Diecezja toruńska
Diecezja toruńska (łac. Dioecesis Thoruniensis) – jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego metropolii gdańskiej w Polsce.
Bazylika katedralna świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Toruniu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Siedziba |
Toruń |
Data powołania |
25 marca 1992 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Metropolia | |
Katedra | |
Biskup diecezjalny | |
Biskup pomocniczy | |
Biskup senior | |
Dane statystyczne (2020) | |
Liczba dekanatów |
24 |
Powierzchnia |
5 427 km² |
Strona internetowa |
Historia
edytujDiecezja toruńska została ustanowiona 25 marca 1992 roku przez papieża Jana Pawła II bullą „Totus Tuus Poloniae populus”[1]. Stanowi kontynuację diecezji chełmińskiej założonej w 1243 roku[2]. 25 marca 1992 roku została ona diecezja chełmińska została podzielona na diecezje pelplińską i toruńską, część ziem przekazano sąsiednim diecezjom[3]. Pierwszym biskupem toruńskim został Andrzej Suski. Jego ingres do katedry odbył się 31 maja 1992 roku[1].
Patronką diecezji toruńskiej została Matka Boża Nieustającej Pomocy[4], która od 1962 roku patronowała także byłej diecezji chełmińskiej[5].
7 czerwca 1999 roku miała miejsce wizyta papieża Jana Pawła II w Toruniu[6].
11 listopada 2017 roku papież Franciszek przyjął rezygnację ks. bp. Andrzeja Suskiego z posługi biskupa toruńskiego. Jednocześnie mianował biskupem toruńskim bp. Wiesława Śmigla – biskupa pomocniczego diecezji pelplińskiej[7].
13 września 2024 papież Franciszek mianował dotychczasowego biskupa toruńskiego Wiesława Śmigla nowym arcybiskupem metropolitą szczecińsko-kamieńskim[8][9].
Biskupi
edytujKapituły
edytujPodział administracyjny
edytujDiecezja obejmuje teren 5427 km²[3]
Podział na rejony
edytuj- Brodnicki I[14]:
- grudziądzki II[14]:
Sanktuaria
edytuj- Bielczyny – bł. Juty[15]
- Boleszyn – Matki Bożej Bolesnej[16]
- Brzozie – Matki Bożej Łaskawej[17]
- Chełmno – Matki Bożej Bolesnej[18]
- Chełmonie – Matki Bożej Brzemiennej[19]
- Działdowo – bł. Męczenników Działdowskich[20]
- Grudziądz – Matki Bożej Łaskawej[21]
- Jabłonowo Pomorskie – bł. Marii Karłowskiej[22]
- Lisewo – Matki Bożej Śnieżnej[23]
- Lubawa – Matki Bożej Lipskiej[24]
- Mokre – Matki Bożej Mokrzańskiej[25]
- Nawra – Maryi Wspomożycielki Wiernych[26]
- Nowe Miasto Lubawskie – Matki Bożej Łąkowskiej[27]
- Rywałd – Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych[28]
- Toruń – bł. Stefana Wincentego Frelichowskiego[29]
- Toruń – Matki Bożej Nieustającej Pomocy[30]
- Toruń – Miłosierdzia Bożego[31]
- Toruń – Matki Bożej Podgórskiej Niepokalanej Królowej Rodzin[32]
- Toruń – św. Jakuba[33]
- Wardęgowo – Matki Bożej Wardęgowskiej[34]
- Wąbrzeźno – Matki Bożej Brzemiennej[35]
Diakonat stały
edytujW diecezji posługuje trzech diakonów stałych: Tomasz Chmielewski, Mateusz Malinowski i Waldemar Rozynkowski[36].
Statystyka
edytujLiczba nowo wyświęconych kapłanów w diecezji toruńskiej w wybranych latach:
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Wyrowiński 1994 ↓, s. 174.
- ↑ Biskup 1994 ↓, s. 31.
- ↑ a b Biskup 1994 ↓, s. 47.
- ↑ Historia [online], diecezja-torun.pl [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Patronka diecezji chełmińskiej [online], niedziela.pl [dostęp 2024-09-13] (pol.).
- ↑ Kluczwajd 2002 ↓, s. 74.
- ↑ Nowy biskup toruński [online], gosc.pl, 11 listopada 2017 [dostęp 2017-12-29] .
- ↑ Bp Wieslaw Śmigiel–nowym arcybiskupem metropolitą szczecińsko-kamieńskim [online], episkopat.pl [dostęp 2024-09-13] .
- ↑ Nomina dell’Arcivescovo Metropolita di Szczecin-Kamień (Polonia) [online], press.vatican.va [dostęp 2024-09-13] .
- ↑ a b c Biskupi Toruńscy [online], diecezja-torun.pl [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Srebrny jubileusz Kapituły Katedralnej. diecezja-torun.pl, 2017-11-17. [dostęp 2024-03-15].
- ↑ Odpust Trójcy Świętej [online], parafiachelmza.pl [dostęp 2024-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-03] .
- ↑ Kapituła Kolegiacka Grudziądzka św. Mikołaja [online], bazylika-grudziadz.pl [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ a b c Rejony [online], diecezja-torun.pl [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wichnowski , Sanktuarium bł. Juty w Bielczynach [online], diecezja-torun.pl, 18 października 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Boleszynie [online], diecezja-torun.pl, 10 września 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej w Brzoziu [online], diecezja-torun.pl, 24 września 2019 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Chełmnie [online], diecezja-torun.pl, 21 października 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej w Chełmoniu [online], diecezja-torun.pl, 12 września 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Męczenników Działdowskich w Działdowie [online], diecezja-torun.pl, 16 października 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej w Grudziądzu [online], diecezja-torun.pl, 2 września 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium bł. Marii Karłowskiej w Jabłonowie [online], diecezja-torun.pl, 25 sierpnia 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej w Lisewie [online], diecezja-torun.pl, 13 października 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Lipskiej w Lubawie [online], diecezja-torun.pl, 11 grudnia 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Mokrzańskiej w Mokrem [online], diecezja-torun.pl, 23 października 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Sanktuarium Maryi Wspomożycielki Wiernych w Nawrze [online], diecezja-torun.pl, 11 września 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Łąkowskiej w Nowym Mieście Lubawskim [online], diecezja-torun.pl, 7 września 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych w Rywałdzie [online], diecezja-torun.pl, 5 września 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium bł. Stefana Wincentego Frelichowskiego w Toruniu [online], diecezja-torun.pl, 8 sierpnia 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Toruniu [online], diecezja-torun.pl, 7 sierpnia 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Toruniu [online], diecezja-torun.pl, 13 sierpnia 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium MB Podgórskiej Niepokalanej Królowej Rodzin w Toruniu [online], diecezja-torun.pl, 20 sierpnia 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ c, Sanktuarium św. Jakuba w Toruniu [online], diecezja-torun.pl, 25 lipca 2021 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium w Wardęgowie [online], diecezja-torun.pl, 24 września 2019 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Wojciech Wielgoszewski , Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej w Wąbrzeźnie [online], diecezja-torun.pl, 24 października 2015 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Rozynkowski 2017 ↓, s. 122.
- ↑ Por (red.), Święcenia kapłańskie w katedrze [online], torun.wyborcza.pl, 17 czerwca 2001 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Neoprezbiterzy Diecezji Toruńskiej A. D. 2003 [online], niedziela.pl, 2003 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Neoprezbiterzy Diecezji Toruńskiej A. D. 2004 [online], niedziela.pl, 2004 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Neoprezbiterzy Diecezji Toruńskiej A.D. 2005 [online], niedziela.pl, 2005 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Neoprezbiterzy Diecezji Toruńskiej [online], niedziela.pl, 2006 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Joanna Kruczyńska , Święcenia kapłańskie 2007 w diecezji toruńskiej [online], niedziela.pl, 2007 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Dariusz Żurański , Święcenia kapłańskie 2008 [online], niedziela.pl, 2008 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Joanna Kruczyńska , Neoprezbiterzy Anno Domini 2010 [online], niedziela.pl, 2010 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Diecezja toruńska ma czterech nowych kapłanów [online], diecezja-torun.pl, 17 czerwca 2017 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Święcenia kapłańskie [online], diecezja-torun.pl, 15 czerwca 2018 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Diecezja toruńska ma ośmiu nowych kapłanów [online], diecezja-torun.pl, 30 maja 2020 [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Diecezja toruńska ma 4 nowych kapłanów [online], diecezja-torun.pl, 29 maja 2021 [dostęp 2024-03-15] .
Bibliografia
edytuj- Marian Biskup , Dzieje diecezji chełmińskiej (1243–1992), [w:] Stanisław Kardasz (red.), Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość, t. 1, Toruń 1994 .
- Katarzyna Kluczwajd , Skarby toruńskiej katedry, Toruń: Wydawnictwo Diecezji Toruńskiej, 2002, ISBN 83-916731-1-1 .
- Waldemar Rozynkowski , Diakonat stały w diecezji toruńskiej – o początkach diakonatu stałego w Polsce i, [w:] Waldemar Rozynkowski, Paweł Borowski (red.), Jubileusz Diecezji Toruńskiej Spojrzenie w przeszłość i w przyszłość, Toruń: Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2017 [dostęp 2024-03-15] .
- Zdzisław Wyrowiński , Dwa lata Diecezji Toruńskiej, [w:] Stanisław Kardasz (red.), Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość, t. 1, Toruń 1994 .