową.

Dom wielorodzinny przy ulicy Dworcowej 7 w Dęblinie.

Galeria

Budynek dworcowy od ul. Dworcowej
Budynek dworcowy widok z peronu 1
Kasa biletowa
Poczekalnia
Tablica pamiątkowa
Eksponat – parowóz wąskotorowy Ryś T49-112

Przypisy

↑ KlemensK. Kurzyp KlemensK., DĘBLIN - Szkice z dziejów miejscowości i okolicy, Dęblin 1994, s. 77-83 (pol.).
↑ Dęblin - Stacja osobowa Dęblin - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2024-06-28] .
↑ O tym pisano w maju.... „Świat Kolei”. 5/2016. s. 4.
↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].
↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
↑ BożenaB. Stanek-Lebioda BożenaB., Zespół Dworca Kolejowego [online], Zabytek.pl, 10 października 2017 [dostęp 2024-06-20] (pol.).
↑ Dęblin - Dworzec kolejowy - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2024-06-27] .
↑ BożenaB. Stanek-Lebioda BożenaB., Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa: Budynek administracyjno-mieszkalny tzw. "Belweder" [online], Ośrodek Ewidencyjny Zabytków w Warszawie, wrzesień 1993 [dostęp 2014-06-20] (pol.).
↑ BożenaB. Stanek-Lebioda BożenaB., Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa: Dom Mieszkalny [online], Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie, wrzesień 1993 [dostęp 2024-06-20] (pol.).

Linki zewnętrzne

Dęblin w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
Dęblin (stacja kolejowa) w internetowym rozkładzie jazdy PKP – rozklad-pkp.pl (odjazdy)
Dęblin w Atlasie Kolejowym Polski

Dęblin
Linia 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk (103,285 km)
Rokitnia Stara odległość: 5,039 km		Skoki-Borowa odległość: 4,752 km
Linia 26 Łuków – Radom Główny (61,444 km)
Stawy odległość: 5,734 km		Zajezierze koło Dęblina odległość: 5,601 km
Linia 579 Stawy – Dęblin DB (4,761 km)
Stawy odległość: 4,641 km

[1] KlemensK. Kurzyp KlemensK., DĘBLIN - Szkice z dziejów miejscowości i okolicy, Dęblin 1994, s. 77-83 (pol.).

[2] Dęblin - Stacja osobowa Dęblin - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2024-06-28] .

[3] O tym pisano w maju.... „Świat Kolei”. 5/2016. s. 4.

[utk1-4] Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].

[utk23-5] Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].

[6] BożenaB. Stanek-Lebioda BożenaB., Zespół Dworca Kolejowego [online], Zabytek.pl, 10 października 2017 [dostęp 2024-06-20] (pol.).

[7] Dęblin - Dworzec kolejowy - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2024-06-27] .

[8] BożenaB. Stanek-Lebioda BożenaB., Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa: Budynek administracyjno-mieszkalny tzw. "Belweder" [online], Ośrodek Ewidencyjny Zabytków w Warszawie, wrzesień 1993 [dostęp 2014-06-20] (pol.).

[9] BożenaB. Stanek-Lebioda BożenaB., Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa: Dom Mieszkalny [online], Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie, wrzesień 1993 [dostęp 2024-06-20] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]