Dimitri Terzakis (gr. Δημήτρης Τερζάκης; ur. 12 marca 1938 w Atenach[1][2][3]) – grecki kompozytor.

Dimitri Terzakis
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1938
Ateny

Pochodzenie

greckie

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Strona internetowa

Życiorys edytuj

W latach 1959–1964 uczył się w Konserwatorium Helleńskim w Atenach[1][2] u Janisa Papaioanu (kompozycja) i Alexa Thurneissena (fortepian)[3]. Od 1958 do 1962 roku studiował też politologię na Uniwersytecie w Atenach[1]. W latach 1965–1969 uczył się w Hochschule für Musik w Kolonii u B.A. Zimmermanna (kompozycja) oraz Herberta Eimerta (muzyka elektroniczna)[3]. Współzałożyciel Greckiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (1966)[1][2]. W 1970 roku został doradcą Studia Nowej Muzyki, działającego przy Instytucie Goethego w Atenach[1]. Na początku lat 70. XX wieku przebywał w klasztorach na górze Athos, prowadząc badania nad muzyką bizantyjską[1].

Wykładał w Hochschule für Musik w Kolonii (1968–1994) i Musikhoschule w Düsseldorfie (1989–1994), a także gościnnie w Hochschule der Künste w Berlinie (1985–1986)[1]. Prowadził klasę kompozycji w konserwatorium w Bernie (1990–1997) i w Hochschule für Musik im. Felixa Mendelssohna w Lipsku (1994–2003)[1]. Zainicjował odbywające się od 1980 roku międzynarodowe kursy muzyczne w Nauplionie[1].

Twórczość edytuj

Początkowo tworzył nawiązujące do zachodniej awangardy utwory atonalne i utrzymane w technice serialnej[1]. Z czasem wypracował własny język muzyczny, odwołując się do kultury antycznej i muzyki Kościoła wschodniego oraz twórczości ludowej Bałkanów i Bliskiego Wschodu[1]. Skoncentrował się przede wszystkim na czynniku melodycznym, wykazywał predylekcję do stosowania instrumentów dętych i smyczkowych oraz rozwiniętej melizmatyki i recytacji[1]. Odwoływał się do antycznej koncepcji tetrachordów oraz budowania melodii za pomocą interwałowych modeli typowych dla muzyki arabskiej[1].

Ważniejsze kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Ikona na smyczki (1963)
  • Koncert obojowy (1968)
  • Chroai (1970)
  • Transcriptions télégraphiques (1971)
  • Kosmogramm (1974)
  • Schatten (Tropi) (1975)
  • Ethos na orkiestrę kameralną (1979)
  • Hommage à Dionysos (1980)
  • Lachesis oder der Mythos vom Ende (1984–1985)
  • Koncert skrzypcowy (1988)
  • Per aspera ad astra (1989–1990)
  • 2 uwertury na kwartet saksofonowy i orkiestrę dętą Ikaros-Daidalos (1991)
  • (K)ein Heldenleben na saksofon altowy i orkiestrę (1995)
  • Concerto na basethorn i 10 instrumentów (2005)
  • A une Madone na skrzypce i orkiestrę kameralną (2007)

Utwory kameralne

  • Septet na 7 fletów (1965–1966)
  • Trio na gitarę, wiolonczelę i perkusję (1966)
  • 5 kwartetów smyczkowych (I 1969, II 1976, III 1982, IV 1990, V „Nymphen der Nacht und des Feuers” 1999)
  • Ichochronos II na 12 instrumentów (1968–1973)
  • Hommage à Morse na 8 instrumentów (1970)
  • Stixis II na klarnet (1973)
  • Musica aeolica na skrzypce i altówkę (1978)
  • Fthorai na flety proste i gitarę (1980)
  • Omega II na tenorowy flet prosty i perkusję (1983)
  • Pentaphonia na kwintet dęty (1983)
  • Panta rei na kwartet saksofonowy (1986)
  • Oktoechos na 8 instrumentów (1987–1989)
  • Lalita na wiolonczelę i fortepian (1988)
  • Legetos na 2 skrzypiec (1988)
  • Der Hölle Nachklang I na saksofon altowy i fortepian (1992)
  • Rabasso na 7 instrumentów (1992)
  • Jeux na flet prosty i gitarę (1993)
  • Poème trivial na saksofon barytonowy i fortepian (1993)
  • Myrrhentropfen na altówkę i fortepian (1993)
  • Sonetto na altówkę i fortepian (1993)
  • Konflikte na saksofon altowy, wiolonczelę i fortepian (1996)
  • Gesang des Bacchos na oktet dęty (1997)
  • Seelenbilder na skrzypce, klarnet, wiolonczelę i fortepian (2001)
  • Die Posaunen der drei Engel na fortepian i perkusję (2005)
  • Etanos na altówkę i fortepian (2006)
  • Kwintet na fortepian i kwartet saksofonowy (2007)
  • Trio na skrzypce, klarnet i fortepian (2008)
  • Über den Smaragden na klarnet i fortepian (2008)

Utwory na instrumenty solowe

  • Sixis: I na obój (1967), II na klarnet (1973), III na tubę (1974)
  • Omega I na wiolonczelę (1978)
  • Von Engeln und Dämonen na altówkę (1995)

Utwory fortepianowe

  • Pensées (1999)
  • Lux et tenebrae (1999)
  • Dorischer Blues (2001)
  • Gedichte der Verdammten (2003)
  • Diptychon (2005)
  • Satyr und Naiaden (2005)
  • Pan. Legenden des Waldes (2006)

Utwory organowe

  • Die Farben des Ozeans (1994)
  • Gepriesen sei (1997)
  • Hyperion (2000)

Utwory wokalne

  • Ethos Gamma I na mezzosopran lub baryton (1976)
  • Lieder ohne Worte na głos (I 1994, II 1995, III 1996)
  • Monodien na głos (1999)
  • Katawassia na sekstet wokalny (1972)
  • Gesänge der Liebe und des Todes na kwintet wokalny (1981)
  • Kassandra na 5 głosów męskich (2001)

Utwory na chór a cappella

  • Ikos (1968)
  • Von Feuer und Finsteris, Mysterium magnum (1974)
  • Visionen (Die Schalen der Zornis) na chór i altówkę ad libitum (2004)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Medea na mezzosopran, skrzypce, wiolonczelę i perkusję (1966)
  • Okeaniden na chór żeński i orkiestrę (1967)
  • Klytemnestra na sopran, mezzosopran i zespół kameralny (1968)
  • Ethos B na alt lub baryton, flet pasterski i wiolonczelę (1972)
  • Nomoi dla psalmisty i na zespół kameralny (1975, wersja zrewid. 1993)
  • Notturni na sekstet wokalny i 3 instrumenty (1976)
  • Ethos Gamma II na głos, flet i fortepian (1977)
  • Sappho-Fragmente na głos i cymbały lub fortepian (1977)
  • Liturga profana dla psalmisty, na chór i zespół kameralny (1977)
  • epos muzyczny Odysee według Homera na 3 głosy solowe, recytatora, chór i orkiestrę kameralną (1978)
  • Erotikon na sopran, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1979)
  • Passionen dla psalmisty, na baryton, chór i zespół instrumentów (1979)
  • Der Raub der Europa na sopran i orkiestrę kameralną (1985)
  • 6 Monologe na głos i orkiestrę (1985)
  • Das sechste Siegel na chór i zespół instrumentów (1987)
  • Die Tore der Nacht und des Tages na głos, klarnet i fortepian (1987)
  • Apokryphen na sopran, recytatora i zespół kameralny (1989)
  • Der Hölle Nachklang II na głos i organy (1993)
  • Daphnis und Chloe na sopran i altówkę (1994)
  • Friedensgebet na sopran i organy (2001)
  • Sappho Cycle na recytatora żeńskiego, sopran, flet, altówkę i fortepian (2006)
  • Hiob na recytatora, chór i organy (2007)
  • Zwei Gesänge na głos i fortepian (2008)
  • Gedanken über Platon na mezzosopran i orkiestrę kameralną (2008)

Utwory sceniczne

  • opera Torquemada (1974–1976)
  • opera kameralna Circus universal (1975)
  • opera Hermes (1983–1984)
  • Mythen według Platona dla pianisty i aktora (2001)

Utwory na taśmę

  • Ichochronos I (1967)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 65. ISBN 978-83-224-0905-3.
  2. a b c d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3618. ISBN 0-02-865571-0.
  3. a b c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 912. ISBN 0-674-37299-9.