Dargin
Dargin (niem. Dargeimer See) – jezioro w Polsce na Pojezierzu Mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, część kompleksu Mamr. Jeden z większych akwenów leżących na północ od Giżycka.
 Jezioro Dargin – widok z mostu na trasie Harsz – Sztynort. | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
30,3 km² |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Położenie na mapie Polski  | |
 54°07′20,9″N 21°44′29,2″E/54,122472 21,741444
| |
Staropruska nazwa ze starobałtyjskim rdzeniem darg, znaczącym ‘słotny, wilgotny, mokry’.
Opis jeziora edytuj
Jezioro jest szerokie. Ma powierzchnię 3030 ha, długość 10,1 km, szerokość 5,6 km[1]. Jest stosunkowo głębokie – głębokość maksymalna 37,6 m, głębokość średnia – 10,6 m. Długość linii brzegowej wynosi 37,6 km. Powierzchnia lustra wody wynosi 3030 ha[2], natomiast powierzchnia wysp – 3,5 ha.
Dargin nie jest samodzielnym jeziorem, lecz elementem kompleksu znanego pod wspólną nazwą Mamry. Jezioro łączy się od południa z jeziorem Kisajno, od zachodu poprzez jezioro Łabap z Jeziorem Dobskim, a od północy z jeziorem Kirsajty, które łączy je z Mamrami Właściwymi (przejście pod Mostem Sztynorckim). Na północnym brzegu jest też wejście do kanału Sztynorckiego, łączącego Dargin z niewielkim Jeziorem Sztynorckim, nad którym znajduje się znana wieś letniskowa i duży port jachtowy – Sztynort. Nad samym jeziorem Dargin położone są miejscowości: Pieczarki, Nowy Harsz, Skłodowo i Poganty.
Na południu granica z jeziorem Kisajno jest umowna i znajduje się w najwęższym miejscu szerokiego przejścia (pomiędzy Królewskim Rogiem i Wysokim Rogiem). Również umowna jest granica z jeziorem Łabap, znajdująca się na wysokości wysepki Ilma. We wschodniej części jezioro się rozszerza.
Średnio rozwinięta linia brzegowa jest w 80% porośnięta przede wszystkim trzciną i oczeretem (4,5% dna), a roślinność zanurzona zajmuje ok. 25% powierzchni jeziora. Brzegi są niskie i płaskie. Jezioro ma sześć dopływów powierzchniowych, m.in. rzeka Radzieja, wpadająca do zatoki Łabap, niewielki ciek z rejonu wsi Harsz, dopływ z jeziora Skraż i z okolic wsi Poganty oraz kanał z Jeziora Sztynorckiego. Zatoka Łabap zasilana jest również kilkoma krytymi rowami, czynnymi okresowo.
Dno ma zróżnicowaną rzeźbę z licznymi płyciznami, jak też z równie licznymi dużymi głębokościami oraz rozległymi wypłyceniami śródjeziornymi.
Dargin jest jeziorem mezotroficznym, skłaniającym się ku eutrofii. Korzystne warunki naturalne jeziora sprzyjają utrzymaniu dobrej jakości wód, jednak w czasie letniej stagnacji przy dnie obserwuje się wyraźne symptomy przeżyźnienia zbiornika. Jest średnio podatne na wpływy zewnętrzne, konieczna racjonalna gospodarka w zlewni jeziora dla niedopuszczenia do pogorszenia jakości wody. Jezioro jest zasobne w związki fosforu (fosfor całkowity – III klasa, natlenienie hypolimnionu – III klasa, a związki azotowe odpowiadały normom II klasy). Związki azotu mieszczą się w granicach I – II klasy czystości, natomiast stan sanitarny – I klasa[potrzebny przypis].
Turystyka edytuj
Jezioro służy głównie jako szlak żeglugowy między Giżyckiem a Węgorzewem, a także w drodze do Sztynortu i na jezioro Dobskie. Z powodu otwartej przestrzeni jest nawiedzane przez silne wiatry.
Na północnym brzegu, pomiędzy ukrytym w trzcinie wejściem do Kanału Sztynorckiego, a znajdującym się nieco na wschód przejściem na jezioro Kirsajty, naprzeciw cypla, znajdują się niebezpieczne dla żeglugi ukryte tuż pod powierzchnią Głazy Sztynorckie. Są wyraźnie oznakowane przy pomocy 4 znaków kardynalnych, jednak w czasie złej pogody fale częściowo je maskują.
Przypisy edytuj
- ↑ Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 208
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 355
Bibliografia edytuj
- S. Kulczyk, E. Tomczyk, T. Krzywicki, Kraina Wielkich Jezior, Bielsko-Biała: Pascal, 2004, ISBN 83-7304-293-8.
- W.M. Darski, S. Gula, E. Tomczyk, Wielkie Jeziora Mazurskie, Bielsko-Biała: Pascal, 1998, ISBN 83-87696-06-4.
- Wojciech Kuczkowski, Szlak Wielkich Jezior Mazurskich : przewodnik dla żeglarzy, Warszawa – Giżycko 1993, ISBN 83-900217-9-X.