Dolina Śmierci (Kalifornia)

obszar bezodpływowej depresji na pustyni Mojave w południowej części stanu Kalifornia

Dolina Śmierci (ang. Death Valley) – obszar bezodpływowej depresji na pustyni Mojave w południowej części stanu Kalifornia. Najniżej położony punkt znajduje się 86 m p.p.m., stanowiąc największą depresję w Ameryce Północnej oraz drugą (po Laguna del Carbón) na półkuli zachodniej. Depresja powstała w trzeciorzędowym rowie tektonicznym.

Dolina Śmierci
Death Valley
{{{alt grafiki}}}
Dolina Śmierci widziana ze stacji ISS.
Państwo

 Stany Zjednoczone

Powierzchnia

7800 km²

Rodzaj obiektu

dolina

Położenie na mapie Kalifornii
Mapa konturowa Kalifornii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dolina Śmierci”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dolina Śmierci”
Ziemia36°14′49″N 116°49′01″W/36,246944 -116,816944

Dolinę otaczają potężne pasmo górskie Panamint z najwyższym szczytem Telescope Peak 3368 m n.p.m. oraz pasmo gór Amargosa.

Klimat zwrotnikowy, suchy, z opadami nieprzekraczającymi 50 mm rocznie (w niektórych latach deszcz nie pada w ogóle)[1]. Najbardziej suche miejsce Ameryki i jedno z najgorętszych miejsc na Ziemi, gdzie 10 lipca 1913 roku temperatura osiągnęła 56,7 °C (134 °F)[2]. Jest to światowy rekord temperatury powietrza[3][4]. Wilgotność powietrza wynosi w Dolinie Śmierci średnio około 1%[5].

Rzeki w Dolinie mają charakter okresowych (Salt Creek, Furnace Creek). Niewielkie słone jezioro o nazwie Badwater zawiera bardzo niezwykłą faunę. Na terenie Racetrack Playa występuje zjawisko tzw. „wędrujących kamieni”. Na obszarze tym po gwałtownych ulewach występuje płynące błoto, które wysycha i pęka. W nocy na skutek obniżenia temperatury poniżej zera dochodzi do zamarzania powierzchni i utworzenia na niej warstwy lodu. Wówczas silne wiatry wiejące w dolinie mogą przesuwać po tymczasowo śliskiej lodowej powierzchni nawet ciężkie kamienie o wadze do 300 kg w kierunku środka Racetrack Playa[6].

W 1933 została ogłoszona narodowym pomnikiem Stanów Zjednoczonych, a w 1994 – parkiem narodowym.

  • Powierzchnia – 7800 km²
  • Długość – 225 km
  • Szerokość – od 8 do 25 km
  • Najniższy punkt – 86 m p.p.m., dno stawu Badwater[7]

Przypisy edytuj

  1. Death Valley – Weather and Climate. [w:] National Park Service [on-line]. NPS.gov. [dostęp 2009-09-29]. (ang.).
  2. Death Valley National Park. DesertUSA. [dostęp 2009-09-29]. (ang.).
  3. World's Hottest Temperature Cools a Bit. ScienceDaily, 2012-09-13. [dostęp 2012-09-15]. (ang.).
  4. Press Release No. 956. World Meteorological Organization, 2012-09-13. [dostęp 2012-09-15]. (ang.).
  5. Travelmaniacy – Nie rób sobie jaj w Dolinie Śmierci
  6. Kamień żeglujący poprzez Dolinę Śmierci w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia
  7. Interameryka, Dolina Śmierci Zwiedzanie | Dolina Śmierci Ciekawostki, Internetowy przewodnik po USA, 13 listopada 2009 [dostęp 2022-09-28] (pol.).

Zobacz też edytuj