David di Donatello za najlepszą reżyserię
włoska nagroda filmowa przyznawana corocznie
David di Donatello dla najlepszego reżysera (wł. David di Donatello per il miglior regista) – nagroda filmowa przyznawana corocznie jako jedna z głównych kategorii w ramach włoskich nagród filmowych David di Donatello. Wręczana jest już od pierwszej edycji ich przyznawania, a nie przyznano jej jedynie raz – w roku 1958. Praktykę ogłaszania również twórców nominowanych do tego wyróżnienia wprowadzono od 1981[1].
Największą liczbę nagród (sześć) zdobył reżyser Francesco Rosi. Po cztery nagrody otrzymali Mario Monicelli i Giuseppe Tornatore. Natomiast największą liczbę nominacji do tej nagrody (osiem) zdobył Marco Bellocchio. Siedem razy nominowano takich twórców, jak Federico Fellini i Nanni Moretti.
Laureaci i nominowani edytuj
Laureaci nagrody zostali zaznaczeni poprzez wytłuszczenie.
Lata 1956–1959[2] edytuj
- 1956: Gianni Franciolini – Rzymskie opowieści (Racconti romani)
- 1957: Federico Fellini – Noce Cabirii (Le notti di Cabiria)
- 1958: nagrody nie przyznano
- 1959: Alberto Lattuada – Burza nad stepem (La tempesta)
Lata 1960–1969[2] edytuj
- 1960: Federico Fellini – Słodkie życie (La dolce vita)
- 1961: Michelangelo Antonioni – Noc (La notte)
- 1962: Ermanno Olmi – Posada (Il posto)
- 1963: Vittorio De Sica – Więźniowie z Altony (I sequestrati di Altona)
- 1964: Pietro Germi – Uwiedziona i porzucona (Sedotta e abbandonata)
- 1965: Francesco Rosi – Moment prawdy (Il momento della verità ) i Vittorio De Sica – Małżeństwo po włosku (Matrimonio all’italiana)
- 1966: Alessandro Blasetti – Ja, ja, ja i ci wszyscy inni (Io, io, io... e gli altri ) i Pietro Germi – Panie i panowie (Signore & signori)
- 1967: Luigi Comencini – Niezrozumiany (Incompreso)
- 1968: Carlo Lizzani – Bandyci w Mediolanie (Banditi a Milano)
- 1969: Franco Zeffirelli – Romeo i Julia (Romeo and Juliet)
Lata 1970–1979[2] edytuj
- 1970: Gillo Pontecorvo – Queimada
- 1971: Luchino Visconti – Śmierć w Wenecji (Morte a Venezia)
- 1972: Franco Zeffirelli – Brat Słońce, siostra Księżyc (Fratello sole, sorella luna) i Sergio Leone – Garść dynamitu (Giù la testa)
- 1973: Luchino Visconti – Ludwig
- 1974: Federico Fellini – Amarcord
- 1975: Dino Risi – Zapach kobiety (Profumo di donna)
- 1976: Mario Monicelli – Moi przyjaciele (Amici miei) i Francesco Rosi – Szacowni nieboszczycy (Cadaveri eccellenti)
- 1977: Valerio Zurlini – Pustynia Tatarów (Il deserto dei tartari) i Mario Monicelli – Szaleństwo małego człowieka (Un borghese piccolo piccolo)
- 1978: Ettore Scola – Szczególny dzień (Una giornata particolare)
- 1979: Francesco Rosi – Chrystus zatrzymał się w Eboli (Cristo si è fermato a Eboli)
Lata 1980–1989 edytuj
- 1980: nagroda przyznana ex aequo[2][3].
- Gillo Pontecorvo – Ogro
- Marco Bellocchio – Skok w pustkę (Salto nel vuoto)
- 1981[2][4]:
- Francesco Rosi – Trzej bracia (Tre fratelli)
- Luigi Comencini – Eugenio (Voltati Eugenio)
- Ettore Scola – Miłosna pasja (Passione d’amore)
- 1982[2][5]:
- Marco Ferreri – Historia zwykłego szaleństwa (Storie di ordinaria follia)
- Salvatore Piscicelli – Le occasioni di Rosa
- Carlo Verdone – Borotalco
- 1983[2][6]:
- Paolo i Vittorio Taviani – Noc w San Lorenzo (La notte di San Lorenzo)
- Gianni Amelio – Cios w serce (Colpire al cuore)
- Ettore Scola – Noc w Varennes (La nuit de Varennes)
- 1984[2][7]:
- Ettore Scola – Bal (Le bal)
- Federico Fellini – A statek płynie (E la nave va)
- Nanni Loy – Posyła mnie Picone (Mi manda Picone)
- 1985[2][8]:
- Francesco Rosi – Carmen
- Pupi Avati – Impiegati
- Paolo i Vittorio Taviani – Chaos (Kaos)
- 1986[2][9]:
- Mario Monicelli – Miejmy nadzieję, że to będzie córka (Speriamo che sia femmina)
- Federico Fellini – Ginger i Fred (Ginger e Fred)
- Nanni Moretti – Idźcie, ofiara spełniona (La messa è finita)
- 1987[2][10]:
- Ettore Scola – Rodzina (La famiglia)
- Pupi Avati – Prezent pod choinkę (Regalo di Natale)
- Francesco Maselli – Historia miłosna (Storia d’amore)
- 1988[2][11]:
- Bernardo Bertolucci – Ostatni cesarz (The Last Emperor)
- Federico Fellini – Wywiad (Intervista)
- Nikita Michałkow – Oczy czarne (Oci ciornie)
- 1989[2][12]:
- Ermanno Olmi – Legenda o świętym pijaku (La leggenda del santo bevitore)
- Marco Risi – Na zawsze Mary (Mery per sempre)
- Giuseppe Tornatore – Kino Paradiso (Nuovo Cinema Paradiso)
Lata 1990–1999 edytuj
- 1990[2][13]:
- Mario Monicelli – Il male oscuro
- Gianni Amelio – Otwarte drzwi (Porte aperte)
- Pupi Avati – Historia o chłopcach i dziewczętach (Storia di ragazzi e di ragazze)
- Federico Fellini – Głos księżyca (La voce della luna)
- Nanni Loy – Scugnizzi
- Nanni Moretti – Czerwony lobik (Palombella rossa)
- 1991[2][14]:
- Marco Risi – Ragazzi fuori i Ricky Tognazzi – Szowiniści (Ultrà) ex aequo
- Gabriele Salvatores – Śródziemnomorska sielanka (Mediterraneo)
- Daniele Luchetti – Nosiciel teczki (Il portaborse)
- Francesca Archibugi – Pod wieczór (Verso sera)
- 1992[2][15]:
- Gianni Amelio – Złodziej dzieci (Il ladro di bambini)
- Marco Risi – Il muro di gomma
- Carlo Verdone – Maledetto il giorno che t’ho incontrato
- 1993[2][16]:
- Roberto Faenza – Lata dzieciństwa (Jona che visse nella balena) i Ricky Tognazzi – Obstawa (La scorta) ex aequo
- Francesca Archibugi – Valentina i Arturo (Il grande cocomero)
- 1994[2][17]:
- Carlo Verdone – Zniknijmy sobie z oczu (Perdiamoci di vista)
- Nanni Moretti – Dziennik intymny (Caro diario)
- Pasquale Pozzessere – Ojciec i syn (Padre e figlio)
- 1995[2][18]:
- Mario Martone – Natarczywa miłość (L’amore molesto)
- Gianni Amelio – Lamerica
- Alessandro D'Alatri – Bez skóry (Senza pelle)
- 1996[2][19]:
- Giuseppe Tornatore – Sprzedawca marzeń (L’uomo delle stelle)
- Bernardo Bertolucci – Ukryte pragnienia (Stealing Beauty)
- Carlo Lizzani – Celuloid (Celluloide)
- Paolo Virzì – Ferie d’agosto
- 1997[2][20]:
- Francesco Rosi – Rozejm (La tregua)
- Roberto Faenza – Marianna Ucrìa
- Wilma Labate – Moje pokolenie (La mia generazione)
- Gabriele Salvatores – Nirvana
- Maurizio Zaccaro – Il carniere
- 1998[2][21]:
- Roberto Benigni – Życie jest piękne (La vita è bella)
- Mario Martone – Teatr wojenny (Teatro di guerra)
- Paolo Virzì – Ból dorastania (Ovosodo)
- 1999[2][22]:
- Giuseppe Tornatore – 1900: Człowiek legenda (La leggenda del pianista sull’oceano)
- Bernardo Bertolucci – Rzymska opowieść (L’assedio)
- Giuseppe Piccioni – Nie z tego świata (Fuori dal mondo)
Lata 2000–2009 edytuj
- 2000[2][23]:
- Silvio Soldini – Chleb i tulipany (Pane e tulipani)
- Marco Bechis – Warsztat Olimp (Garage Olimpo)
- Ricky Tognazzi – Historia miłosna (Canone inverso – Making Love)
- 2001[2][24]:
- Gabriele Muccino – Ostatni pocałunek (L’ultimo bacio)
- Marco Tullio Giordana – Sto kroków (I cento passi)
- Nanni Moretti – Pokój syna (La stanza del figlio)
- 2002[2][25]:
- Ermanno Olmi – Rzemiosło wojenne (Il mestiere delle armi)
- Silvio Soldini – Płonąc na wietrze (Brucio nel vento)
- Giuseppe Piccioni – Światło moich oczu (Luce dei miei occhi)
- 2003[2][26]:
- Pupi Avati – Serce gdzie indziej (Il cuore altrove)
- Marco Bellocchio – Czas religii (L’ora di religione)
- Matteo Garrone – Balsamista (L’imbalsamatore)
- Gabriele Muccino – Pamiętaj mnie (Ricordati di me)
- Ferzan Özpetek – Okna (La finestra di fronte)
- 2004[2][27]:
- Marco Tullio Giordana – Nasze najlepsze lata (La meglio gioventù)
- Pupi Avati – Świąteczny rewanż (La rivincita di Natale)
- Marco Bellocchio – Witaj, nocy (Buongiorno, notte)
- Sergio Castellitto – Namiętność (Non ti muovere)
- Matteo Garrone – Pierwsza miłość (Primo amore)
- 2005[2][28]:
- Paolo Sorrentino – Skutki miłości (Le conseguenze dell’amore)
- Gianni Amelio – Klucze do domu (Le chiavi di casa)
- Davide Ferrario – Po północy (Dopo mezzanotte)
- Andrea i Antonio Frazzi – Skradzione dzieciństwo (Certi bambini)
- Ferzan Ozpetek – Święte serce (Cuore sacro)
- 2006[2][29]:
- Nanni Moretti – Kajman (Il caimano)
- Antonio Capuano – Mario na wojnie (La guerra di Mario)
- Michele Placido – Opowieść kryminalna (Romanzo criminale)
- Sergio Rubini – Nasza ziemia (La terra)
- Carlo Verdone – Mój najlepszy wróg (Il mio miglior nemico)
- 2007[2][30]:
- Giuseppe Tornatore – Nieznajoma (La sconosciuta)
- Ermanno Olmi – Sto gwoździ (Centochiodi)
- Marco Bellocchio – Reżyser ceremonii ślubnych (Il regista di matrimoni)
- Emanuele Crialese – Złote wrota (Nuovomondo)
- Daniele Luchetti – Mój brat jest jedynakiem (Mio fratello è figlio unico)
- 2008[2][31]:
- Andrea Molaioli – Dziewczyna z jeziora (La ragazza del lago)
- Cristina Comencini – Bianco e nero
- Antonello Grimaldi – Cichy chaos (Caos calmo)
- Carlo Mazzacurati – Odpowiedni dystans (La giusta distanza)
- Silvio Soldini – Pochmurne dni (Giorni e nuvole)
- 2009[2][32]:
- Matteo Garrone – Gomorra
- Pupi Avati – Ojciec Giovanny (Il papà di Giovanna)
- Paolo Sorrentino – Boski (Il divo)
- Fausto Brizzi – Ex
- Giulio Manfredonia – Si può fare
Lata 2010–2019 edytuj
- 2010[2][33]:
- Marco Bellocchio – Zwycięzca (Vincere)
- Giuseppe Tornatore – Baaria (Baarìa)
- Giorgio Diritti – Człowiek, który nadejdzie (L’uomo che verrà)
- Paolo Virzì – Coś pięknego (La prima cosa bella)
- Ferzan Özpetek – Mine vaganti. O miłości i makaronach (Mine vaganti)
- 2011[2][34]:
- Daniele Luchetti – Nasze życie (La nostra vita)
- Luca Miniero – Witaj na południu (Benvenuti al Sud)
- Paolo Genovese – Niedojrzałe (Immaturi)
- Saverio Costanzo – Samotność liczb pierwszych (La solitudine dei numeri primi)
- Michelangelo Frammartino – Le quattro volte
- Mario Martone – Wierzyliśmy (Noi credevamo)
- Marco Bellocchio – Sorelle Mai
- Claudio Cupellini – Spokojne życie (Una vita tranquilla)
- 2012[2][35]:
- Paolo i Vittorio Taviani – Cezar musi umrzeć (Cesare deve morire)
- Nanni Moretti – Habemus Papam: mamy papieża (Habemus Papam)
- Ferzan Özpetek – Magnifica presenza
- Marco Tullio Giordana – Piazza Fontana: Włoski spisek (Romanzo di una strage)
- Emanuele Crialese – Terraferma
- Paolo Sorrentino – Wszystkie odloty Cheyenne’a (This Must Be the Place)
- 2013[2][36]:
- Giuseppe Tornatore – Koneser (La migliore offerta)
- Bernardo Bertolucci – Ja i ty (Io e te)
- Matteo Garrone – Reality
- Gabriele Salvatores – Syberyjska edukacja (Educazione siberiana)
- Daniele Vicari – Diaz (Diaz – Don’t Clean Up This Blood)
- 2014[2][37]:
- Paolo Sorrentino – Wielkie piękno (La grande bellezza)
- Ferzan Özpetek – Zapnijcie pasy (Allacciate le cinture)
- Ettore Scola – Jak dziwnie mieć na imię Federico (Che strano chiamarsi Federico)
- Carlo Mazzacurati – La sedia della felicità
- Paolo Virzì – Kapitał ludzki (Il capitale umano)
- 2015[2][38]:
- Francesco Munzi – Ciemne dusze (Anime nere)
- Saverio Costanzo – Złaknieni (Hungry Hearts)
- Mario Martone – Cudowny młodzieniec (Il giovane favoloso)
- Nanni Moretti – Moja matka (Mia madre)
- Ermanno Olmi – I znów zazielenią się łąki (Torneranno i prati)
- 2016[2][39]:
- Matteo Garrone – Pentameron (Il racconto dei racconti)
- Gianfranco Rosi – Fuocoammare. Ogień na morzu (Fuocoammare)
- Claudio Caligari – Nie bądź złym (Non essere cattivo)
- Paolo Genovese – Dobrze się kłamie w miłym towarzystwie (Perfetti sconosciuti)
- Paolo Sorrentino – Młodość (Youth)
- 2017[2][40]:
- Paolo Virzì – Zwariować ze szczęścia (La pazza gioia)
- Marco Bellocchio – Słodkich snów (Fai bei sogni)
- Edoardo De Angelis – Nierozłączne (Indivisibili)
- Claudio Giovannesi – Kwiatek (Fiore)
- Matteo Rovere – Italian Race (Veloce come il vento)
- 2018[2][41]:
- Jonas Carpignano – Ciambra (A Ciambra)
- Antonio i Mario Manetti – Miłość i kule (Ammore e malavita)
- Gianni Amelio – Czułość (La tenerezza)
- Ferzan Özpetek – Neapol spowity tajemnicą (Napoli velata)
- Paolo Genovese – The Place
- 2019[2][42]:
- Matteo Garrone – Dogman
- Mario Martone – Capri-Revolution
- Luca Guadagnino – Tamte dni, tamte noce (Call Me By Your Name)
- Valeria Golino – Euforia
- Alice Rohrwacher – Szczęśliwy Lazzaro (Lazzaro felice)
Lata 2020–2029 edytuj
- 2020[2][42]:
- Marco Bellocchio – Zdrajca (Il traditore)
- Matteo Garrone – Pinokio (Pinocchio)
- Claudio Giovannesi – Piranie (La paranza dei bambini)
- Pietro Marcello – Martin Eden
- Matteo Rovere – Pierwszy król (Il primo re)
- 2021:
- Giorgio Diritti – Chciałem się ukrywać (Volevo nascondermi)
- Gianni Amelio – Hammamet
- Emma Dante – Siostry Macaluso (Le sorelle Macaluso)
- Damiano i Fabio D’Innocenzo – Złe baśnie (Favolacce)
- Susanna Nicchiarelli – Panna Marx (Miss Marx)
- 2022:
- Paolo Sorrentino – To była ręka Boga (È stata la mano di Dio)
- Leonardo Di Costanzo – Ariaferma
- Gabriele Mainetti – Freaks Out
- Mario Martone – Król śmiechu (Qui rido io)
- Giuseppe Tornatore – Ennio
Przypisy edytuj
- ↑ Accademia del Cinema Italiano, Cronologia dei Premi David di Donatello [online], daviddidonatello.it [dostęp 2020-06-16].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar Accademia del Cinema Italiano, Premi David di Donatello – Vincitori [online], daviddidonatello.it [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1980 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1981 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1982 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1983 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1984 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1985 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1986 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1987 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1988 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1989 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1990 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1991 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1992 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1993 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1994 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1995 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1996 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1997 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1998 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 1999 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2000 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2001 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2002 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2003 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2004 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2005 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2006 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2007 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2008 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2009 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2010 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2011 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2012 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2013 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2014 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2015 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2016 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2017 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ David di Donatello 2018 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].
- ↑ a b David di Donatello 2019 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2020-06-16].