Dog niemiecki

jedna z ras psów zaliczanych do molosów w typie doga

Dog niemieckirasa psa zaliczana do grupy molosów w typie doga, wyhodowana w Niemczech jako pies bojowy i do polowania na duże ssaki. Współcześnie jest użytkowana jako pies stróżujący, obronny lub pies-towarzysz. Typ dogowaty[3].

Dog niemiecki
Ilustracja
Dog niemiecki żółty
Inne nazwy

niem. Deutsche Dogge,
ang. great dane, german mastiff

Kraj patronacki

Niemcy

Wymiary
Wysokość

80–90 cm (pies)[1]
72–84 cm (suka)[1]

Masa

minimum 54 kg (pies)[2]
46 kg (suka)[2]

Klasyfikacja
FCI

Grupa II, sekcja 2
wzorzec nr 235

AKC

Working

ANKC

Grupa 7 (Non Sporting)

CKC

Grupa 3 – Working

KC(UK)

Working

NZKC

Non sporting

UKC

Guardian

Wzorce rasy
Dog niemiecki o umaszczeniu błękitnym
Dog niemiecki pręgowany
Dog niemiecki – arlekin

Rys historyczny edytuj

Prawdopodobnie przodkami obecnego doga były: niemiecki bullenbeisser, jak i „Hatz und Saurüden” (psy tropiące i polujące na dzika, które przypominały krzyżówkę muskularnego mastifa angielskiego z greyhoundem). Na dworach początkowo były trzymane psy tego typu do polowań na grubego zwierza. Później wraz ze spadkiem liczebności m.in. dzików na terenie dzisiejszych Niemiec ograniczano hodowle doga. Znalazł wtedy uznanie jako pies towarzyszący wśród wyższych warstw społecznych. Pierwszy wzorzec doga niemieckiego, który znacznie odbiegał od współczesnego standardu, został ustalony w Berlinie w roku 1880[1]. Rasę nazwano dogiem niemieckim[4]. Wielkim miłośnikiem tej rasy był kanclerz niemiecki Otto von Bismarck.

Klasyfikacja edytuj

W klasyfikacji FCI rasa ta została zaliczona do grupy II - Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.1 - Molosy typu mastifa, jako pies do towarzystwa i stróżujący[5]. Nie podlega próbom pracy[1]. Jest też zaliczany do psów obronnych[6].

Wygląd edytuj

Budowa edytuj

 
Dog niemiecki czarny z białym znaczeniem na głowie, zwanym strzałką
  • Głowa – wydłużona, wąska, łuki brwiowe dobrze rozwinięte, jednak bez szczególnego uwydatnienia; mięśnie policzkowe tylko lekko zaznaczone, w żadnym razie silnie uwydatnione; przełom czołowy – wyraźnie zaznaczony; nos dobrze rozwinięty i wykształcony, szeroki, z dużymi otworami, czarny (wyjątek – dogi maści arlekinowej, u których tolerowana jest barwa cielista); kufa głęboka i jak najbardziej prostokątna; szczęki dobrze wykształcone, szerokie; zgryz – nożycowy.
    • Uszy – z natury wiszące, wysoko osadzone, średniej wielkości.
  • Ruch – harmonijny, elastyczny, lekki, miarowy i sprężysty. Kończyny widziane zarówno z przodu, jak i z tyłu muszą poruszać się równolegle.
  • Skóra – przylegająca, naprężona. U psów jednobarwnych dobrze pigmentowana, u arlekinów w rozkładzie zabarwienia występują plamki pigmentu.

Szata i umaszczenie edytuj

Włos doga niemieckiego jest bardzo krótki, gęsty, gładko i równo przylegający, z połyskiem. Dogi niemieckie grupuje się w trzech niezależnych zastawieniach umaszczenia: żółte i pręgowane, arlekiny i czarne, błękitne oraz kolor merle.

  • Żółty – jasno-złoto-żółty do nasyconego żółto-złotego; pożądana jest czarna maska.
  • Pręgowany – barwa zasadnicza jasnożółta do złoto-żółtej, z czarnymi, jak najbardziej równomiernie rozłożonymi i wyraźnie zaznaczonymi pręgami, przebiegającymi w kierunku żeber; pożądana czarna maska.
  • Arlekin – (biało-czarny) barwę zasadniczą stanowi czysta biel, możliwie bez żadnych odcieni. Występują na niej dobrze porozkładane na całym ciele, nierównomiernie poszarpane, intensywnie czarne plamy. Do arlekinów zaliczane bywają także dogi o umaszczeniu merle – tzw. szare arlekiny – na szarym tle występują plamy różnej wielkości od koloru białego, poprzez szary, lekko brązowy do czarnego.
  • Czarny – błyszcząca, intensywna czerń. Dopuszcza się białe znaczenia. Zalicza się tu także dogi tzw. płaszczowe, u których czerń niejako w postaci płaszcza pokrywa główną partię tułowia. Kufa, szyja, klatka piersiowa, brzuch, kończyny i koniec ogona mogą być białe. Do czarnych zaliczane są również tzw. platten (płytowe) – dogi z białym kolorem podstawowym i dużymi czarnymi płatami.
  • Błękitny – czysty, stalowy błękit. Dopuszczalne są białe znaczenia na piersi i łapach.
  • Merle – Siwa sierść. Na niej widnieją czarne łaty.

Według Księgi rekordów Guinnessa najwyższym dotychczas żyjącym psem był dog niemiecki o imieniu Zeus, który 4 października 2011 roku mierzył 111,8 cm w kłębie[7].

Zachowanie i charakter edytuj

 
3,5 miesięczna suka doga niemieckiego

Psy przyjazne, mocno przywiązane do właściciela, lubią dzieci. Wobec innych zwierząt domowych są tolerancyjne, pod warunkiem, że są od wczesnych lat przyuczane do ich obecności. Dogi niemieckie są powściągliwe i ostrożne wobec obcych; występujące osobniki agresywne powinny być wyłączane z dalszej hodowli.

Posłuszeństwo można wyegzekwować konsekwentnym i stosunkowo wczesnym wychowaniem.

Pielęgnacja edytuj

Dog niemiecki wymaga wyczesywania martwego włosa miękką szczotką, przynajmniej raz w tygodniu. W okresie wzrostu szczenię potrzebuje bardzo intensywnego wzmacniania stawów i kości.

Choroby edytuj

Częstą chorobą – właściwie śmiertelną w skutkach jest skręt żołądka. Dogi często mają wspomniane problemy z sercem, kośćmi oraz ze stawami.

Dogi w sztuce edytuj

  • Scooby Doo – tytułowy bohater filmu animowanego to dog niemiecki.
  • Saba – w ekranizacji z 1976 roku pies bohaterów W pustyni i w puszczy jest dogiem niemieckim maści żółtej, choć w powieści Sienkiewicza Saba jest mastifem.
  • Ferdynand Wspaniały (autor: Ludwik Jerzy Kern) – to antropomorficzny żółty dog niemiecki.
  • Praktycznie w każdej ekranizacji „Psa Baskerville’ów” (autor: sir Arthur Conan Doyle) występuje czarny dog niemiecki. Rola ta jednak buduje niewłaściwy wizerunek rasy – dogi niemieckie „dostawały” tę rolę ze względu na wygląd (szczególnie osobników czarnej maści), a nie ze względu na ich łagodny charakter.
  • Ace – pies Bruce’a Wayne’a (Batmana).
  • Protazy – dog błękitny, pies Pana Samochodzika w powieści Pan Samochodzik i tajemnica tajemnic (autor: Zbigniew Nienacki).
  • Robin – dog arlekin, pies Pana Samochodzika w powieści Pan Samochodzik i człowiek z UFO (autor: Zbigniew Nienacki).
  • Astro – ulubieniec Jetsonów – to dog niemiecki.
  • Sonia – pies państwa Karpielów w filmie „Poszukiwany, Poszukiwana” Stanisława Barei.
  • Dwa dogi niemieckie były w posiadaniu Murgrabiego z filmu „Janosik".
  • Marmaduke – pies z serii krótkich komiksów o nieznośnym dogu niemieckim.
  • W filmie „Patriota” z Melem Gibsonem, angielski generał miał dwa dogi niemieckie, jeden był płaszczowy, a drugi czarny.
  • W filmie „Siedem Dusz” pies Emily Posa chory na serce tak jak ona.
  • W książce „Wspaniała Gracie” Dana Dye i Marka Beckloffa. W tej książce główną rolę odgrywa psina rasy dog niemiecki, która jest głucha, nie widzi na jedno oko i ma na imię Gracie.
  • W książce „Przez ciebie, Drabie!” Zofii Chądzyńskiej najlepszy przyjaciel Dzidzi.
  • W książce „Anioł Stróż” Nicholasa Sparksa, wierny przyjaciel i obrońca głównej bohaterki.
  • W powieściach "Bastard" i "Festiwal" Andrzeja Dziurawca dog Chan - wielka miłość Mateusza Soltan-Puńskiego.

Znani właściciele dogów edytuj

  • Eugeniusz Bodo - jeden z polskich przedwojennych aktorów, był właścicielem doga arlekina o imieniu Sambo. Najprawdopodobniej w 1931 r. aktor dostał go od matki. Łaciaty olbrzym o różnobarwnych tęczówkach szybko zaczął być tak samo rozpoznawalny, jak jego pan. Sambo miał wstęp do wszystkich restauracji i kawiarni, często towarzyszył swemu panu w przejażdżkach samochodem[potrzebny przypis].
  • Maximilien de Robespierre - francuski polityk i przywódca Rewolucji Francuskiej, miał posiadać doga niemieckiego o imieniu Brount.[8][9]
 
Eugeniusz Bodo ze swoim psem - Sambo

Przypisy edytuj

  1. a b c d Dog niemiecki. Związek Kynologiczny w Polsce. [dostęp 2016-02-17]. (pol.).
  2. a b The Breed Standards. gdlawa.org.au. [dostęp 2019-02-27]. (ang.).
  3. Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. s. 76.
  4. J. Novotny J. Najman: Psy rasowe. s. 61.
  5. Systematyka ras FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras. Związek Kynologiczny w Polsce. [dostęp 2016-02-14]. (pol.).
  6. Magdalena Nowicka, Agnieszka Boczula: Psy obronne. s. 59 i 66.
  7. Najwyższy żyjący pies. Guinness World Records. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  8. Jules Michelet, Histoire de la Révolution française, volume 7, Paris 1893, s. 132 [dostęp 2023-03-01].
  9. Ernest Hamel, Histoire de Robespierre: La Montagne, A. Lacroix, Verboeckhoven & c., 1867, s. 296 [dostęp 2023-03-01] (fr.).

Bibliografia edytuj

  • Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1998, s. 303. ISBN 83-7073-122-8.
  • J. Novotny J. Najman: Psy rasowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976.
  • Magdalena Nowicka, Agnieszka Boczula: Psy obronne. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001. ISBN 83-05-13030-4.
  • Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2001. ISBN 83-11-09354-7.

Linki zewnętrzne edytuj