Dolina Krzemowa (Izrael)
Dolina Krzemowa (hebr. סיליקון ואדי; ang. Silicon Wadi) – to nazwa nadana obszarowi położonemu na wybrzeżu Izraela, który charakteryzuje się dużą koncentracją przemysłu hi-tech. Wielkość produkcji, prowadzonych badań naukowych oraz znaczenie tego obszaru, klasyfikuje izraelską Dolinę Krzemową na drugim miejscu na świecie po Dolinie Krzemowej w amerykańskim stanie Kalifornia[1]. Zgodnie z nazwą tereny te stanowią od lat 90. XX wieku centrum izraelskiego przemysłu tzw. „nowych technologii” (technopolia), głównie przemysłu komputerowego.
Nazwa edytuj
Termin Dolina Krzemowa został utworzony w 1971 przez amerykańskiego dziennikarza Dona C. Hoeflera. Posłużył się on tym terminem w jednej z lokalnych gazet, aby nazwać skupisko firm elektronicznych położonych w rejonie Santa Clara[2].
Nazwa ta została zaadaptowana do warunków Izraela, z rozróżnieniem izraelskiego wadi (sucha dolina występująca na terenach pustynnych) od amerykańskiej doliny.
Historia edytuj
Przemysł hi-tech rozpoczął się rozwijać w Izraelu w latach 60. XX wieku. Pierwszymi firmami były: ECI Telecom, Tadiran oraz Elron. Francuskie embargo nałożone na Izrael po Wojnie sześciodniowej w 1967, pobudziło gospodarkę Izraela do nowych inwestycji, tak aby izraelski przemysł zbrojeniowy uzyskał zdecydowaną przewagę technologiczną nad państwami arabskimi[3].
Kolejnym etapem było przejście izraelskiej gospodarki do poszukiwań technologicznych rozwiązań przemysłu zbrojeniowego do zastosowań cywilnych. Jednak względna przewaga Izraela zaczęła pojawiać się dopiero po globalizacji przemysłu hi-tech. Izraelskie firmy komputerowe położyły szczególnie silny nacisk na rozwijanie oprogramowania, dzięki czemu zaczęły się wyróżniać na międzynarodowych rynkach. W latach 80. XX wieku firmy te rozwijały się i działały w obszarach produkcji nie zajętych przez działające równolegle wielkie koncerny komputerowe ze Stanów Zjednoczonych. W latach 1984–1991 wartość eksportu izraelskiego oprogramowania wzrósł z 5 milionów do 110 milionów USD[3].
Jednak najważniejszym momentem przełomowym dla rozwoju izraelskiego przemysłu hi-tech okazały się lata 90. XX wieku. Dzięki napływowi wielkiej ilości emigrantów z krajów byłego ZSRR, izraelskie firmy uzyskały wysokiej klasy informatyków oraz naukowców o najwyższym poziomie światowej wiedzy. Równocześnie zawarte w 1993 Porozumienia z Oslo rozpoczęło proces pokojowy z Palestyńczykami, co stworzyło korzystne warunki dla rozwoju gospodarczego[3].
Izraelska firma hi-tech Mirabilis osiągnęła wielki sukces wprowadzając w 1996 na rynek pierwszy komunikator internetowy ICQ.
Położenie edytuj
Izraelska Dolina Krzemowa jest położona w kilku strefach przemysłowych zlokalizowanych głównie w centralnej części kraju:
- Tel Awiw – Ewer ha-Jarkon i Kirjat Atidim;
- Herclijja – strefa przemysłowa Herclijja Pituach;
- Petach Tikwa – strefy przemysłowe Kirjat Arje i Kirjat Matalon;
- Ramat Gan – strefa Giełdy Diamentów;
- Nes Cijjona – strefa przemysłowa Kirjat Weizmann;
- Rosz ha-Ajin – strefa przemysłowa Afek;
- Netanja – strefa przemysłowa Netanja;
- Ra’ananna – strefa przemysłowa Ra’ananna;
- Jawne – strefa przemysłowa Jawne;
- Port lotniczy Ben Guriona – strefa przemysłowo-biznesowa przy lotnisku.
Dodatkowo występuje duża koncentracja firm hi-tech w strefie przemysłowej Moshe w Hajfie, Jokne’am, Cezarei, Kirjat Gat, Beer Szewie i strefach przemysłowych Mount Hozvim i Malha w Jerozolimie.
Działające firmy edytuj
W Izraelu swoje centra rozwoju i badań otworzyły takie międzynarodowe koncerny jak IBM, Intel, Yahoo! i Google. Innymi dużymi firmami hi-tech działającymi w Izraelu są: Amdocs, Comverse, Check Point, Motorola, Microsoft, Hewlett-Packard, Philips, Cisco, Oracle Corporation, SAP AG, BMC Software, Computer Associates.
Z izraelskich firm można wymienić między innymi: Zoran Corporation, CEVA Inc, Aladdin Knowledge Systems, NICE Systems, Horizon Semiconductors, RAD Data Communications, Radware, Tadiran Telecom, Radvision, Check Point, Amdocs, Babylon Ltd., Elbit, Israel Aerospace Industries, Solel[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Silicon Wadi. [w:] IT Computer World [on-line]. 1996, 15 marca 2010. [dostęp 2010-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-14)]. (hebr.).
- ↑ Don Hoefler. [w:] NetValley [on-line]. 1996, 15 marca 2010. [dostęp 2010-03-12]. (ang.).
- ↑ a b c d Catherine de Fontenay i Erran Carmel: Israel’s Silicon Wadi: The forces behind cluster formation. [w:] Melbourne Business School [on-line]. 2002, 15 marca 2010. [dostęp 2010-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-14)]. (ang.).