Diecezja płocka
Diecezja płocka (łac. Dioecesis Plocensis) – jedna z 3 diecezji obrządku łacińskiego w metropolii warszawskiej ustanowiona w 1075, zreorganizowana 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae populus, kiedy to 39 parafii przyporządkowano diecezji łomżyńskiej oraz nowo utworzonym diecezjom: łowickiej i warszawsko-praskiej.
 Bazylika katedralna w Płocku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Katedra | |
| Biskup diecezjalny |
vacat (Wiesław Śmigiel |
| Biskup pomocniczy | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2017[1]) | |
| Liczba wiernych |
810.791 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
678 |
| Liczba osób zakonnych |
208 |
| Liczba dekanatów |
26 |
| Liczba parafii |
248 |
| Powierzchnia |
11.000 km² |
| |
| 52°32′27,5″N 19°41′23,1″E/52,540972 19,689750 | |
| Strona internetowa | |
 Zatwierdzony przez biskupa płockiego Piotra Liberę 7 listopada 2021 r. | |
| Typ herbu |
diecezjalny |
|---|---|
| Projektant |
Enzo Parrino |
| Wprowadzony |
7 listopada 2021 r. |
Herb diecezji płockiejEdytuj
Do 2021 r. herb posiadała jedynie Prześwietna Kapituła Katedralna Płocka – został on jej przyznany w 1518 r. przez cesarza Maksymiliana I Habsburga. Nowy herb diecezji płockiej został natomiast zatwierdzony przez biskupa płockiego Piotra Liberę i zaprezentowany dn. 7 listopada 2021 r. podczas uroczystej inauguracji Procesu Synodalnego w diecezji płockiej. Autorem herbu diecezji płockiej jest Enzo Parrino, włoski grafik i projektant, publikujący swoje prace m.in. w serii Collegio Cardinalizio.
Na stronie diecezji płockiej znajduje się następujący opis herbu, sporządzony przez ks. Wojciecha Kućkę:
Herb diecezji został zaprojektowany na tarczy francuskiej dwudzielnej w pas, ograniczonej czarną linią konturową. W czerwonym polu górnym umieszczono górną część fasady bazyliki katedralnej w Płocku z charakterystycznymi dwoma wieżami, widocznymi z daleka w panoramie miasta. Jest to wskazanie Matki wszystkich kościołów diecezji – katedry, która od 1910 r., poprzez tytuł bazyliki mniejszej, jest szczególnym znakiem więzi ze Stolicą Apostolską. W dolnym polu znalazł się uszczerbiony herb Prześwietnej Kapituły Katedralnej w Płocku, którym – według świadectwa przywołanego przez Kaspra Niesieckiego – jest Najświętsza Maryja Panna Mazowsza (Beatissima Virgo Maria Masoviae). Herb ten miał uzyskać w czasie poselstwa u cesarza niemieckiego Maksymiliana biskup płocki Erazm Ciołek wraz ze stosownym dyplomem cesarskim datowanym na 30 września 1518 r. Złote belki na skos na polu niebieskim oraz zamknięta korona z gwiazdą są nawiązaniem go herbu Kapituły Katedralnej Płockiej, będącej świadectwem wielkiego dziedzictwa diecezji. Od blisko dziewięciu wieków kapituła wspomaga kolejnych biskupów, strzegąc także relikwii św. Zygmunta, umieszczonych w hermie, ufundowanej przez króla Kazimierza Wielkiego. Dodatkowym elementem herbu diecezji płockiej są dwa skrzyżowane kwiaty lilii, symbolizujące głównego patrona diecezji płockiej, którym od 2017 r. jest ponownie św. Stanisław Kostka (1550-1568). Przywołanie postaci patrona dzieci i młodzieży w Polsce wskazuje na dziedzictwo religijne i duchowe diecezji płockiej, z której jedynym dotychczas wyniesionym do chwały świętości jest ów jezuita z Rostkowa. Kolejnym elementem, nawiązującym do dziedzictwa hagiograficznego i martyrologicznego diecezji, jest umieszczona nad tarczą herbową mitra, której faktura odwołuje się wprost do paramentu używanego przez bł. Antoniego Juliana Nowowiejskiego, biskupa płockiego w latach 1908-1941, od 1930 r. arcybiskupa ad personam ze stolicą tytularną Silyum (Archidioecesis Silyensis), zamęczonego przez Niemców w KL Soldau 28 maja 1941 r. W ten sposób herb diecezji jest wyrazem hołdu wobec jednej trzeciej duchowieństwa płockiego – kapłanów i kleryków, zamęczonych w czasie II wojny światowej. Diecezja płocka jako jedyna w Polsce straciła wówczas obydwu biskupów[2][3][4].
Herb został zaprojektowany i przyjęty jako znak rozpoznawczy diecezji płockiej, używany na dokumentach kościelnych, plakatach, materiałach informacyjnych, publikacjach etc. Został pomyślany jako nośnik tradycji Mazowsza i ziemi dobrzyńskiej, które to ziemie wraz z ich mieszkańcami od wieków stanowią dziedzictwo Kościoła płockiego.
Instytucje diecezjalneEdytuj
- Kuria diecezjalna
- Sąd biskupi
- Wyższe Seminarium Duchowne w Płocku
- Caritas diecezjalna
- Płocka kapituła katedralna
- Płocka kapituła kolegiacka
- Pułtuska kapituła kolegiacka
- Dom księży seniorów
- Archiwum diecezjalne
BiskupiEdytuj
.jpg)
Administrator apostolski sede vacanteEdytuj
- bp Wiesław Śmigiel – od 2022
Biskup pomocniczyEdytuj
- bp Mirosław Milewski (wikariusz generalny) – od 2016
Biskupi seniorzyEdytuj
- bp Roman Marcinkowski – biskup pomocniczy płocki w latach 1985–2017, senior od 2017
- bp Piotr Libera – biskup diecezjalny płocki w latach 2007–2022, senior od 2022
Główne świątynieEdytuj
Święci i błogosławieniEdytuj
Wśród świętych i błogosławionych związanych z Płockiem i diecezją płocką są:
- św. Zygmunt – patron miasta, kapituły katedralnej. W skarbcu przechowywany jest relikwiarz z jego szczątkami, wykonany z w latach 1351–1356 z polecenia Kazimierza Wielkiego;
- św. Stanisław – patron diecezji;
- św. Wojciech, według tradycji miał ewangelizować tereny diecezji płockiej;
- św. Stanisław Kostka, główny patron diecezji płockiej;
- św. Andrzej Bobola, nauczał w kolegium jezuitów w Płocku;
- św. Faustyna Kowalska – siostra zakonna ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, od 1930 do 1932 roku przebywała w płockim domu Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, na Starym Rynku 22 lutego 1931 roku miały miejsce jej pierwsze objawienia Pana Jezusa Miłosiernego;
- bł. Honorat Koźmiński;
- bł. abp. Antoni Julian Nowowiejski, biskup płocki, historyk;
- bł. bp. Leon Wetmański, biskup pomocniczy płocki;
- bł. Maria Teresa od Dzieciątka Jezus, męczennica
- bł. Klara Ludwika Szczęsna, zakonnica
- papież św. Jan Paweł II, odwiedził Płock w 1991 roku i mieszkał w pałacu biskupim, zamknął prace 42. Synodu Płockiego
- Bł. kard. Stefan Wyszyński, urodzony w Zuzeli w 1901 roku, na terenie ówczesnej diecezji płockiej.
KapitułyEdytuj
PatroniEdytuj
- święty Stanisław Kostka
- święty Stanisław ze Szczepanowa
- święty Andrzej Bobola
Organizacja dekanalnaEdytuj
Dekretem Nr 1975/2018 z dn. 15 sierpnia 2018 r. bp Piotr Libera ustanowił nową organizację dekanalną diecezji płockiej[5]. Z dn. 1 września 2018 r. zostały utworzone cztery nowe dekanaty: mławski wschodni, mławski zachodni, płoński południowy, płoński północny. Dokonano także korekty granic sześciu już istniejących dekanatów: ciechanowskiego zachodniego, dzierzgowskiego, gąbińskiego, gostynińskiego, płockiego zachodniego i przasnyskiego.
Diecezja płocka podzielona jest na 28 dekanatów:
- I. dekanat bielski
- II. dekanat bodzanowski
- III. dekanat ciechanowski wschodni
- IV. dekanat ciechanowski zachodni
- V. dekanat dobrzyński nad Drwęcą
- VI. dekanat dobrzyński nad Wisłą
- VII. dekanat dzierzgowski
- VIII. dekanat gąbiński
- IX. dekanat gostyniński
- X. dekanat makowski
- XI. dekanat mławski wschodni
- XII. dekanat mławski zachodni
- XIII. dekanat nasielski
- XIV. dekanat płocki wschodni
- XV. dekanat płocki zachodni
- XVI. dekanat płoński południowy
- XVII. dekanat płoński północny
- XVIII. dekanat przasnyski
- XIX. dekanat pułtuski
- XX. dekanat raciąski
- XXI. dekanat rypiński
- XXII. dekanat serocki
- XXIII. dekanat sierpecki
- XXIV. dekanat strzegowski
- XXV. dekanat tłuchowski
- XXVI. dekanat wyszogrodzki
- XXVII. dekanat zakroczymski
- XXVIII. dekanat żuromiński
Rok bł. abpa Antoniego Juliana NowowiejskiegoEdytuj
Decyzją bp. Piotra Libery rok 2008 w diecezji obchodzony był jako rok bł. abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego, ordynariusza płockiego w latach 1908–1941, zamordowanego w Soldau (KL). Główne uroczystości, z udziałem nuncjusza apostolskiego abp. Józefa Kowalczyka odbyły się 12 czerwca 2008. Do zorganizowania obchodów powołano specjalny komitet na czele z bp. Romanem Marcinkowskim. Zamknięcie roku jubileuszowego nastąpiło 6 grudnia 2008 podczas mszy pod przewodnictwem pochodzącego z Płocka ordynariusza toruńskiego bp. Andrzeja Suskiego.
Rok św. Stanisława KostkiEdytuj
W 2018 r. minęło 450 lat śmierci św. Stanisława Kostki (1550-1568), pochodzącego z Rostkowa w diecezji płockiej. Watykańska Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ustanowiła go ponownie głównym patronem diecezji płockiej, a Episkopat Polski ogłosił rok 2018 w Kościele w Polsce Rokiem św. Stanisława Kostki, w 100. rocznicę odzyskania niepodległości. 1 stycznia 2018 r. we wszystkich kościołach w Polsce odczytany został List Pasterski Konferencji Episkopatu Polski o Roku św. Stanisława Kostki[6].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4.
- ↑ Wojciech Kućko, Herb diecezji płockiej, Diecezja Płocka [dostęp 2022-01-15] (pol.).
- ↑ Godność Kościoła, spuścizna wieków. Herb diecezji płockiej., Herby z bliska, 13 listopada 2021 [dostęp 2022-01-15] (pol.).
- ↑ Red., Nasz znak rozpoznawczy, plock.gosc.pl, 11 listopada 2021 [dostęp 2022-01-15].
- ↑ Diecezja Płocka. Nowe struktury dekanalne.
- ↑ List Pasterski Konferencji Episkopatu Polski o Roku św. Stanisława Kostki.
BibliografiaEdytuj
- Ks. Witold Zdaniewicz, ks. Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 453–470) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ISBN 83-85945-17-2.