Diecezja legnicka

diecezja rzymskokatolicka w Polsce

Diecezja legnicka (łac. Dioecesis legnicensis; niem. Bistum Liegnitz, cz. Diecéze lehnická) – jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego w metropolii wrocławskiej. Ustanowiona 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae populus[2].

Diecezja legnicka
Dioecesis legnicensis
Ilustracja
Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Siedziba

Legnica
ul. Jana Pawła II 1,
59–220 Legnica

Data powołania

25 marca 1992

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Metropolia

Wrocławska

Katedra

Legnicka

Biskup diecezjalny

Andrzej Siemieniewski

Biskup pomocniczy

Piotr Wawrzynek

Biskup senior

Stefan Cichy
Zbigniew Kiernikowski

Dane statystyczne (2020[1])
Liczba wiernych

724 367 tys.

Liczba kapłanów
• w tym diecezjalnych
• w tym zakonnych

422
327
95

Liczba osób zakonnych

248
w tym zakonnic: 153

Liczba dekanatów

28

Liczba parafii

238

Powierzchnia

7080 km²

Mapa
Strona internetowa
Patroni diecezji śś. Piotr i Paweł w legnickiej katedrze
Ikona Matki Boskiej Łaskawej – Królowa Sudetów w krzeszowskim sanktuarium
Krzeszów, kościół bracki Bractwa Świętego Józefa
Legnica, plac Orląt Lwowskich, pomnik upamiętniający Jubileusz Roku 2000 i 760-lecie bitwy pod Legnicą
Wojcieszów, jubileuszowy krzyż – kopia krzyża z Giewontu
Legnica, pomnik Jana Pawła II przed katedrą śś. Piotra i Pawła
Legnica, siedziba kurii biskupiej i seminarium diecezjalnego

Historia edytuj

25 marca 1992 Jan Paweł II ustanowił diecezję legnicką i jej pierwszego ordynariusza, bpa Tadeusza Rybaka oraz biskupa pomocniczego Adama Dyczkowskiego. 19 kwietnia 1992 roku bp Tadeusz Rybak powołał diecezjalny Caritas. 24 maja 1992 roku miał miejsce ingres bpa Tadeusza Rybaka, a 3 października biskup powołał Diecezjalną Radę Duszpasterską. Również w październiku tego samego roku wydano pierwszy numer „Legnickich Wiadomości Diecezjalnych” – urzędowego pisma Legnickiej Kurii Biskupiej, a w grudniu – pierwszego „Schematyzmu Diecezji Legnickiej”. W IV Niedzielę Wielkiego Postu bp legnicki wystosował pierwszy list pasterski do diecezjan. W latach 1992–1993 odbywała się peregrynacja kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w diecezji legnickiej.

Kalendarium edytuj

  • 1993
    • 25 marca – erygowanie Wyższego Seminarium Duchownego w Legnicy[3][4]
    • 6 czerwca – wydanie dekretu biskupa legnickiego w sprawie powstania Diecezjalnych Kolegiów Teologicznych w Legnicy, Jeleniej Górze i Wałbrzychu
    • 17 lipca – odwołany został z diecezji bp Adam Dyczkowski, któremu papież Jan Paweł II powierzył kierowanie diecezją zielonogórsko-gorzowską[5]
    • 3 września – w diecezji legnickiej rozpoczęto kolportaż tygodnika Niedziela z własną edycją diecezjalną[6]
  • 1994
    • 2 października – erygowano Diecezjalne Studium Organistowskie[7].
    • 3 grudnia – Jan Paweł II ogłosił Stefana Regmunta biskupem pomocniczym diecezji
  • 1995
  • 1997
  • 1998
  • 1999
  • 2000
    • 25 marca – centralne uroczystości Wielkiego Jubileuszu w diecezji legnickiej z udziałem metropolity wrocławskiego ks. kard. Henryka Gulbinowicza. Mszę koncelebrowali metropolita przemysko-warszawski obrządku bizantyjsko-ukraińskiego abp Jan Martyniak, Sekretarz generalny Episkopatu Polski bp Piotr Libera, bp zielonogórsko-gorzowski Adam Dyczkowski, biskupi diecezji niemieckich: Görlitz i drezdeńsko-miśnieńskiej oraz czeskich diecezja hradeckiej i litomierzyckiej, bp pomocniczy archidiecezji wrocławskiej. W uroczystościach wzięli udział: abp diecezji wrocławsko-szczecińskiej autokefalicznego Kościoła prawosławnego Jeremiasz Anchimiuk i biskup diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Ryszard Bogusz. Ponadto przybyli także przedstawiciele władz województwa dolnośląskiego i władz samorządowych, duchowieństwo diecezjalne i zakonne, delegacje z parafii. Podczas mszy nastąpiło uroczyste wyznanie wiary oraz akt oddania Diecezji Najświętszemu Sercu Pana Jezusa
  • 2002
    • 8 maja – ustanowienie kościoła św. Jacka w Legnicy Lokalnym Sanktuarium Diecezjalnym św. Jacka[12]
    • 15 września – nadanie tytułu bazyliki mniejszej kościołowi pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu[13] (dziś teren diecezji świdnickiej).
  • 2003
  • 2004
    • 24 lutego – ogłoszenie o powołaniu nowej diecezji świdnickiej. 7 dekanatów wyłączonych z diecezji legnickiej przeszło do nowo erygowanej diecezji świdnickiej, wraz z Wałbrzychem jako dotychczasowym największym miastem diecezji legnickiej[14]
    • 24 marca – przyjęcie w Gnieźnie relikwii św. Wojciecha dla diecezji[15].
  • 2005
    • 19 marca – ogłoszony został komunikat Stolicy Apostolskiej, w którym poinformowano, iż papież Jan Paweł II przyjął rezygnację bp. Tadeusza Rybaka z funkcji bpa legnickiego ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego
    • 30 kwietnia – ingres bpa Stefana Cichego w katedrze legnickiej[16]
  • 2007
    • 10 października – peregrynacja relikwii św. Dominika Savio w diecezji legnickiej. Uroczysta msza z ogłoszeniem świętego patronem ministrantów i lektorów diecezji legnickiej odbyła się w Lubinie, w kościele pw. św. Jana Bosko, pod przewodnictwem bpa legnickiego Stefana Cichego[17]
    • 16 października – w uroczystość św. Jadwigi Śląskiej zainaugurowano I Synod Diecezji Legnickiej[18]
  • 2009
    • 31 stycznia – Marek Mendyk został wyświęcony na biskupa pomocniczego. Było to pierwsze święcenie biskupie w katedrze legnickiej[19].
  • 2010
    • 29 czerwca – bp legnicki dekretem podzielił diecezję legnicką na rejony duszpasterskie: legnicki, jeleniogórsko-kamiennogórski, bolesławiecko-zgorzelecki, lubińsko-polkowicki
  • 2011
    • 15 maja – nadanie tytułu bazyliki mniejszej kościołowi pw. śś Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze. Wydarzeniu przewodniczył kard. Antonio Cañizares Llovera, prefekt watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Świątynia jest drugą w diecezji, 121. bazyliką mniejszą w Polsce i jedyną pod takim wezwaniem na świecie.
  • 2012
  • 2013
    • 29 czerwca - bp Stefan Cichy dekretem powołał Kapitułę krzeszowską. Uroczyste wprowadzenie kanoników kapituły miało miejsce 31 sierpnia 2013 r. w Krzeszowie. Prepozytem kapituły został ks. prałat Józef Lisowski, dziekanem kapituły ks. prał. Marian Kopko[21]
    • 29 czerwca – w uroczystość patronów diecezji śś Ap. Piotra i Pawła bp legnicki podpisał dekret ustanawiający herb diecezji[22].
    • 13 grudnia – Bogdan Zdrojewski – minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał diecezji legnickiej nagrodę za najsprawniej zrealizowany projekt przywrócenia Opactwa Cystersów w Krzeszowie do dawnej świetności oraz współpracę na etapie wdrażania i rozliczania inwestycji. Stosowną statuetkę odebrał na Zamku Królewskim w Warszawie ks. kanclerz Józef Lisowski[23].
  • 2014
    • 9 marca – odbyło się spotkanie Akcji Katolickiej Diecezji Legnickiej ze Wspólnotą Kościoła obrządku wschodniego w Parafii Greckokatolickiej pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Legnicy. Głównym przesłaniem tego wydarzenia było wzajemne poznanie się przedstawicieli dwu społeczności: Kościoła rzymskokatolickiego oraz Kościoła greckokatolickiego[24].
    • 16 kwietnia – bp Zbigniew Kiernikowski, dotychczasowy biskup siedlecki, został mianowany przez papieża Franciszka nowym ordynariuszem legnickim[25]. Zastąpił bp Stefana Cichego, który odchodzi na emeryturę w związku ukończeniem 75. roku życia.
    • 8–19 czerwca pod hasłem „Pan mój i Bóg mój” odbył się I Kongres Eucharystyczny Diecezji Legnickiej[26]
    • 15 czerwca – kościół pw. św. Jadwigi w Legnickim Polu ogłoszony został bazyliką mniejszą[27].
    • 28 czerwca – odbył się uroczysty ingres ks. bp Zbigniewa Kiernikowskiego do katedry legnickiej[28]. W uroczystości uczestniczyło 20 biskupów z Polski, Czech i Niemiec, na czele z Nuncjuszem Apostolskim w Polsce abp Celestinem Migliore i metropolitą wrocławskim abp Józefem Kupnym, z udziałem kard. Henryka Gulbinowicza, około 200 księży z diecezji legnickiej, diecezji siedleckiej, a także przedstawiciele kapituł katedralnych sąsiednich diecezji, obecni byli także przedstawiciele kościołów: greckokatolickiego, prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego[29].
  • 2015
    • 19 marca – biskup legnicki wydał dekret powołujący zespół diecezjalny ds. przygotowania procesu beatyfikacyjnego księcia Henryka II Pobożnego[30][31].
    • 13 grudnia – zainaugurowano obchody Roku Miłosierdzia poprzez uroczyste otwarcie bram miłosierdzia w katedrze legnickiej oraz w kościołach jubileuszowych wyznaczonych przez biskupa legnickiego, tj.; w bazylice w Legnickim Polu, w bazylice w Jeleniej Górze, w bazylice krzeszowskiej, w bazylice bolesławieckiej, w zgorzeleckim kościele pw. św. Bonifacego, w kościele pw. św. Jana Bosko w Lubinie oraz w kościele pw. Matki Bożej Królowej Polski w Polkowicach[32]
  • 2017
    • 7 marca – zmarł bp Tadeusz Rybak; pierwszy ordynariusz diecezji legnickiej[33], 11 marca został pochowany w krypcie katedry legnickiej[34][35].
    • 21 października - biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski ustanowił Kapitułę św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu. Prepozytem kapituły został ks. Jan Klinkowski, zastępcą prepozyta ks. Włodzimierz Gucwa. Bazylikę Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi podniesiono do rangi kolegiaty[36].
  • 2021
  • 2022
  • 2023

Biskupi edytuj

Osobny artykuł: Biskupi legniccy.
 
Andrzej Siemieniewski – biskup diecezjalny

Biskup diecezjalny edytuj

Biskup pomocniczy edytuj

Biskup senior edytuj

Instytucje edytuj

Kapituły edytuj

Główna świątynia edytuj

Bazyliki mniejsze edytuj

Sanktuaria edytuj

Kolegiaty edytuj

Dekanaty edytuj

Od czerwca 2022[39] diecezja składa się z następujących dekanatów:

Lp. Dekanat Liczba parafii
1 Bogatynia 9
2 Bolesławiec Wschód 11
3 Bolesławiec Zachód 11
4 Chocianów 6
5 Chojnów 9
6 Gryfów Śląski 9
7 Jawor 12
8 Jelenia Góra Wschód 9
9 Jelenia Góra Zachód 9
10 Kamienna Góra Wschód 7
11 Kamienna Góra Zachód 7
12 Karpacz 10
13 Legnica Wschód 10
14 Legnica Zachód 10
15 Leśna 7
16 Lubań 13
17 Lubin Wschód 7
18 Lubin Zachód 7
19 Lwówek Śląski 10
20 Nowogrodziec 11
21 Polkowice 6
22 Prochowice 7
23 Szklarska Poręba 9
24 Ścinawa 6
25 Zgorzelec 12
26 Złotoryja 14

Dekanaty historyczne:

Lp. Dekanat Liczba parafii
1 Legnica Katedra 6
2 Świerzawa[i] 8
3 Węgliniec[i] 8
  1. a b Zlikwidowany w czerwcu 2022[39].

Patroni edytuj

Rejony duszpasterskie edytuj

  • Rejon legnicki (należą dekanaty: Jawor, Chojnów, Legnica Katedra, Legnica Wschód, Legnica Zachód, Prochowice, Złotoryja)
  • Rejon jeleniogórsko-kamiennogórski (należą dekanaty: Gryfów Śląski, Jelenia Góra Wschód, Jelenia Góra Zachód, Kamienna Góra Wschód, Kamienna Góra Zachód, Mysłakowice, Świerzawa, Szklarska Poręba)
  • Rejon bolesławiecko-zgorzelecki (należą dekanaty: Bogatynia, Bolesławiec Wschód, Bolesławiec Zachód, Leśna, Lubań, Lwówek Śląski, Nowogrodziec, Węgliniec, Zgorzelec)
  • Rejon lubińsko-polkowicki (należą dekanaty: Chocianów, Lubin Wschód, Lubin Zachód, Polkowice, Ścinawa)

Miasta diecezji edytuj

Lp. Herb Miasto Powiat Dekanat Liczba ludności Liczba parafii
1   Legnica Legnica Legnica Wschód
Legnica Zachód
100 324 14
2   Jelenia Góra Jelenia Góra Jelenia Góra Wschód
Jelenia Góra Zachód
Szklarska Poręba
80 072 11
3   Lubin lubiński Lubin Wschód
Lubin Zachód
72 892 7
4   Bolesławiec bolesławiecki Bolesławiec Wschód
Bolesławiec Zachód
39 084 7
5   Zgorzelec zgorzelecki Zgorzelec 30 738 5
6   Jawor jaworski Jawor 23 266 4
7   Polkowice polkowicki Polkowice 22 504 3
8   Lubań lubański Lubań 21 318 5
9   Kamienna Góra kamiennogórski Kamienna Góra Wschód
Kamienna Góra Zachód
19 348 3
10   Bogatynia zgorzelecki Bogatynia 17 762 4
11   Złotoryja złotoryjski Złotoryja 15 783 3
12   Chojnów legnicki Chojnów 13 573 2
13   Kowary jeleniogórski Karpacz 11 090 1
14   Lwówek Śląski lwówecki Lwówek Śląski 8895 2
15   Chocianów polkowicki Chocianów 7996 1
16   Gryfów Śląski lwówecki Gryfów Śląski 6684 1
17   Szklarska Poręba jeleniogórski Szklarska Poręba 6681 2
18   Piechowice jeleniogórski Szklarska Poręba 6314 1
19   Lubawka kamiennogórski Kamienna Góra Zachód 6106 1
20   Pieńsk zgorzelecki Zgorzelec 5866 1
21   Ścinawa lubiński Ścinawa 5677 1
22   Karpacz jeleniogórski Karpacz 4711 1
23   Leśna lubański Leśna 4532 1
24   Olszyna lubański Lubań 4347 1
25   Nowogrodziec bolesławiecki Nowogrodziec 4244 1
26   Zawidów zgorzelecki Leśna 4232 1
27   Świeradów-Zdrój lubański Gryfów Śląski 4209 2
28   Mirsk lwówecki Gryfów Śląski 3938 1
29   Wojcieszów złotoryjski Jelenia Góra Wschód 3696 2
30   Prochowice legnicki Prochowice 3646 1
31   Węgliniec zgorzelecki Nowogrodziec 2868 1
32   Świerzawa złotoryjski Złotoryja 2315 1
33   Lubomierz lwówecki Lwówek Śląski 2002 1
34   Wleń lwówecki Lwówek Śląski 1806 1

Diecezje sąsiednie edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2020, Biblos 2020, ISBN 978-83-7793-714-3.
  2. Totus Tuus Poloniae populus – bulla papieża Jana Pawła II z 25 marca 1992 reorganizująca podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce. diecezja.radom.pl. (pol.).
  3. Vox Pastoris. Dokumenty Pastoralne 1992 – 2002 pierwszego biskupa legnickiego Tadeusza Rybaka. Słowo pasterskie powiadamiające o utworzeniu Wyższego Seminarium Duchownego i wzywające do modlitwy za kapłanów i kandydatów do kapłaństwa, s. 60–62, Legnicka Kuria Biskupia. Legnica 2003. ISBN 83-916279-1-8.
  4. Historia seminarium diecezji legnickiej. seminarium.legnica.pl.
  5. Życiorys bp Adama Dyczkowskiego. diecezjazg.pl. [dostęp 2017-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-06)]. (pol.).
  6. Historia Tygodnika Katolickiego „Niedziela”. Kalendarium. niedziela.pl. (pol.).
  7. diecezjalne studium organistowskie. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-06)].
  8. Spotkanie Bractwa z diecezji legnickiej w kościele św. Józefa w Krzeszowie. opactwo.eu. [dostęp 2017-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-04)].
  9. Bractwo Świętego Józefa. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-04)].
  10. Wizyta Jana Pawła II w Legnicy. legnica.naszemiasto.pl. (pol.).
  11. Homilia Jana Pawła II podczas Mszy św. Na Legnickim Polu. (pol.).
  12. Sanktuarium św. Jacka w Legnicy. niedziela.pl.
  13. Bazylika w Strzegomiu. niedziela.pl.
  14. Historia diecezji świdnickiej. swidnica.gosc.pl.
  15. Relikwie św. Wojciecha dla Diecezji Legnickiej. niedziela.pl.
  16. Ingres bpa Stefana Cichego w katedrze legnickiej.
  17. Św. Dominik Savio patronem ministrantów diecezji legnickiej – 10 października 2007. ministrant.diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 kwietnia 2017)].
  18. Inauguracja I Synodu Diecezji Legnickiej. synod.diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-11)].
  19. Marek Mendyk wyświęcony na biskupa. fakty.lca.pl.
  20. Biskup z Egiptu odwiedził naszą diecezję. fakty.lca.pl.
  21. Piotr Nowosielski, Monika Łukaszów, Druga kapituła w diecezji legnickiej(31.082013), w: Legnickie wiadomości diecezjalne, (lipiec-sierpień-wrzesień) 2013, Rok XXII, nr 3 (86), s. 48 - 49, Legnica 2013. ISNN 1640-4092
  22. Diecezja legnicka ma własny herb. niedziela.pl.
  23. Uznanie i wzór. legnica.gosc.pl.
  24. Spotkanie Akcji Katolickiej ze wspólnotą Kościoła greckokatolickiego. niedziela.pl.
  25. Legnica ma nowego biskupa!. legnica.gosc.pl.
  26. Kongresowy dzień szkół katolickich. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-14)].
  27. Czwarta bazylika mniejsza – Legnickie Pole. niedziela.pl.
  28. Ingres bp. Zbigniewa Kiernikowskiego. niedziela.pl.
  29. Legnica. Ingres Biskupa Zbigniewa Kiernikowskiego [Zdjęcia]. wiadomosci24.pl.
  30. Henryk II Pobożny zostanie błogosławionym?. niedziela.pl.
  31. Wrocławski książę pierwszym świętym z diecezji legnickiej. radiowroclaw.pl.
  32. Osiem Bram Miłosierdzia w diecezji legnickiej. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-04)].
  33. Zmarł bp Tadeusz Rybak. legnica.gosc.pl.
  34. Pogrzeb bp Tadeusza Rybaka. episkopat.pl.
  35. Legnica pożegnała swojego pierwszego biskupa. niedziela.pl.
  36. Waldemar Wesołowski, Biskup Legnicki ustanowił Kapitułę św. Jadwigi w Legnickim Polu. www.legnica.fm.
  37. Legnica: Bp Zbigniew Kiernikowski przechodzi na emeryturę. Bp Andrzej Siemieniewski – nowym biskupem legnickim. nuncjatura.pl, 2021-06-28. [dostęp 2021-06-28].
  38. Bp Andrzej Siemieniewski objął kanonicznie diecezję legnicką. diecezja.legnica.pl, 2021-06-29. [dostęp 2021-06-29].
  39. a b c Jędrzej Rams, Mniej dekanatów w diecezji legnickiej [online], legnica.gosc.pl, 29 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-14].
  40. Legnicka Kuria Diecezjalna.
  41. Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej.
  42. Caritas Diecezji Legnickiej.
  43. Dom Księży Emerytów.
  44. Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej.
  45. Kapituła katedralna.
  46. Kapituła krzeszowska.
  47. Kapituła w Legnickim Polu.
  48. https://diecezja.legnica.pl/diecezjalne-sanktuarium-sw-jozefa-w-krzeszowie/

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj