Dialektyka oświecenia

Theodor W. Adorno

Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne (niem. Dialektik der Aufklärung. Philosophische Fragmente) – książka filozoficzna Theodora Wiesengrunda Adorna i Maksa Horkheimera powstała w latach 1939-44, wydana w formie książkowej w 1947. Została zadedykowana Friedrichowi Pollockowi, przyjacielowi obu autorów z pierwszego okresu frankfurckiego, i zamierzona jako prezent z okazji 50. rocznicy jego urodzin (22 maja 1944) jeszcze wówczas pod tytułem Philosophische Fragmente[1]. Nazwana przez Marka Siemka kultową księgą rewolty studenckiej, Nowej Lewicy i alternatywnych ruchów społecznych oraz biblią zachodnich ruchów kontestacyjnych z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych[2].

Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne
Dialektik der Aufklärung. Philosophische Fragmente
Ilustracja
Strona tytułowa pierwszego wydania
Autor

Theodor Adorno, Max Horkheimer

Tematyka

filozofia

Data powstania

1939-44

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Amsterdam

Język

niemiecki

Data wydania

1947[a]

Wydawca

Querido

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1994

Wydawca

Wydawnictwo IFiS PAN

Przekład

Małgorzata Łukasiewicz

poprzednia
Kierkegaard. Konstruktion des Ästhetischen
następna
Filozofia nowej muzyki

Na książkę składa się sześć rozdziałów z przedmową:

  1. Pojęcie oświecenia (Begriff der Aufklärung)
  2. Dygresja I: Odyseusz albo mit oświecenia (Exkurs I. Odysseus oder Mythos und Aufklärung)
  3. Dygresja II: Julia albo oświecenie i moralność (Exkurs II. Juliette oder Aufklärung und Moral)
  4. Przemysł kulturalny. Oświecenie jako masowe oszczerstwo (Kulturindustrie. Aufklärung als Massenbetrug)
  5. Żywioły antysemityzmu. Granice oświecenia (Elemente des Antisemitismus. Grenzen der Aufklärung)
  6. Notatki i szkice (Aufzeichnungen und Entwürfe)

Uwagi edytuj

  1. Przed wydaniem książkowym tekst ukazał się w 1944 jako powielony maszynopis w małym nakładzie pod tytułem Philosophische Fragmente, Institute of Social Research, New York City. Zob. przypis do Marek J. Siemek, Posłowie do wydania polskiego. Rozum między światłem i cieniem oświecenia [w:] Theodor Wiesengrund Adorno, Max Horkheimer: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Małgorzata Łukasiewicz (tłum.), Marek J. Siemek (red. meryt., posłowie). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, cop. 1994, s. 283-284. ISBN 83-86166-12-6.

Bibliografia edytuj

  • Theodor Wiesengrund Adorno, Max Horkheimer: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Małgorzata Łukasiewicz (tłum.), Marek J. Siemek (red. meryt., posłowie). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, cop. 1994. ISBN 83-86166-12-6.

Przypisy edytuj

  1. Theodor Wiesengrund Adorno, Max Horkheimer: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Małgorzata Łukasiewicz (tłum.), Marek J. Siemek (red. meryt., posłowie). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, cop. 1994, s. 11. ISBN 83-86166-12-6.
  2. Marek J. Siemek, Posłowie do wydania polskiego. Rozum między światłem i cieniem oświecenia [w:] Theodor Wiesengrund Adorno, Max Horkheimer: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Małgorzata Łukasiewicz (tłum.), Marek J. Siemek (red. meryt., posłowie). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, cop. 1994, s. 284. ISBN 83-86166-12-6.