Diecezja pińska (biał. Пінская дыяцэзія; łac. Dioecesis Pinskensis Latinorum) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód brzeski i obwód homelski.

Diecezja pińska
Пінская дыяцэзія
ilustracja
Państwo

 Białoruś

Siedziba

Pińsk
ul. Lenina 16,
225710 Pińsk

Data powołania

28 października 1925

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Metropolia

mińsko-mohylewska

Katedra

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Biskup diecezjalny

Antoni Dziemianko

Biskup pomocniczy

Kazimierz Wielikosielec OP

Dane statystyczne (2013)
Liczba wiernych
• odsetek wiernych

50 115
1,6

Liczba kapłanów
• w tym diecezjalnych
• w tym zakonnych

52
29
23

Liczba osób zakonnych

77

Liczba dekanatów

7

Liczba parafii

77 (2016)

Powierzchnia

73 200 km²

Mapa
Diecezja na mapie Białorusi
52°06′47,0″N 26°06′29,9″E/52,113056 26,108306
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Katedra w Pińsku

Po II i III rozbiorach Polski Katarzyna II powołała ukazem z 6 (19[1]) września 1795 roku[2] niekanoniczne biskupstwo pińskie, które istniało przez trzy lata. Nie otrzymało sankcji Stolicy Apostolskiej[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości papież Pius XI 28 października 1925 roku bullą Vixdum Poloniae unitas erygował diecezję pińską. Pierwszym ordynariuszem pińskim mianowany został Zygmunt Łoziński. Diecezja weszła w skład metropolii wileńskiej. W 1928 roku diecezja pińska pod względem administracyjnym była podzielona na 17 dekanatów i 172 parafie[4]. Dziesięć lat później obejmowała 17 dekanatów ze 137 parafiami i 63 kościołami filialnymi i zakonnymi oraz obrządku wschodniego (11 parafii)[5].

Po II wojnie światowej większość terytorium diecezji weszło w skład Białoruskiej SRR. Od 1950 roku terenem Diecezji pińskiej pozostającej w granicach PRL zarządzał administrator apostolski rezydujący w Drohiczynie na terenie Polski. Ze względu na trudną sytuację polityczną, administratorzy apostolscy unikali nazwy Diecezja pińska i zamiast tego używali określenia Diecezja w Drohiczynie n. Bugiem. Funkcje administratorów pełnili kolejno: ks. infułat dr Michał Krzywicki (1950-1967) i ks. biskup Władysław Jędruszuk (1967-1991), który następnie został pierwszym biskupem drohiczyńskim.

W 1991 pozostała przy Polsce część utworzyła diecezję drohiczyńską (obecnie powiększoną o cztery dekanaty z diecezji siedleckiej). Część diecezji, która znalazła się na terytorium Ukrainy, od 1996 roku należy do diecezji łuckiej. Części dawnych terenów diecezji znajdują się również w granicach archidiecezji mińsko-mohylewskiej i diecezji grodzieńskiej.

Biskupi edytuj

Osobny artykuł: Biskupi pińscy.

Struktura i wierni edytuj

Terytorium diecezji (73 200 km²) zamieszkuje około 3,03 miliona osób. W 2007 w diecezji zorganizowanych było 5 dekanatów, do których należało łącznie 60 parafii[6]. 8 września 2007 roku Kazimierz Świątek oznajmił o stworzeniu szóstego dekanatu – homelskiego[7].

Sanktuaria edytuj

Instytucje edytuj

Od 1925 roku funkcję katedry diecezji pełni kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pińsku (wcześniej zakonu franciszkanów).

Święci i błogosławieni edytuj

Wśród świętych i błogosławionych związanych z diecezją pińską znajdują się:

Siedziby dekanatów edytuj

Parafie będące siedzibami dekanatów

Miasta diecezji edytuj

 
Kościół Narodzenia NMP w Homlu
 
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Brześciu
 
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Baranowiczach
 
Kościół Wniebowzięcia NMP w Mozyrzu
 
Kościół św. Kazimierza w Żłobinie
Miasta diecezji pińskiej
herb miasto dekanat obwód rejon ludność[8] liczba parafii
  Homel homelski homelski Homel 535 229 1
  Brześć brzeski brzeski Brześć 343 985 3
  Baranowicze baranowicki brzeski Baranowicze 179 439 5
  Pińsk piński brzeski Pińsk 138 202 3
  Mozyrz mozyrski homelski mozyrski 111 801 1
  Żłobin homelski homelski żłobiński 76 068 1
  Swietłahorsk homelski homelski swietłahorski 68 550 1
  Rzeczyca homelski homelski rzeczycki 66 009 1
  Kobryń brzeski brzeski kobryński 52 964 1
  Kalinkowicze mozyrski homelski kalinkowicki 40 315 1
  Rohaczów homelski homelski rohaczowski 34 825 1
  Bereza prużański brzeski bereski 29 451 1
  Łuniniec piński brzeski łuniniecki 24 712 1
  Iwacewicze prużański brzeski iwacewicki 23 440 1
  Dobrusz homelski dobruski 18 760 0
  Prużana prużański brzeski prużański 18 515 1
  Janów piński brzeski janowski 16 465 1
  Żytkowicze mozyrski homelski żytkowicki 16 019 1
  Drohiczyn piński brzeski drohiczyński 14 976 1
  Hancewicze lachowicki brzeski hancewicki 13 925 1
  Żabinka brzeski brzeski żabinecki 13 299 1
  Stolin piński brzeski stoliński 13 269 1
  Mikaszewicze piński brzeski łuniniecki 12 693 1
  Chojniki mozyrski homelski chojnicki 12 500 1
  Białooziersk prużański brzeski bereski 12 421 1
  Małoryta brzeski brzeski małorycki 11 891 1
  Lachowicze lachowicki brzeski lachowicki 10 919 1
  Petryków mozyrski homelski petrykowski 10 076 1
  Jelsk homelski jelski 9 084 0
  Buda Koszelewska homelski budzki 8 460 0
  Kamieniec brzeski brzeski kamieniecki 8 401 1
  Wietka homelski wietkowski 8 394 0
  Czeczersk homelski czeczerski 8 312 0
  Narowla mozyrski homelski narowelski 7 910 1
  Dawidgródek brzeski stoliński 5 892 0
  Wysokie brzeski brzeski kamieniecki 5 113 1
  Wasilewicze homelski rzeczycki 3 349 0
  Turów homelski żytkowicki 2 770 0
  Kosów prużański brzeski iwacewicki 1 844 1

Przypisy edytuj

  1. Data według nowego stylu.
  2. 1795 g. Sentâbrâ 6. Imennyj, dannyj Senatu. Ob Učreždenii dla Rimskago ispovedaniâ v Guberniâh: Minskoj, Volynskoj, Podolskoj, Braslavskoj i Voznesenskoj dvuh Eparhij, pod naimenovaniem Pinskoj i Letičevkoj, w: Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii, T. 1, (1762-1825), Petrograd 1915, s. 83-84.
  3. L. Żytkowicz, Rządy Repnina na Litwie w latach 1794-1797, Wilno 1928, s. 256-259.
  4. D. Lewandowska, opracowanie pomocnicze Archiwum Głównego Akt Dawnych
  5. KWORUM – Polsko-Polonijna Gazeta Internetowa – www.kworum.com.pl [online], kworum.com.pl [dostęp 2016-03-03].
  6. Dane na stronie Catholic.by. Uwaga, na stronie prawdopodobnie nie zamieszczono pełnych, aktualnych danych. Może znajdować się tam błąd w liczbie parafii. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-05)].
  7. Informacja na stronie Catholic.by. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  8. 2017

Linki zewnętrzne edytuj