Denholm Elliott

brytyjski aktor

Denholm Mitchell Elliott (ur. 31 maja 1922 w Londynie, zm. 6 października 1992 w Ibizie) – brytyjski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, trzykrotny laureat nagród BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego.

Denholm Elliott
Imię i nazwisko

Denholm Mitchell Elliott

Data i miejsce urodzenia

31 maja 1922
Londyn

Data i miejsce śmierci

6 października 1992
Ibiza

Zawód

aktor

Współmałżonek

Virginia McKenna (1954–1957; rozwód)
Susan Robinson (od 1962)

Lata aktywności

1949–1992

Odznaczenia
Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Życiorys

edytuj

Ukończył Malvern College w Worcestershire i w 1939 roku rozpoczął studia w Royal Academy of Dramatic Art w Londynie. Podczas II wojny światowej był radiooperatorem i strzelcem pokładowym w RAF. We wrześniu 1943 roku jego samolot, Handley Page Halifax, został zestrzelony nad Morzem Północnym i do końca wojny Elliot przebywał w niemieckim obozie jenieckim Stalag 344 Lamsdorf w dzisiejszych Łambinowicach[1], gdzie zorganizował amatorską grupę teatralną No Name Players[2] i brał udział w amatorskich przedstawieniach.

Po zakończeniu wojny wrócił do Londynu i rozpoczął karierę aktorską w teatrze. W 1946 roku zadebiutował na West Endzie w przedstawieniu The Guinea Pig[3]. W filmie debiutował drugoplanową rolą w komedii Dear Mr. Prohack w 1949 roku.

Jego dorobek artystyczny obejmuje role w ponad 120 filmach i serialach telewizyjnych[4]. W 1988 roku w uznaniu zasług dla sztuki filmowej został Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego.

Życie prywatne

edytuj

Elliott był dwa razy żonaty. Pierwsze małżeństwo, zawarte w 1954 roku z aktorką Virginią McKenna, zakończyło się rozwodem w 1957[3][5]. Od 1962 roku żył w otwartym związku małżeńskim[6] z 20 lat młodszą Susan Robinson; miał z nią dwoje dzieci.

Był biseksualny[6]. W 1987 roku wykryto u niego wirusa HIV[a], a rok później zdiagnozowano AIDS. Zmarł na gruźlicę będącą powikłaniem AIDS w 1992 roku, w swoim domu na Ibizie.

Filmografia

edytuj
  • 1992 Poza sceną (Noises Off...) jako Selsdon Mowbray
  • 1991 Gorąca noc (Scorchers) jako Howler
  • 1991 Szkoła wyrzutków (Toy Soldiers) jako dyrektor
  • 1991 Pod wiatr (One Against the Wind) jako ojciec LeBlanc
  • 1991 Morderstwo doskonałe (A Murder of Quality) jako George Smiley
  • 1991 The Black Candle jako William Filmore
  • 1990 The Love She Sought jako James O'Hannon
  • 1990 Sunday Pursuit jako Thomas Wilkins
  • 1989 Indiana Jones i ostatnia krucjata (Indiana Jones and the Last Crusade) jako Marcus Brody
  • 1989 Zabić tatę (Killing Dad) jako Nathy
  • 1989 The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde
  • 1988 Tożsamość Bourne’a (The Bourne Identity) jako Washburn
  • 1988 Powrót znad rzeki Kwai (Return from the River Kwai) jako pułkownik Grayson
  • 1988 Abelard i Heloiza (Stealing Heaven) jako Fulbert
  • 1988 Klucze do wolności (Keys to Freedom) jako inspektor Basil Crisp
  • 1988 Cyryl: CIA KGB (Codename: Kyril) jako Povin
  • 1988 Wojna Hanny (Hanna's War)
  • 1987 Maurycy (Maurice) jako doktor Barry
  • 1987 Wrzesień (September) jako Howard
  • 1987 Scoop jako pan Salter
  • 1986 Odlotowe chłopaki (The Whoopee boys) jako pułkownik Phelps
  • 1986 Hotel du Lac jako Philip Neville
  • 1986 Pani Delafield wychodzi za mąż (Mrs. Delafield Wants to Marry) jako George Parker
  • 1985 Pokój z widokiem (A Room with a View) jako pan Emerson
  • 1985 Obrona królestwa (Defence of the Realm) jako Vernon Bayliss
  • 1985 Underworld jako dr Savary
  • 1985 Past Caring jako Victor
  • 1984 Ostrze brzytwy (The Razor's Edge) jako Elliott Templeton
  • 1984 Prywatne zajęcia (A Private Function) jako dr Charles Swaby
  • 1984 Camille jako hrabia de Noilly
  • 1983 Nieoczekiwana zmiana miejsc (Trading Places) jako Coleman
  • 1983 Pies Baskerville’ów (The Hound of the Baskervilles) jako dr Mortimer
  • 1983 The Wicked Lady jako sir Ralph Skelton
  • 1982 Syrop z siarki i piołunu (Brimstone & Treacle) jako Tom Bates
  • 1982 Misjonarz (The Missionary) jako biskup
  • 1981 Poszukiwacze zaginionej Arki (Raiders of the Lost Ark) jako Marcus Brody
  • 1980 Zmysłowa obsesja (Bad Timing) jako Stefan Vognic
  • 1980 Niedzielni kochankowie (Sunday Lovers) jako Parker
  • 1980 Blade on the Feather jako Jack Hill
  • 1980 Rising Damp jako Charles Seymour
  • 1979 Saint Jack jako William Leigh
  • 1979 Świt Zulu (Zulu Dawn) jako ppłk Pulleine
  • 1979 Tylko dla sępów (Game for Vultures) jako Raglan Thistle
  • 1979 Kuba (Cuba) jako Donald Skinner
  • 1978 Pies Baskerville’ów (The Hound of the Baskervilles) jako Stapelton
  • 1978 Chłopcy z Brazylii (The Boys from Brazil) jako Sidney Beynon
  • 1978 Dziewczynka w błękicie (La petite fille en velours bleu) jako Mike
  • 1977 Dziwna sprawa końca cywilizacji (The Strange Case of the End of Civilization as We Know It) jako angielski delegat
  • 1977 O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) jako oficer RAF-u
  • 1976 Powrót Robin Hooda (Robin and Marian) jako Will Scarlett
  • 1976 Córka dla diabła (To the Devil a Daughter) jako Henry Beddows
  • 1976 Przeklęty rejs (Voyage of the Damned) jako admirał Wilhelm Canaris
  • 1975 Rosyjska ruletka (Russian Roulette) jako komandor Petapiece
  • 1974 Kariera Duddy Kravitza (The Apprenticeship of Duddy Kravitz) jako duchowny
  • 1974 Percy's Progress jako Sir Emmanuel Whitbread
  • 1974 The Last Chapter jako Robert Murray
  • 1973 Dom lalki (A Doll's House) jako Krogstad
  • 1973 The Vault of Horror jako Diltant
  • 1972 Madame Sin jako Malcolm De Vere
  • 1971 W poszukiwaniu miłości (Quest for Love) jako Tom Lewis
  • 1971 Dom wampirów (The House That Dripped Blood) jako Charles Hillyer
  • 1971 Percy jako Emmanuel Whitbread
  • 1970 Spóźniony bohater (Too Late the Hero) jako kapitan Hornsby
  • 1970 Szczeble kariery Michaela Rimmera (The Rise and Rise of Michael Rimmer) jako Peter Niss
  • 1968 Mewa (The Sea Gull) jako dr Dorn
  • 1968 Dr Jekyll i Mr Hyde (Dr. Jekyll and Mr. Hyde) jako dr George Devlin
  • 1968 Noc, w którą zamordowano Minsky’ego (The Night They Raided Minsky's) jako Vance Fowler
  • 1966 Alfie jako aborcjonista
  • 1966 Maroc 7 jako inspektor Barrada
  • 1966 The Spy with a Cold Nose jako Pond-Jones
  • 1965 Król szczurów (King Rat) jako pułkownik G.D. Larkin
  • 1965 You Must Be Joking! jako kapitan Tabasco
  • 1964 The High Bright Sun jako Baker
  • 1964 Nothing But the Best jako Charlie Prince
  • 1964 The Holy Terror jako Herbert
  • 1962 Station Six-Sahara jako Macey
  • 1959 The Moon and Sixpence jako pisarz
  • 1957 Twelfth Night jako Sebastian
  • 1955 The Night My Number Came Up jako porucznik McKenzie
  • 1955 The Man Who Loved Redheads jako Dennis
  • 1954 Lease of Life jako Martin Blake
  • 1953 The Heart of the Matter jako Wilson
  • 1953 Okrutne morze (The Cruel Sea) jako Morell
  • 1953 They Who Dare jako sierżant Corcoran
  • 1952 Bariera dźwięku (The Sound Barrier) jako Christopher Ridhefield
  • 1952 The Ringer jako John Lemley
  • 1952 The Holly and the Ivy jako Michael 'Mick' Gregory
  • 1949 Dear Mr. Prohack jako Oswald Morfey

Nagrody i nominacje

edytuj
  • Oscar:
  • BAFTA:
  • Evening Standard British Film Awards
  • Gemini Awards
    • 1988 – nominacja Najlepszy aktor pierwszoplanowy w filmie lub miniserialu za film A Child's Christmas in Wales
  • Kansas City Film Critics Circle Awards
    • 1987 – Najlepszy aktor drugoplanowy za film Pokój z widokiem
  • MystFest
    • 1986 – Najlepszy aktor za film Obrona królestwa
  1. Według niektórych źródeł został zarażony przez transfuzję krwi, jednak w wydanej dwa lata po śmierci aktora biografii (Susan Elliott, Barry Turner: Denholm Elliott: Quest for Love. Trafalgar Square, 1996. ISBN 978-0747243786.), wdowa ujawniła jego biseksualizm i ich otwarte małżeństwo.

Przypisy

edytuj
  1. V Dni Otwarte w Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, 2010-11-29. [dostęp 2012-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. (pol.).
  2. Denholm Elliott, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2012-05-24] (ang.).
  3. a b International Dictionary of Films and Filmmakers. red. Tom Pendergast, Sara Pendergast. Wyd. 4. T. 3: ACTORS and ACTRESSES. Farmington Hills, MI: St. James Press, 2000, s. 396. ISBN 1-55862-452-X. (ang.).
  4. Brian McFarlane: Elliott, Denholm (1922–1992) Biography. [w:] Encyclopaedia of British Cinema [on-line]. British Film Institute Screenonline. [dostęp 2012-05-24]. (ang.).
  5. DAVID SHIPMAN: Obituary: Denholm Elliott. The Telegraph, 1992-10-07. [dostęp 2012-05-24]. (ang.).
  6. a b Susan Elliott Obituary. The Telegraph, 2007-04-21. [dostęp 2012-05-24]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • International Dictionary of Films and Filmmakers. red. Tom Pendergast, Sara Pendergast. Wyd. 4. T. 3: ACTORS and ACTRESSES. Farmington Hills, MI: St. James Press, 2000, s. 396. ISBN 1-55862-452-X. (ang.).
  • Joanna Moore. T. 32: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., lipiec 2010, s. 15. ISBN 978-83-252-0772-4.

Linki zewnętrzne

edytuj