Dawid Ogrodnik
Dawid Ogrodnik (ur. 15 czerwca 1986 w Wągrowcu) – polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny. Dwukrotny laureat nagrody za główną rolę męską (2017, 2019) i dwukrotny laureat nagrody za drugoplanową rolę męską (2012, 2014) na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz dwukrotny laureat Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł w kategorii: najlepsza główna rola męska (2014, 2018). W 2014 otrzymał nagrodę Paszport „Polityki” w kategorii „Film”[1], a w 2018 Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego.
 Dawid Ogrodnik (2016) | |
| Data i miejsce urodzenia |
15 czerwca 1986 |
|---|---|
| Zawód |
aktor |
| Lata aktywności |
od 2007 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Rozmaitości w Warszawie | |
ŻyciorysEdytuj
Wczesne lataEdytuj
Urodził się i dorastał w Wągrowcu[2]. Miał kilka lat, gdy rozpoczął naukę gry na klarnecie w wągrowieckiej Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia[3], a w domu słuchał jazzmanów: Joshui Redmana, Benny’ego Goodmana, Keitha Jarreta i Milesa Daviesa[4]. Jego starsza siostra grała na fortepianie, a młodsza - na skrzypcach[4]. Z rodzinnego miasta wyjechał w wieku trzynastu lat do Poznania[5], gdzie kontynuował edukację w Liceum Muzycznym[6]. W bursie, w której zamieszkał, przeszedł prawdziwą „szkołę życia”[5]. Jako licealista zainteresował się teatrem dzięki ówczesnej wychowawczyni, Annie Szymańskiej, która w ogólniaku prowadziła grupę teatralną, a potem założyła poznański Teatr Castingowy MplusM, gdzie Ogrodnik po raz pierwszy mógł pracować nad rolą[4]. Po maturze wrócił do rodzinnego Wągrowca, gdzie próbował między innymi prowadzić agencję wyszukującą i rozwijającą młode talenty. W Gminnym Ośrodku Kultury w Łeknie założył chór i zrealizował widowisko na temat cystersów. Próbował dostać się na studia do warszawskiej Akademii Teatralnej[5], zanim przyjęli go do łódzkiej PWSFTviT, lecz przez swoje zaniedbanie (brak podpisanej deklaracji studenckiej) został skreślony z listy studentów[5]. Dostał się dopiero za trzecim razem na studia w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego, którą ukończył w 2012[7]. Stwierdził, że na studiach doświadczał „psychicznego mobbingu”[8].
KarieraEdytuj
Początkowo występował gościnnie w serialach emitowanych na antenie TVN, w tym paradokumentalnym z gatunku docu-crime Detektywi (2007)[9], dokumentalno-fabularyzowanym Żołnierze wyklęci (2008), telenoweli Majka (2009) i serialu prawniczym Prawo Agaty (2012), a także w dramacie telewizyjnym Sławomira Pstronga Cisza (2010).
W 2010 zadebiutował na profesjonalnej scenie warszawskiego Teatru Dramatycznego w roli studenta w przedstawieniu Klub Polski w reżyserii Pawła Miśkiewicza[5]. W 2011 obronił dyplom aktorski dzięki występowi w sztuce Elfriede Jelinek Babel 2 w reżyserii Mai Kleczewskiej, a za rolę otrzymał nagrodę (także dla zespołu aktorskiego i realizatorów) na XXIX Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi. W Teatrze Starym w Krakowie wystąpił jako Eyolf w przedstawieniu Henrika Ibsena Brand miasto wybrani (2011) w reż. Michała Borczucha. W latach 2013–2017 był związany z warszawskim Teatrem Rozmaitości, gdzie grał w spektaklach w reż. Grzegorza Jarzyny: Nosferatu (2011) inspirowanego powieścią Brama Stokera Dracula, Druga kobieta (2014) Johna Cassavetesa jako Heartbreakers i Męczennicy (2015) Mariusa von Mayenburga jako Frank, a także Jezioro (2016) Michaiła Durnienkowa w reż. Yany Ross i Robert Robur (2016) w reż. Krzysztofa Garbaczewskiego w tytułowej roli. W Teatrze Rozmaitości odniósł sukces w roli Łukasza, chorego na porażenie mózgowe chłopaka, mistrza origami w widowisku Johanna Straussa Nietoperz albo mój cmentarzyk (2012) w reż. Kornéla Mundruczó przyniosła mu Grand Prix za kreację aktorską na 53. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych i Feliksa Warszawskiego 2013 w kategorii początkujący aktor lub reżyser.
Za debiutancką kreację kinową Sebastiana „Rahima” Salberta w dramacie Leszka Dawida Jesteś Bogiem (2012) - wespół z Tomaszem Schuchardtem - zdobył nagrodę za drugoplanową rolę męską na 37. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz nominację do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska. W dramacie psychologicznym Pawła Pawlikowskiego Ida (2013), który podczas 38. Gdynia – Festiwal Filmowy zdobył aż cztery nagrody, został obsadzony w roli „Lisa”, saksofonisty w zespole grającym na urodzinach miasta Szydłowa. Kolejną kreacją kinową była postać chorego na czterokończynowe mózgowe porażenie dziecięce Mateusza Rosińskiego w dramacie Macieja Pieprzycy Chce się żyć (2013) opartym na prawdziwych wydarzeniach, za którą został uhonorowany wieloma nagrodami, w tym Kryształową Gwiazdą Elle, prestiżową statuetką ufundowaną przez Apart i przyznawana przez magazyn „Elle”, nagrodę „Złotego Szczeniaka” za pierwszoplanową kreację aktorską męską na pierwszej edycji Festiwalu Aktorstwa Filmowego we Wrocławiu, nagrodę aktorską na Festiwalu Filmowym w Gijón, Polską Nagrodę Filmową Orzeł za najlepszą główną rolę męską oraz nagrodę im. Elżbiety Czyżewskiej dla najlepszego aktora na X Nowojorskim Festiwalu Filmów Polskich. Po sukcesie filmu na Festiwalu Filmowym w Montrealu, gdzie Chce się żyć zdobył nagrodę publiczności, nagrodę jury i nagrodę dla najlepszego filmu, światowe media porównywały Ogrodnika do Daniela Day-Lewisa w roli niepełnosprawnego Christyego Browna w Mojej lewej stopie i Dustina Hoffmana jako autystycznego Raymonda Babbitta w Rain Manie[10].
W Teatrze Telewizji grał w Skutkach ubocznych (2013) w reż. Leszka Dawida u boku Krzysztofa Stroińskiego jako Hanka, Branczu (2014) Juliusza Machulskiego jako Olaf, narzeczony Neli (Alicja Juszkiewicz), Wizycie (2015) Agnieszki Maskovic jako Jurek, który udaje się w podróż w rodzinne strony po kilku latach nieobecności i komedii kryminalnej Rybka Canero (2015) Juliusza Machulskiego jako Zenon Vogel, syn Ignacego (Andrzej Zieliński). Za rolę Patryka w spektaklu Teatru Telewizji Bezdech (2013) w reż. Andrzeja Barta zdobył wyróżnienie aktorskie na sopockim Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”. W 2013 dostał przyznawaną przez władze powiatu wągrowieckiego „Złotą Pieczęć”.
Po udziale w polsko-duńskim dramacie psychologicznym dla młodzieży Anny Kazejak Obietnica (2014) jako Daniel, partner Sylwii (Magdalena Popławska), zagrał kuriera-narkomana w filmie sensacyjnym Jerzego Skolimowskiego 11 minut (2015) i wystąpił w głównej roli Tomka w ekscentrycznej komedii Macieja Bochniaka Disco polo (2015). Wcielił się w rolę tłumacza i radiowca Tomasza Beksińskiego, syna Zdzisława (Andrzej Seweryn) w filmie biograficznym Jana P. Matuszyńskiego Ostatnia rodzina (2016), za którą otrzymał nagrodę Onetu „Odkrycie Festiwalu” na 41. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych i nagrodę aktorską na Festiwalu Młodego Kina Wschodnioeuropejskiego w Cottbus.
W 2017 na scenie krakowskiego Teatru Barakah zagrał w sztuce Christiane F. Dzieci z dworca ZOO w reż. Sebastiana Oberca.
KontrowersjeEdytuj
W marcu 2021 został oskarżony przez byłego studenta Aleksandra Kurzaka o mobbing, gdy pracując jako asystent Adama Nawojczyka na AST w 2017, znęcał się nad studentami I roku. – Pamiętam jak mi przerwałeś moją etiudę krzycząc: „co to kur** ma być, ja pier****, co ty kur** w cyrku jesteś”. Byłeś wtedy bardzo agresywny. Właściwie zostałem zdeptany w ziemię. W tym momencie pokazałeś mi, że jestem gó**em, że jestem nikim i tak też się czułem - napisał Kurzak[11]. Ogrodnik w rozmowie z „Newsweekiem” powiedział, że opisana przez Kurzaka sytuacja miała miejsce, gdy poczuł bezradność i bezsilność, kiedy obserwował wykonanie zadania aktorskiego, co przypominało pantomimę i zestaw min. Bezsilność, bezradność i złość wyraziłem poprzez krzyk. Nie oceniałem studenta jako człowieka, tylko to, co robi – stwierdził, obiecując, że zadzwoni do Kurzaka, by wyjaśnić sprawę[12]. Sprawa nie została publicznie wyjaśniona.
Życie prywatneEdytuj
Jest związany z Martą Nieradkiewicz, z którą ma córkę Jaśminę (ur. 2018)[13].
FilmografiaEdytuj
| Rok | Tytuł | Rola | Uwagi |
|---|---|---|---|
| 2007 | Detektywi | narkoman | serial paradokumentalny, reżyseria: Jacek Januszyk |
| 2008 | Żołnierze wyklęci | Kania (odcinek: 3) | serial fabularny-dokumentalizowany, reżyseria: Joanna Maro |
| 2009 | Majka | student Krzysztof Pakoca | telenowela, reżyseria: Sławomir Pstrong |
| 2010 | Cisza | Grzesiek | film dramatyczny, reżyseria: Sławomir Pstrong |
| 2012 | Prawo Agaty | Dawid Kowal, siostrzeniec Grabowskiej (odcinek: 13) | serial obyczajowy, reżyseria: Patrick Yoka |
| Jesteś Bogiem | Sebastian „Rahim” Salbert | film biograficzny, reżyseria: Leszek Dawid | |
| 2013 | Ida | „Lis”, saksofonista w zespole grającym na urodzinach miasta Szydłowa | film psychologiczny, reżyseria: Paweł Pawlikowski |
| Chce się żyć | niepełnosprawny Mateusz Rosiński | film dramatyczny, reżyseria: Maciej Pieprzyca | |
| Szukam reżysera | on sam | film dokumentalny, reżyseria: Tomasz Jurkiewicz | |
| 2014 | Obietnica | Daniel, partner Sylwii | film obyczajowy, reżyseria: Anna Kazejak |
| 2015 | Ojciec | żul | film obyczajowy, reżyseria: Artur Urbański |
| Disco polo | Tomek | film komediowy, reżyseria: Maciek Bochniak | |
| 11 minut | kurier | film sensacyjny, reżyseria: Jerzy Skolimowski | |
| 2016 | Ostatnia rodzina | Tomasz Beksiński | film biograficzny, reżyseria: Jan P. Matuszyński |
| O grande crico mistico | Ludwig | film dramatyczny, reżyseria: Carlos Diegues | |
| 2017 | Cicha noc | Adam | film dramatyczny, reżyseria: Piotr Domalewski |
| 2018 | Rojst | Piotr Zarzycki | serial kryminalny, reżyseria: Jan Holoubek |
| 2019 | Ciemno, prawie noc | Marek | film kryminalny, reżyseria: Borys Lankosz |
| Ikar. Legenda Mietka Kosza | Mieczysław Kosz | film biograficzny, reżyseria: Maciej Pieprzyca | |
| 2020 | Broad Peak | Adam Bielecki | film, reżyseria: Leszek Dawid[14] |
| Rysa | porucznik Czesław Warecki, oficer ABW | serial kryminalny, reżyseria: Maciej Migas i Łukasz Kośmicki | |
| 2021 | Rojst ’97 | Piotr Zarzycki | serial kryminalny, reżyseria: Jan Holoubek |
| Najmro. Kocha, kradnie, szanuje | Zdzisław Najmrodzki | film komediowy, reżyseria: Mateusz Rakowicz |
Spektakle telewizyjneEdytuj
- 2013: Skutki uboczne jako Hanka
- 2013: Bezdech jako Patryk
- 2014: Brancz jako Olaf, narzeczony Neli
- 2015: Wizyta jako Jurek
- 2015: Rybka Canero jako Zenon Vogel, syn Ignacego
Nagrody i wyróżnieniaEdytuj
- 2012 – Nagroda za drugoplanową rolę męską w filmie Jesteś Bogiem na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
- 2013 – Kryształowa Gwiazda Elle za rolę w filmie Chce się żyć na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
- 2013 – nominacja do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska w filmie Jesteś Bogiem
- 2013 – wyróżnienie aktorskie na Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w Sopocie za rolę w spektaklu Bezdech
- 2013 – „Złoty Szczeniak” za pierwszoplanową kreację aktorską męską w filmie Chce się żyć na Festiwalu Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa we Wrocławiu
- 2014 – Nagroda za drugoplanową rolę męską w filmie Obietnica na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
- 2014 – Polska Nagroda Filmowa, Orzeł za najlepszą główną rolę męską w filmie Chce się żyć
- 2014 – Paszport „Polityki” w kategorii „Film”
- 2014 – Grand Prix na Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w Sopocie za rolę w spektaklu Skutki uboczne
- 2017 – Nagroda za główną rolę męską w filmie Cicha noc na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
- 2017 – nominacja do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska w filmie Ostatnia rodzina
- 2018 – Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego za rolę w filmie Cicha noc
- 2018 – Polska Nagroda Filmowa, Orzeł za najlepszą główną rolę męską w filmie Cicha noc
- 2019 – Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie Ikar. Legenda Mietka Kosza na 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni[15]
- 2019 – Nominacja za pierwszoplanową rolę męską w filmie Ikar. Legenda Mietka Kosza na Festiwalu Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa[16]
PrzypisyEdytuj
- ↑ Dawid Ogrodnik (pol.). „Polityka”. [dostęp 2014-01-14].
- ↑ Wywiad z Dawidem Ogrodnikiem (pol.). „Głos Wągrowiecki”, 30 września 2012. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ Dawid Ogrodnik odwiedził rodzinny Wągrowiec (pol.). Wągrowiec.eu, 4 listopada 2013. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ a b c Bartosz Staszczyszyn: Artysta: Dawid Ogrodnik - Życie i twórczość (pol.). Culture.pl, listopad 2019. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ a b c d e Dawid Ogrodnik: gwiazda młodego pokolenia (pol.). Onet.pl, 8 stystycznia 2020. [dostęp 2021-07-11].
- ↑ Dawid Ogrodnik: Tata mi mówił „muzyka ci życie uratuje” (pol.). Radio Kraków, 19 października 2019. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ Dawid Ogrodnik (pol.). Mistrz Mowy Polskiej. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ Ogrodnik napisał o przemocy na uczelniach. Student aktorstwa odpowiedział Ogrodnikowi (pol.). „Wprost”, 25 marca 2021. [dostęp 2021-07-11].
- ↑ Maria Szilagyi: Dawid Ogrodnik o początkach swojej kariery i obecnych projektach (pol.). „Tele Magazyn”, 24 marca 2014. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ Daniel Hilbrecht: Dawid Ogrodnik w Wągrowcu (pol.). Portal WRC, 4 listopada 2013. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
- ↑ „Jakbyś zapomniał, czego się dopuściłeś”. Student aktorstwa odpowiada Ogrodnikowi (pol.). Onet.pl, 25 marca 2021. [dostęp 2021-07-11].
- ↑ Dawid Ogrodnik stosował przemoc? Aktor komentuje słowa Kurzaka (pol.). „Wprost”, 29 marca 2021. [dostęp 2021-07-11].
- ↑ Monika Dziuma: Dawid Ogrodnik został ojcem. Na świat przyszła córeczka aktora i jego partnerki Marty Nieradkiewicz (pol.). Nasze Miasto Wągrowiec, 2018-03-13. [dostęp 2018-05-01].
- ↑ Broad Peak w bazie filmpolski.pl
- ↑ 44. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni: Złote Lwy dla „Obywatela Jonesa” Agnieszki Holland! Oto pozostali laureaci. Onet.pl, 2019-09-21. [dostęp 2019-09-21].
- ↑ FAF - Filmweb, www.filmweb.pl [dostęp 2019-11-05].
BibliografiaEdytuj
- Dawid Ogrodnik w bazie filmpolski.pl
- Dawid Ogrodnik w bazie IMDb (ang.)
- Dawid Ogrodnik w bazie Filmweb