Wikipedia

Doktor Strange w multiwersum obłędu

Doktor Strange w multiwersum obłędu (oryg. Doctor Strange in the Multiverse of Madness) – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Doktor Strange wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Sam Raimi na podstawie scenariusza Michaela Waldrona. W tytułowej roli powrócił Benedict Cumberbatch, a obok niego w rolach głównych wystąpili: Elizabeth Olsen, Chiwetel Ejiofor, Benedict Wong, Xochitl Gomez, Michael Stuhlbarg i Rachel McAdams.

Doktor Strange
w multiwersum obłędu
Doctor Strange
in the Multiverse of Madness
Ilustracja
Logo filmu
Gatunek

superbohaterski
fantastyka naukowa
akcja

Rok produkcji

2022

Data premiery

2 maja 2022
6 maja 2022 (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

126 minut[1]

Reżyseria

Sam Raimi

Scenariusz

Michael Waldron

Główne role

Benedict Cumberbatch
Elizabeth Olsen
Chiwetel Ejiofor
Benedict Wong
Xochitl Gomez
Michael Stuhlbarg
Rachel McAdams

Muzyka

Danny Elfman

Zdjęcia

John Mathieson

Scenografia

Charles Wood

Kostiumy

Graham Churchyard

Montaż

Bob Murawski
Tia Nolan

Produkcja

Kevin Feige

Wytwórnia

Marvel Studios

Dystrybucja

Walt Disney Studios Motion Pictures

Chronologia
Marvel Cinematic Universe
Produkcja
Moon Knight
(2022) 		Doktor Strange
w multiwersum obłędu
(2022) 		Ms. Marvel‎
(2022)
Seria Doktor Strange
Doktor Strange
(2016) 		Doktor Strange
w multiwersum obłędu
(2022) 		—

Doktor Strange w multiwersum obłędu wchodzi w skład IV Fazy Marvel Cinematic Universe, jest on dwudziestym ósmym filmem należącym do tej franczyzy. Jest on kontynuacją filmu Doktor Strange z 2016 roku. Światowa premiera filmu Doktor Strange w multiwersum obłędu miała miejsce 2 maja 2022 roku w Los Angeles. W Polsce zadebiutował on 6 maja tego samego roku. Otrzymał on pozytywne oceny od krytyków.

ObsadaEdytuj

Osobne artykuły: Lista obsady w filmach Marvel Cinematic Universe i Lista postaci przedstawionych w filmach Marvel Cinematic Universe.
  • Benedict Cumberbatch jako Stephen Strange, były neurochirurg, który po ciężkim wypadku samochodowym odkrył świat magii i alternatywnych wymiarów[2]. Cumberbatch zagrał również alternatywne wersje Stephena Strange’a: Defender Strange, który zginął chroniąc Americę Chavez; Sinister Strange, który został skorumpowany przez Darkhold oraz Supreme Strange, Najwyższego Maga i założyciela Illuminati z Ziemi-838[3][4].
  • Elizabeth Olsen jako Wanda Maximoff / Szkarłatna Wiedźma, była członkini Avengers, która potrafi posługiwać się magią chaosu, posiada też umiejętności hipnozy i telekinezy[5]. Olsen zgarała również alternatywną wersję Wandy z Ziemi-838[4].
  • Chiwetel Ejiofor jako Karl Mordo, alternatywna wersja mistrza mistycznych sztuk z Ziemi-838, który jest członkiem Illuminati i Najwyższym Magiem[6][7].
  • Benedict Wong jako Wong, Najwyższy Mag i sojusznik Strange’a[2][8].
  • Xochitl Gomez jako America Chavez, nastolatka z innej Ziemi, która potrafi podróżować pomiędzy wymiarami[9].
  • Michael Stuhlbarg jako Nicodemus West, chirurg i były kolega z pracy Strange’a[10].
  • Rachel McAdams jako Christine Palmer, chirurg, koleżanka Strange’a z byłej pracy, z którą się spotykał[11]. McAdams zagrała również alternatywną wersję postaci z Ziemi-838, która pracuje w Fundacji Baxtera[4].
Polski dubbing[12]

W filmie ponadto wystąpili: Chess Lopez i Ruth Livier jako Amalia i Elena Chavez, matki Americi[13]; Ako Mitchell jako Charlie, mąż Christine Palmer[4]; Adam Hugill jako Rintrah, uczeń w Kamar-Taj[14] oraz Topo Wresniwiro jako Hamir i Sheila Atim jako Sara Wolfe, mistrzowie mistycznych sztuk[15][16]. Wresniwiro powtórzył swoją rolę z filmu Doktor Strange (2016). Jett Klyne i Julian Hilliard pojawili się jako Tommy i Billy Maximoff, synowie Wandy z Ziemi-838; powtórzyli oni swoje role z serialu WandaVision[17][18].

Członków Illuminati na Ziemii-838 zagrali: Patrick Stewart jako Charles Xavier / Profesor X[19][20], zagrał one tę postać w serii filmów X-Men, niebędących częścią MCU; Hayley Atwell jako Peggy Carter / Kapitan Carter, udzieliła ona wcześniej głosu animowanej wersji tej postaci w serialu A gdyby…? i grała inną wersję w głównej lini czasowej; Lashana Lynch jako Maria Rambeau / Kapitan Marvel, wystąpiła ona wcześniej w filmie Kapitan Marvel (2019) jako inna wersja postaci; Anson Mount jako Blackagar Boltagon / Black Bolt, zagrał on wcześniej tę postać w serialu Inhumans (2017) oraz John Krasinski jako Reed Richards / Mister Fantastic[7].

W rolach cameo wystąpili: Charlize Theron jako Clea w scenie pomiędzy napisami; scenarzysta filmu, Michael Waldron jako drużba Charliego; Bruce Campbell jako uliczny sprzedawca jedzenia z Ziemi-838 oraz Ross Marquand jako głos botów Ultrona z Ziemi-838, użyczył on wcześniej głosu alternatywnej wersji Ultrona w serialu animowanym A gdyby…?[21].

 
Benedict Cumberbatch
(Stephen Strange)
 
Elizabeth Olsen
(Wanda Maximoff / Szkarłatna Wiedźma)
 
Chiwetel Ejiofor
(Karl Mordo)
 
Benedict Wong
(Wong)
 
Michael Stuhlbarg
(Nicodemus West)
 
Rachel McAdams
(Christine Palmer)

ProdukcjaEdytuj

Rozwój projektuEdytuj

 
Sam Raimi, reżyser filmu

W październiku 2016 roku Scott Derrickson poinformował, że ma pomysł na sequel[22]. Reżyser planował, aby złoczyńcą w tym filmie został Nightmare[23]. Chciał on również rozbudować historię Jonathana Pangborna i Hamira, postaci, które zostały przedstawione w pierwszym filmie[24]. Współscenarzysta pierwszej części, Jon Spaihts chciał, aby w kontynuacji pojawiła się Clea[25].

W grudniu 2018 roku poinformowano, że Derrickson powróci na stanowisku reżysera[2]. Film Doctor Strange in the Multiverse of Madness został oficjalnie zapowiedziany lipcu 2019 roku przez Kevina Feigego i Derricksona na panelu Marvel Studios podczas San Diego Comic-Conu. Ujawniono wtedy jego amerykańską datę premiery na maj 2021 roku. Feige poinformował również, że seriale WandaVision i Loki będą bezpośrednio nawiązywać do filmu[5].

W październiku tego samego roku Jade Bartlett została zatrudniona do napisania scenariusza[26]. W styczniu 2020 roku ujawniono, że Derrickson zrezygnował ze stanowiska reżysera. Pozostał on jednak na stanowisku producenta wykonawczego[27]. W lutym ujawniono, że Sam Raimi rozpoczął negocjacje ze studiem jako reżyser filmu[8]. W tym samym miesiącu studio zatrudniło Michaela Waldrona do pracy nad scenariuszem[28]. W marcu prace przedprodukcyjne nad filmem zostały wstrzymane wskutek pandemii COVID-19[29]. W kwietniu Raimi potwierdził, że zajmie się reżyserią filmu[30]. Przesunięta została wtedy również data premiery filmu wskutek pandemii na listopad tego samego roku[31]. Jeszcze w tym samym miesiącu ponownie została przesunięta na marzec 2022 roku[32]. W październiku Benedict Cumberbatch poinformował, że przedprodukcja została wznowiona, a zdjęcia mają rozpocząć się pod koniec roku[33]. W październiku 2021 roku przesunięto ponownie datę premiery na 6 maja[34]. Pod koniec kwietnia 2022 roku ujawniono, że w filmie pojawi się grupa Illuminati[35][36].

CastingEdytuj

W październiku ujawniono, że Benedict Cumberbatch ma kontrakt na przynajmniej jeszcze jeden solowy film[22]. W grudniu 2018 roku potwierdzono, że powróci on w tytułowej roli. Poinformowano wtedy również, że Benedict Wong jako Wong i Rachel McAdams jako Christine Palmer mają powtórzyć swoje role z pierwszego filmu[2]. W lipcu 2019 roku ujawniono, że Elizabeth Olsen zagra ponownie Wandę Maximoff[5].

W lutym 2020 roku poinformowano, że Chiwetel Ejiofor prawdopodobnie powróci jako Karl Mordo[8]. Ujawniono też, że McAdams jednak nie powtórzy swojej roli[8]. W czerwcu Ejiofor potwierdził, że zagra w filmie[6]. W październiku Xochitl Gomez dołączyła do obsady[33]. W grudniu poinformowano, że McAdams jednak powróci w filmie[11] oraz że Gomez zagra Americę Chavez[9].

W lutym 2021 roku pojawiła się informacja, że Adam Hugill zagra Rintrah[37][14]. W kwietniu Jett Klyne i Julian Hilliard, którzy zagrali synów Wandy w serialu WandaVision, zostali zauważeni w okolicach planu zdjęciowego w hrabstwie Somerset[17]. W grudniu ujawniono, że Michael Stuhlbarg powtórzy rolę Nicodemusa Westa z pierwszej części[10]. W lutym 2022 roku komentatorzy zwrócili uwagę, że w drugim zwiastunie słychać głos Patricka Stewarta, co sam aktor potwierdził pod koniec miesiąca[19][20]. Stewart zagrał Charlesa Xaviera / Profesora X w serii filmów X-Men, niebędącej częścią MCU[38][39], a od września 2021 roku pojawiały się nieoficjalne doniesienia, że ma on powtórzyć tę rolę w filmie[40][41]. Ten sam zwiastun ujawnił również, że Topo Wresniwiro powróci jako Hamir[15]. W kwietniu potwierdzono udział Klyne’a i Hilliarda[18].

Produkcja i materiały promocyjne filmu wzbudziły wiele plotek i spekulacji. Według nich swoje role z poprzednich produkcji franczyzy swoje role miały powtórzyć: Hayley Atwell jako Peggy Carter[42][43][44] oraz Lashana Lynch jako Maria Rambeau[45]. Ostatecznie Atwell zagrała w filmie Kapitan Carter, która przedstawiona została w serialu A gdyby…?, Lynch alternatywną wersję Kapitan Marvel, a Stewart ponownie wcielił się Charlesa Xaviera. Po premierze filmu okazało się również, że Anson Mount wystąpił jako Black Bolt, powtarzając rolę z serialu Inhumans (2017), a John Krasinski został obsadzony jako Reed Richards / Mister Fantastic[7]. Scenarzysta Michael Waldron ujawnił również, że pojawił się pomysł obsadzenia Toma Cruise’a jako alternatywnej wersji Iron Mana, lecz aktor był zajęty kręceniem Mission: Impossible – Dead Reckoning Part One oraz Mission: Impossible – Dead Reckoning Part Two[46].

Zdjęcia i postprodukcjaEdytuj

Początkowo prace na planie miały się rozpocząć w maju 2020 roku, jednak wskutek pandemii COVID-19 zostały one przesunięte[29]. Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w listopadzie 2020 roku[47][48] w Londynie[49] pod roboczym tytułem Stellar Vortex[50]. Pod koniec października rząd Brytyjski zapowiedział kolejne zamknięcie gospodarki Anglii spowodowane pandemią, jednak nie miało ono wpływu na rozpoczęcie produkcji[51]. Elizabeth Olsen rozpoczęła prace na planie pod koniec listopada, równocześnie uczestniczyła w dodatkowych zdjęciach do serialu WandaVision[52]. W grudniu produkcja przeniosła się do Longcross Studios w hrabstwie Surrey[53]. W tym samym miesiącu, po zakończeniu swoich zdjęć do Spider-Man: Bez drogi do domu[49], Benedict Cumberbatch rozpoczął prace na planie[54]. Na początku stycznia 2021 roku produkcja filmu została wstrzymana wskutek wzrostu liczby przypadków COVID-19 w Wielkiej Brytanii[55]. Prace na planie wznowiono w połowie marca[54]. W tym czasie realizowano zdjęcia ponownie w Londynie[56]. W kwietniu nakręcone zostały sceny w hrabstwie Somerset[17]. Główne prace na planie filmu zakończono jeszcze w tym samym miesiącu[57]. Za zdjęcia odpowiada John Mathieson[58]. Scenografię przygotował Charles Wood[59], a nad kostiumami pracował Graham Churchyard[60].

Montażem zajęli się Bob Murawski[61] i Tia Nolan[60]. Cześć dodatkowych zdjęć do filmu została zrealizowana do połowy września 2021 roku[62]. Kolejne zostały zaplanowane na listopad i grudzień na 6 tygodni w Los Angeles. Produkcja filmu musiała nakręcić sceny, których nie mogła zrealizować wcześniej z powodu dostępności aktorów i pandemii[63]. Kręcenie dodatkowych zdjęć zakończono 8 stycznia 2022 roku[64]. Efekty specjale zostały stworzone przez studia produkcyjne: Capital T, Digital Domain, Framestore, Industrial Light & Magic, Sony Pictures Imageworks, Luma Pictures, Weta Digital, Trixter, Crafty Apes i Perception, a odpowiadał za nie Janek Sirrs[65].

MuzykaEdytuj

W październiku 2019 roku poinformowano, że Michael Giacchino ma skomponować muzykę do filmu[66]. W lutym 2021 roku ujawniono, że jego miejsce zajął Danny Elfman[67]. Nagrania ścieżki dźwiękowej odbyły się w styczniu 2022 roku[68] w Abbey Road Studios w Londynie[69]. Album z muzyką Elfmana, Doctor Strange in the Multiverse of Madness Original Motion Picture Soundtrack, został wydany 4 maja 2022 roku przez Hollywood Records[70].

PromocjaEdytuj

 
Benedict Cumberbatch i Elizabeth Olsen podczas San Diego Comic-Conu w 2019 roku

W lipcu 2019 roku Benedict Cumberbatch i Elizabeth Olsen pojawili się na panelu Marvel Studios na San Diego Comic-Conie, podczas którego zapowiedziano film[5]. Pierwszy zwiastun pojawił się w scenie po napisach końcowych filmu Spider-Man: Bez drogi do domu‎[71]. 22 grudnia 2021 roku został on udostępniony w internecie[72]. 13 lutego 2022 roku zaprezentowano spot filmu podczas Super Bowl LVI, który poprzedził pełny zwiastun udostępniony w sieci[38]. Został on obejrzany ponad 93 miliony razy w ciągu 24 godzin[73].

WydanieEdytuj

Światowa premiera filmu Doktor Strange w multiwersum obłędu miała miejsce 2 maja 2022 roku w Los Angeles. W wydarzeniu tym mają uczestniczyć obsada i ekipa produkcyjna filmu oraz zaproszeni goście. Premierze tej towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych[74].

W Stanach Zjednoczonych i w Polsce film zadebiutował dla szerszej publiczności 6 maja[34][75][76]. Początkowo amerykańska premiera była zaplanowana na 7 maja 2021 roku[5], jednak wskutek pandemii COVID-19 studio zdecydowało się ją trzykrotnie przesunąć: na listopad 2021[31], na marzec 2022[32] i na maj 2022[34].

OdbiórEdytuj

Box officeEdytuj

Doktor Strange w multiwersum obłędu mając budżet szacowany na 200 milionów dolarów[77], zarobił w weekend otwarcia ponad 450 milionów dolarów, z czego w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie uzyskał ponad 185 milionów[78][79].

Krytyka w mediachEdytuj

Film spotkał się z przeważnie pozytywną reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 75% z 333 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 6,5/10[80]. Na portalu Metacritic średnia ważona ocen z 62 recenzji wyniosła 61 punktów na 100[81]. Natomiast według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę B+ w skali od F do A+[78].

Richard Roeper z „Chicago Sun-Times” stwierdził, że Doktor Strange w multiwersum obłędu „to jeden z dziwniejszych filmów Marvela”[82]. Leah Greenblatt z „Entertainment Weekly” napisała, że „nawet do ostatnich obowiązkowych scen po napisach Raimi wykuł własną dziwną, lekceważącą magię, metodę w szaleństwie”[83]. Dan Jolin z „Empire Magazine” ocenił, że jest to „najbardziej obłąkany i pełen energii film Marvela, w równym stopniu zwycięski powrót reżysera Sama Raimiego”[84]. Mick LaSalle z „San Francisco Chronicle” stwierdził, że „najwyraźniej ci superbohaterowie nigdy nie odejdą... Jednak jeśli wszystkie filmy Marvela będą tak inteligentne jak Doktor Strange w multiwersum obłędu, nie ma to znaczenia”[85]. Justin Chang z „Los Angeles Times” uzanł, że „Raimi znalazł w tym sequelu zaskakująco przychylne narzędzie dla swojej ekstatycznej miłości do tworzenia horrorów”; pochwalił również muzykę Danny’ego Elfmana[86]. John DeFore z „The Hollywood Reporter” napisał, że „choć pod pewnymi względami niesatysfakcjonujący, film jest wystarczająco zabawny, aby życzyć sobie portalu do wariantu wszechświata, w którym filmy Marvela spędzały więcej czasu na wykorzystywaniu własnych mocnych stron, a mniej na próbach skłonienia cię do kolejnych filmów Marvela”[60]. Owen Gleiberman z „Variety” ocenił, że „Doktor Strange w multiwersum obłędu to przejażdżka, intelektualne dośwaidczenie, horror CGI, łamigłówka Marvela w rzeczywistości, a chwilami trochę gehenny. To trochę wciągający bałagan, ale bałagan mimo wszystko”[1]. Krytycznie na temat filmu wypowiedział się Johnny Oleksinski z „New York Post” stwierdzając, że „film tak niekompetentny jak Doctor Strange 2 mógł wynikać tylko z tego, że producenci byli zbyt zajęci, aby faktycznie przeczytać scenariusz. Każdy, kto uważa, że ta historia ma trochę sensu, prawdopodobnie jest członkiem rodziny scenarzysty Michaela Waldrona”[87]. Natomiast Michael O’Sullivan z „The Washington Post” napisał, że „możesz czuć się tak, jakbyś, podobnie jak Stephen, miał zły sen: jakbyś biegał za czymś, czego po prostu nie masz wystarczająco dużo informacji, aby w pełni zrozumieć”[88].

Norbert Zaskórski z NaEkranie.pl ocenił, że „Doktor Strange w multiwersum obłędu to powiew świeżości w MCU. W pierwszym akcie nie byłem jeszcze do niego przekonany, jednak później było tylko ciekawiej. Dostajemy świetne wykorzystanie fanserwisu i bardzo dobrze napisane postacie. Scarlet Witch jako czarny charakter jest genialna”[89]. Radosław Krajewski z Gram.pl napisał, że „ostatecznie wyszło lepiej, niż można było przewidzieć, pomimo kilku poważnych wad”[90]. Paweł Piotrowicz z Onet.pl uznał, że film jest „szalony, dziki, makabryczny, momentami dziwny, pędzący bez opamiętania, czasem głupkowaty, ale nie zawsze zabawny w oczywisty sposób [...] zachowuje najważniejsze atrybuty, jednocześnie korzysta z faktu, że wziął się za niego Sam Raimi, jeden z największych speców od horrorów — w jego rękach kolejny odcinek Marvel Cinematic Universe staje się niemal kinem autorskim”[91]. Mateusz Zaczyk z Filmożerców ocenił, że „to bez wątpienia jedno z oryginalniejszych dokonań w dotychczasowym dorobku Marvela i to głównie za sprawą wyrazistej stylistyki jego reżysera, który potrafił dostosować swój indywidualny charakter do nakreślonych ram filmowego uniwersum”[92]. Przeciwnego zdania był Wojtek Smoła z IGN Polska, który stwierdził, że „kontynuacja losów Doktora Strange’a to jeden z największych kinowych zawodów tego roku. Mimo iż jest to seans, która z braku laku można obejrzeć, to źle poprowadzone wątki i błędnie napisane postacie sprawiają, że po seansie zostaje niesmak”[93].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b Owen Gleiberman: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ Review: Benedict Cumberbatch Returns for a Head-Trip Sequel That’s Both Entertaining and Exhausting (ang.). Variety. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  2. ↑ a b c d Borys Kit: Scott Derrickson Returning to Direct ‘Doctor Strange’ Sequel (Exclusive) (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. ↑ Spencer Perry: Doctor Strange 2: Every Stephen Strange Variant in Multiverse of Madness (ang.). Comic Book. [dostęp 2022-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-07)].
  4. ↑ a b c d Liam Crowley: Every Marvel Character Who Appears In Doctor Strange 2: Multiverse of Madness (ang.). The Direct. [dostęp 2022-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-07)].
  5. ↑ a b c d e Aaron Couch: Marvel Unveils Post-'Endgame’ Slate with ‘Eternals’, ‘Shang-Chi’ and Multiple Sequels (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  6. ↑ a b Brandon Davis: Doctor Strange 2: Chiwetel Ejiofor Excited For Sam Raimi With Multiverse Of Madness (ang.). Comic Book. [dostęp 2020-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-03)].
  7. ↑ a b c Emily Garbutt, Jack Shepherd: The Illuminati members in Doctor Strange 2, listed and explained (ang.). GamesRadar+. [dostęp 2022-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  8. ↑ a b c d Adam B.Vary, Justin Kroll: Sam Raimi in Talks to Direct ‘Doctor Strange 2’ (EXCLUSIVE) (ang.). Variety. [dostęp 2020-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-14)].
  9. ↑ a b Nick Romano: Doctor Strange sequel confirms cast, will tie into Spider-Man 3 (ang.). Entertainment Weekly. [dostęp 2020-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-30)].
  10. ↑ a b Ryan Scott: Doctor Strange In The Multiverse Of Madness Trailer Breakdown: Things Just Got Out Of Hand (ang.). /Film. [dostęp 2021-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-22)].
  11. ↑ a b Justin Kroll: Rachel McAdams Returning For ‘Doctor Strange In The Multiverse Of Madness’ (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2020-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-10)].
  12. ↑ „Doktor Strange w multiwersum obłędu”: obsada polskiego dubbingu (pol.). wSyncu.pl. [dostęp 2022-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-06)].
  13. ↑ Andy Gladman: America Chavez’s Moms In ‘Doctor Strange 2’ Revealed (ang.). Heroic Hollywood. [dostęp 2022-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-29)].
  14. ↑ a b Adam Bernhardt: Back Issues: Behold Rintrah, Marvel’s Magical Minotaur (ang.). Comic Book. [dostęp 2022-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  15. ↑ a b Tudor Leonte: Doctor Strange in the Multiverse of Madness Trailer Analysis & Theories (ang.). Coming Soon. [dostęp 2022-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-15)].
  16. ↑ Rosy Cordero: Marvel’s Victoria Alonso & Xochitl Gomez On Bringing Hope And Visibility To LGBTQ+ Community With America Chavez (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-04)].
  17. ↑ a b c Ross Millen: Doctor Strange 2: Marvel filming one scene allegedly worth £2m in Somerset (ang.). Somerset Live. [dostęp 2021-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-03)].
  18. ↑ a b Adam Berhardt: Doctor Strange 2 Fans Think Nightmare Is Movie’s Main Villain After Latest Teaser (ang.). Comic Book. [dostęp 2022-04-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-07)].
  19. ↑ a b Jon Arvedon: X-Men’s Patrick Stewart Confirms Doctor Strange 2 Role (ang.). CBR.com. [dostęp 2022-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-01)].
  20. ↑ a b Andy Greene: ‘It’s Been Intense’: Patrick Stewart on New Season of 'Star Trek: Picard,' Reuniting with Q (ang.). Rolling Stone. [dostęp 2022-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-05)].
  21. ↑ Michael Thomas: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’: All the Cameos in the Latest MCU Film (ang.). Collider. [dostęp 2022-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-06)].
  22. ↑ a b James Hunt: Doctor Strange 2: director confirms early plans (ang.). Den of Geek. [dostęp 2016-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-31)].
  23. ↑ Daniel Krupa: Doctor Strange Director’s Idea for a Sequel (ang.). IGN. [dostęp 2016-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-02)].
  24. ↑ Joe Deckelmeier: Scott Derrickson Discusses Doctor Strange’s Comic Book Influences (ang.). Screen Rant. [dostęp 2016-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-26)].
  25. ↑ Scott Huver: Passengers Screenwriter on Space Science & Interstellar Love Stories (ang.). CBR.com. [dostęp 2016-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-26)].
  26. ↑ Jeff Sneider: Exclusive: Marvel Taps Jade Bartlett to Write ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ (ang.). Collider. [dostęp 2019-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-19)].
  27. ↑ Brent Lang: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ Director Scott Derrickson Drops Out (EXCLUSIVE) (ang.). Variety. [dostęp 2020-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-10)].
  28. ↑ Borys Kit: 'Doctor Strange 2' Lands New Writer in ‘Loki’ Show Creator (Exclusive) (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-24)].
  29. ↑ a b Justin Kroll, Brent Lang: Hollywood’s Biggest Movies Are Stuck in Limbo as Start Dates Remain Uncertain (ang.). Variety. [dostęp 2020-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-31)].
  30. ↑ Chris Evangelista: Sam Raimi Confirms He’s Directing ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ (ang.). /Film. [dostęp 2020-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-15)].
  31. ↑ a b Brian Welk: ‘Black Widow’ Moves to November as Other MCU Films Shift Back to 2021, 2022 (ang.). The Wrap. [dostęp 2020-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-03)].
  32. ↑ a b Pamela McClintock, Aaron Couch: ‘Spider-Man’ Sequel Delays Release to November 2021 Amid Sony Date Shuffle (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  33. ↑ a b Justin Kroll: ‘Doctor Strange 2’: ‘Baby-Sitters Club’ Star Xochitl Gomez Joins Benedict Cumberbatch In Next Installment (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2020-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-02)].
  34. ↑ a b c Rachel Paige: Update: Marvel Studios Upcoming Films Release Dates (ang.). marvel.com. [dostęp 2021-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-18)].
  35. ↑ Jake Kleinman: New 'Doctor Strange 2' trailer confirms a canon-changing MCU theory (ang.). Inverse. [dostęp 2022-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-03)].
  36. ↑ New Doctor Strange Trailer Confirms Illuminati, But Who Are They? (ang.). GameSpot. [dostęp 2022-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-29)].
  37. ↑ Tom Drew: Doctor Strange 2: Adam Hugill Joins Benedict Cumberbatch & Co. For Marvel Sequel (Exclusive) (ang.). The Direct. [dostęp 2021-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-15)].
  38. ↑ a b Noah Dominguez: Multiverse of Madness Trailer Shows a Horrifying Doctor Strange Variant, Teases Professor X (ang.). CBR.com. [dostęp 2022-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-14)].
  39. ↑ Justin Carter: Doctor Strange in the Multiverse of Madness Lives Up to Its Name in Super Bowl Spot (ang.). Gizmodo. [dostęp 2022-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-14)].
  40. ↑ Keegan Prosser: Deadpool Creator Confirms Doctor Strange 2 Leaks Are Legit (ang.). CBR.com. [dostęp 2022-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-10)].
  41. ↑ Campbell Clark: Leaked Multiverse Of Madness Pre-Vis Is Huge Spoiler If Legit (ang.). LRM Online. [dostęp 2021-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-09)].
  42. ↑ Doug Norrie: Hayley Atwell Is In Doctor Strange 2, Our Scoop Confirmed (ang.). Giant Freakin Robot. [dostęp 2021-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-25)].
  43. ↑ Adam Holmes: Looks Like Doctor Strange 2 Is Bringing Another Fan-Favorite Marvel Character Into The Multiverse Of Madness (ang.). Cinema Blend. [dostęp 2022-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-27)].
  44. ↑ Mike Williams: Doctor Strange in the Multiverse of Madness Clip Reveals Its Latest Cameo (ang.). IGN. [dostęp 2022-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  45. ↑ Epic Stream: Doctor Strange 2: New Evidence Confirms Lashana Lynch is Playing Captain Marvel (ang.). Comic Book. [dostęp 2022-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-15)].
  46. ↑ Brian Hiatt: ‘Multiverse of Madness’ Screenwriter Wanted Tom Cruise to Play An Alternate Iron Man (ang.). Rolling Stone. [dostęp 2022-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-10)].
  47. ↑ Borys Kit, Aaron Couch: Marvel’s ‘Black Panther’ Sequel Shoot to Begin in July (Exclusive) (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-21)].
  48. ↑ Adam Chitwood: ‘Doctor Strange 2’ Filming Date Revealed by Benedict Cumberbatch (ang.). Collider. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)].
  49. ↑ a b Justin Kroll: Benedict Cumberbatch To Reprise Doctor Strange Role In Next ‘Spider-Man’ Movie (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2020-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-31)].
  50. ↑ Skyler Shuler: ‘Doctor Strange’ Sequel Working Title Revealed (ang.). The Insider. [dostęp 2020-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-20)].
  51. ↑ Andreas Wiseman: England Set To Enter One-Month National Lockdown As COVID Cases Surge, Film & TV Shoots To Continue (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2020-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-01)].
  52. ↑ Ana Dumaraog: Doctor Strange 2 Shooting Straight After WandaVision Makes Scarlet Witch Better, Says Olsen (ang.). Screen Rant. [dostęp 2020-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-18)].
  53. ↑ Nia Daniels: UK shoot begins on Doctor Strange in the Multiverse of Madness (ang.). KFTV.com. [dostęp 2020-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-20)].
  54. ↑ a b Russ Burlingame: Doctor Strange 2 Star Benedict Cumberbatch Apologizes for Disappointing WandaVision Fans (ang.). Comic Book. [dostęp 2021-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-09)].
  55. ↑ Nick Romano: WandaVision channels Bewitched in new Marvel series clip (ang.). Entertainment Weekly. [dostęp 2021-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-19)].
  56. ↑ Josh Plainse: Doctor Strange 2: Chiwetel Ejiofor Has Started Filming In London (ang.). Screen Rant. [dostęp 2021-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-15)].
  57. ↑ Brandon Davis: Doctor Strange 2: Kevin Feige Confirms Final Week of Production (ang.). Comic Book. [dostęp 2021-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-15)].
  58. ↑ Jenna Anderson: Batgirl Lands Doctor Strange 2, Logan Cinematographer John Mathieson (ang.). Comic Book. [dostęp 2021-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-06)].
  59. ↑ Pierre Chanliau: Avengers: Endgame Production Designer Joins Benedict Cumberbatch’s Doctor Strange 2 (ang.). The Direct. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-09)].
  60. ↑ a b c John Defore: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’: Film Review (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-04)].
  61. ↑ Akhil Arora: Doctor Strange in the Multiverse of Madness Trailer Reveals Evil Doctor Strange (ang.). NDTV. [dostęp 2021-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-23)].
  62. ↑ Ben Wasserman: Doctor Strange 2's Elizabeth Olsen Wraps Multiverse of Madness Reshoots (ang.). CBR.com. [dostęp 2021-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-25)].
  63. ↑ Borys Kit, Aaron Couch: ‘Doctor Strange’ Sequel Undergoing “Significant” Reshoots (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-15)].
  64. ↑ Matt Grobar: Benedict Cumberbatch Teases Wes Anderson Team-Up & Next ‘Doctor Strange’ Film After Earning Seventh SAG Award Nom For ‘The Power Of The Dog’ (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2022-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-13)].
  65. ↑ Vincent Frei: Doctor Strange in the Multiverse of Madness (ang.). Art of VFX. [dostęp 2022-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-26)].
  66. ↑ Aaron Couch: ‘The Batman’ Enlists Composer Michael Giacchino (ang.). The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-26)].
  67. ↑ Adam Chitwood: Danny Elfman Will Compose the Score for Sam Raimi’s ‘Doctor Strange 2’ (ang.). Collider. [dostęp 2021-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-18)].
  68. ↑ Adam Luchies: Danny Elfman Shares Behind-the-Scenes Images of ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ Scoring Process (ang.). Collider. [dostęp 2022-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-10)].
  69. ↑ Brian Hiatt: From ‘Spider-Man’ to ‘Doctor Strange’: How Sam Raimi Conquered the Superhero Multiverse (Again) (ang.). Rolling Stone. [dostęp 2022-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-06)].
  70. ↑ a b ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ Soundtrack Album Details (ang.). Film Music Reporter. [dostęp 2022-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  71. ↑ Mira Jacobs: Spider-Man: No Way Home Presents the Doctor Strange 2 Trailer In an Unconventional Way (ang.). CBR.com. [dostęp 2021-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-16)].
  72. ↑ Chaim Gartenberg: Doctor Strange 2’s first trailer goes mad for multiverses (ang.). The Verge. [dostęp 2021-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-23)].
  73. ↑ Anthony D’Alessandro: ‘Doctor Strange’ Sequel, ‘Jurassic World Dominion’, ‘LOTR’ Trailers Saw Biggest Super Bowl Spikes On Social Media (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2022-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-26)].
  74. ↑ Doctor Strange in the Multiverse of Madness Premiere, LA (ang.). Average Socialite. [dostęp 2022-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-23)].
  75. ↑ Adam Siennica: Doctor Strange in The Multiverse of Madness – polski tytuł filmu MCU (pol.). NaEkranie.pl. [dostęp 2021-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-13)].
  76. ↑ Mateusz Zaczyk: Polskie daty premier filmów Disneya na 2022 rok. „Thor 4” i „Czarna Pantera 2” z tytułami (pol.). Filmożercy. [dostęp 2021-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-20)].
  77. ↑ Rebecca Rubin: Box Office: ‘Doctor Strange 2’ Aims for Massive $175 Million-Plus Opening Weekend (ang.). Variety. [dostęp 2022-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  78. ↑ a b Anthony D’Alessandro: ‘Doctor Strange In The Multiverse Of Madness’ Kick-Starts Summer Box Office With $187M Opening; Best Debut Ever For Sam Raimi – Monday Update (ang.). Deadline Hollywood. [dostęp 2022-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-09)].
  79. ↑ Doctor Strange in the Multiverse of Madness (ang.). Box Office Mojo. [dostęp 2022-05-09].
  80. ↑ Doctor Strange in the Multiverse of Madness (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-05-09].
  81. ↑ Doctor Strange in the Multiverse of Madness (ang.). Metacritic. [dostęp 2022-05-09].
  82. ↑ Richard Roeper: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ takes Marvel to a macabre place (ang.). Chicago Sun-Times. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-04)].
  83. ↑ Leah Greenblatt: Doctor Strange in the Multiverse of Madness review: The loopiest, bloodiest Marvel movie yet (ang.). Entertainment Weekly. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-06)].
  84. ↑ Dan Jolin: Doctor Strange In The Multiverse Of Madness Review (ang.). Empire Magazine. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-07)].
  85. ↑ Mick LaSalle: Review: Elizabeth Olsen is the real star of Marvel’s ‘Doctor Strange’ sequel (ang.). San Francisco Chronicle. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-04)].
  86. ↑ Justin Chang: Review: An enjoyable ‘Doctor Strange’ sequel delivers the flyin’, the witch and the red robe (ang.). Los Angeles Times. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-06)].
  87. ↑ Johnny Oleksinski: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ review: One of the year’s worst (ang.). New York Post. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  88. ↑ Michael O’Sullivan: ‘Doctor Strange’ sequel: Lost in the multiverse (ang.). The Washington Post. [dostęp 2022-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-09)].
  89. ↑ Norbert Zaskórski: Doktor Strange w multiwersum obłędu – recenzja spoilerowa (pol.). NaEkranie.pl. [dostęp 2022-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-09)].
  90. ↑ Radosław Krajewski: Recenzja filmu Doktor Strange w multiwersum obłędu. Szaleństwo wszystkich wymiarów (pol.). Gram.pl. [dostęp 2022-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-09)].
  91. ↑ Paweł Piotrowicz: „Doktor Strange w multiwersum obłędu”: horror bohaterów (Recenzja) (pol.). Onet.pl. [dostęp 2022-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-06)].
  92. ↑ Mateusz Zaczyk: „Doktor Strange w multiwersum obłędu” – recenzja filmu. Z wielką mocą wiąże się wielka odpowiedzialność (pol.). Filmożercy. [dostęp 2022-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)].
  93. ↑ Wojtek Smoła: Doktor Strange w multiwersum obłędu – Recenzja (pol.). IGN Polska. [dostęp 2022-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-09)].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Doktor_Strange_w_multiwersum_obłędu&oldid=67167965”