Dom Zemełki w Koninie

zabytek w województwie wielkopolskim, w powiecie Konin

Dom Zemełki – zabytkowa kamienica w Koninie.

Dom Zemełki
Zabytek: nr rej. 1553 z 4.07.1974
Ilustracja
Dom Zemełki
Państwo

 Polska

Miejscowość

Konin

Adres

pl. Wolności 16

Typ budynku

kamienica

Ukończenie budowy

XVI wiek

Ważniejsze przebudowy

przełom XIX i XX wieku

Pierwszy właściciel

Jan Zemełka

Obecny właściciel

miasto Konin

Położenie na mapie Konina
Mapa konturowa Konina, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom Zemełki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Zemełki”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dom Zemełki”
Ziemia52°12′41,2″N 18°15′18,0″E/52,211444 18,255000

Historia

edytuj

Jest to najstarsza murowana kamienica w Koninie, położona przy placu Wolności. Wzniesiona w drugiej połowie XVI wieku[1] przez Jana Zemełkę. Obecny wygląd zawdzięcza przebudowie na przełomie XIX i XX wieku[2].

Od 1866 do 1938 roku budynek pełnił funkcje szkolne, początkowo mieściło się w nim progimnazjum, a następnie szkoła handlowa (1907–1919), i w końcu gimnazjum humanistyczne[1]. W 1917 roku nad wejściem do budynku odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Tadeuszowi Kościuszce[3].Podczas II wojny światowej, 22 września 1939 roku, przy ścianie budynku rozstrzelano dwóch mieszkańców miasta[3].

Następnie w budynku mieściły się m.in. Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych oraz Powiatowe Biuro Geodezji[4]. W 1974 roku budynek wpisano do rejestru zabytków[5]. W 1984 roku na budynku odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą siedmiu osobom zamordowanym przez żołnierzy niemieckich 11 listopada 1918 roku[3].

Od 2014 roku jest własnością miasta[6]. W 2020 roku rozpoczął się gruntowny remont i przebudowa budynku. W ramach prac przeprowadzono gruntowną renowację budynku, rozebrano również znajdujące się na jej dziedzińcu garaże, w miejscu których dobudowano do kamienicy pawilon użytkowy[4]. W kwietniu 2024 roku budynek został ponownie otwarty[4][7], ma w nim zostać utworzony Inkubator Aktywności Kulturalnej, Centrum Informacji Turystycznej i wystawa muzealna Multimedialne Podziemie Dziedzictwa. Budynek zarządzany jest przez Konińskie Centrum Kultury[8][9]. W marcu 2025 roku budynek w większości pozostawał niezagospodarowany, w dobudowanym pawilonie organizowano jedynie okolicznościowe konferencje[9].

Przypisy

edytuj
  1. a b Dom Zemełki w Koninie. regionwielkopolska.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  2. Dom Zemełki. turystyka.konin.pl. [dostęp 2016-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 marca 2016)]. (pol.).
  3. a b c Kamienica Zemełki [online], www.konin.pl [dostęp 2025-04-07].
  4. a b c Drugie życie zabytkowego Domu Zemełki [online], www.konin.pl, 9 kwietnia 2024 [dostęp 2025-04-07].
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie. nid.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  6. Dom Zemełki w Koninie teraz posłuży kulturze, w: Głos Wielkopolski (Fundusze EU), 11.12.2020, s. 23
  7. Odrodzenie Domu Zemełki. Nowe życie najstarszej kamienicy w Koninie [online], lm.pl, 6 kwietnia 2024 [dostęp 2025-04-07].
  8. Pod skrzydłami KCK! [online], Zapatrzeni w Konin, 28 marca 2025 [dostęp 2025-04-07].
  9. a b Konińskie Centrum Kultury i Dom Zemełki. Robert Glapa koordynatorem [online], lm.pl, 27 marca 2025 [dostęp 2025-04-07].