Doniecka Republika Ludowa

jednostka administracyjna Rosji na terytorium Ukrainy od 2022 roku

Doniecka Republika Ludowa, DRL (ros. Донецкая Народная Республика[a], ДНР) – państwo nieuznawane utworzone 12 maja 2014 roku przez prorosyjskich separatystów na terytorium Ukrainy[8]. 30 września 2022 roku anektowane przez Rosję[9].

Doniecka Republika Ludowa
Донецкая Народная Республика
2014–2022
Herb Flaga
Herb Flaga
Hymn: Национальный гимн Донецкой Народной Республики[1]
(Hymn narodowy Donieckiej Republiki Ludowej)

Ustrój polityczny

republika

Stolica

Donieck[2]

Data powstania

12 maja 2014

Data likwidacji

30 września 2022

Prezydent

Dienis Puszylin

Premier

Jewgienij Sołncew

Powierzchnia

7853 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności


2 260 000[3]

• gęstość

287,7 os./km²

Waluta

rubel rosyjski[4] (RUB, ₽)

Telefoniczny nr kierunkowy

+380 62 / +7 949, +7 856

Domena internetowa

brak, stosowane domeny Rosji (.ru), Związku Radzieckiego (.su) i Ukrainy (.ua)

Kod samochodowy

DPR[5]

Strefa czasowa

UTC +3[6]

Język urzędowy

rosyjski[7]

Położenie na mapie
Położenie na mapie

Władze republiki kontrolowały część obwodu donieckiego Ukrainy zamieszkanego głównie przez ludność rosyjskojęzyczną[10], która częściowo popierała jej powstanie. DRL uznawana była za państwo marionetkowe zależne od Rosji[11][12][13][14][15][16][17][18]. Podczas swojego istnienia uznana została jedynie przez 3 państwa członkowskie ONZ: Rosję (21 lutego 2022)[19], Syrię (29 czerwca 2022)[20][21] i Koreę Północną (13 lipca 2022)[22] oraz 3 inne państwa nieuznawane: Osetię Południową[23], Abchazję[24] i siostrzaną Ługańską Republikę Ludową[25] (z którą przez rok tworzyła konfederacjęFederacyjną Republikę Noworosji)[26].

Historia

edytuj
 
Prorosyjscy aktywiści demonstrujący przy budynku administracji obwodu. Widoczne flagi rosyjskie, DLR-u i obwodu donieckiego, 7 kwietnia 2014

Działalność rozpoczęła się 7 kwietnia 2014, kiedy separatyści zajęli budynek administracji obwodu i rady miasta w Doniecku[27]. Tydzień później aktywiści Donieckiej Republiki Ludowej przejęli kontrolę nad licznymi budynkami administracyjnymi w Mariupolu, Gorłówce, Makiejewce, Słowiańsku, Kramatorsku i innych miastach.

16 maja 2014 na stanowisko premiera samozwańczej republiki został mianowany przez Radę Najwyższą DNR Aleksandr Borodaj[28], obywatel rosyjski, generał major rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa[29][30][31].

24 maja 2014 Doniecka Republika Ludowa i Ługańska Republika Ludowa podpisały porozumienie o powstaniu Federacyjnej Republiki Noworosji[32][33]. W 2015 po podpisaniu protokołu mińskiego i wynikającego z niego zawieszenia broni, funkcjonowanie Federacyjnej Republiki Noworosji zostało zawieszone na czas nieograniczony[34][35].

Bojówki Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej oskarżane są o liczne zbrodnie wojenne[36][37].

Po zestrzeleniu samolotu pasażerskiego Boeing 777 należącego do Malaysia Airlines 17 lipca 2014 władze samozwańczej republiki współdziałały z komisją OBWE oraz komisją holenderską, które ewakuowały szczątki ofiar oraz wraku samolotu; władze separatystyczne przekazały stronie malezyjskiej tzw. czarne skrzynki samolotu. Wkrótce władze tzw. DRL zostały oskarżone przez stronę ukraińską oraz USA, które powoływały się na dane wywiadu Ukrainy i Stanów Zjednoczonych, o zestrzelenie tego samolotu przy pomocy systemu przeciwlotniczego Buk, obsługiwanego przez tzw. „zielonych ludzików” (bojowników w mundurach bez dystynkcji)[38]. Śledztwo prowadzone w latach 2014–2017 przez stronę holenderską nie osiągnęło do 2017 fazy sądowej. W październiku 2015 przedstawione zostały jednak wyniki dochodzenia prowadzonego przez holenderski urząd do spraw bezpieczeństwa (OVV). Stwierdza się w nim, że samolot „został zestrzelony przez wyprodukowany w Rosji pocisk Buk, wystrzelony z terenów wschodniej Ukrainy”[39].

 
Donieck, 24 kwietnia 2015

Na terytorium opanowanym przez separatystów częste są porwania i egzekucje. W kwietniu 2014 w Słowiańsku bojówki DRL uprowadziły na kilka dni misję OBWE[40]. Członkowie misji byli przez kilka tygodni przetrzymywani na terenie Słowiańska. W Słowiańsku także uprowadzono i zamordowano wielu obywateli Ukrainy. Na terenie odbitego przez Ukraińców Słowiańska znaleziono masowy grób. Udało się zidentyfikować ciała czterech parafian lokalnego kościoła protestanckiego[41]. Według Służby Bezpieczeństwa Ukrainy bojówki Donieckiej Republiki Ludowej w połowie sierpnia 2014 roku przetrzymywały kilkuset uprowadzonych zakładników[42].

21 lutego 2022 niepodległość republiki została uznana przez Federację Rosyjską[43][44]. 29 czerwca przez Syrię[45], a 13 lipca przez Koreę Północną[22].

30 września 2022 po nieuznawanych przez społeczność międzynarodową referendach, republika została anektowana przez Rosję[9]. Rosyjska Duma Państwowa ratyfikowała aneksję 3 października 2022[46].

Republika posiadała ministerstwo sportu oraz turystyki[47].

Zobacz też

edytuj
  1. trb. Donieckaja Narodnaja Riespublika

Przypisy

edytuj
  1. Утвержден окончательный вариант гимна ДНР – Захарченко | ДАН [online], dan-news.info [dostęp 2017-11-17] (ros.).
  2. Konstytucja Donieckiej Republiki Ludowej. dnr.today. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-30)]. (art. 55).
  3. Численность населения Донецкой Народной Республики на 1 января 2020 года [online] [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-09].
  4. ДНР перешла на плавающий курс рубля | ДАН [online], dan-news.info [dostęp 2017-11-17] (ros.).
  5. МВД ДНР представило образцы автомобильных госномеров Республики | ДАН [online], dan-news.info [dostęp 2017-11-17] (ros.).
  6. TASS: World – DPR and LPR switch over to Moscow time [online], tass.ru [dostęp 2017-11-17] (ros.).
  7. Русский признали в ДНР единственным государственным языком. s. rg.ru. [dostęp 2022-04-26]. (ros.).
  8. ОФИЦИАЛЬНОЕ ЗАЯВЛЕНИЕ МИД Донецкой Народной Республики О недопустимости действий по легитимации киевского режима. 2014-06-05. [dostęp 2022-02-24]. (ros.).
  9. a b Wojna Rosji z Ukrainą. Moskwa ogłasza aneksję okupowanej Ukrainy [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-09-30] (pol.).
  10. Портрет электоратов Ющенко и Януковича. 2005-01-18. [dostęp 2022-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-03)]. (ros.).
  11. Rosjanie od roku szykują Donbas do eskalacji [online], gazetaprawna.pl, 22 lutego 2022 [dostęp 2022-06-15] (pol.).
  12. Piękoś: w Donbasie panują rządy marionetkowe w całości posłuszne Moskwie [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2022-06-15].
  13. ‘Their golden hour’: Donetsk and Luhansk leaders revel in rising profile [online], the Guardian, 24 lutego 2022 [dostęp 2022-06-15] (ang.).
  14. Made by Russia. Marionetkowe państwa stworzone przez Rosję [online], Do Rzeczy, 6 kwietnia 2022 [dostęp 2022-06-15] (pol.).
  15. Editorial Board, Russia marches on uninhibited in eastern Ukraine, „The Washington Post”, 18 lutego 2015, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-06-15] (ang.).
  16. Ukraine fighting points to Russia designs for puppet state, „Financial Times”, 27 stycznia 2015 [dostęp 2022-06-15].
  17. News Article [online], css.ethz.ch [dostęp 2022-06-15] (ang.).
  18. William H. Hill, Unrecognized Actors from Unrecognized States: Moscow’s Puppets or Inevitable Interlocutors, 2017 [dostęp 2022-06-15].
  19. Указ Президента Российской Федерации от 21 февраля 2022 года № 71 „О признании Донецкой Народной Республики” [online], Российская газета [dostęp 2022-08-23].
  20. سورية تقرر الاعتراف باستقلال وسيادة جمهوريتي لوغانسك ودونيتسك الشعبيتين. s. moi.gov.sy. [dostęp 2022-06-29]. (arab.).
  21. Bushra Dabin, Amer Dhawa, Syria recognizes independence and sovereignty of Lugansk and Donetsk People’s Republics [online], Syrian Arab News Agency, 29 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-30] (ang.).
  22. a b North Korea recognizes Donetsk People’s Republic – DPR leader [online], Russian Newa Agency, 13 lipca 2022 [dostęp 2022-07-13] (ang.).
  23. South Ossetia recognizes independence of Donetsk People’s Republic [online], TASS [dostęp 2022-08-23].
  24. Абхазия признала независимость ДНР и ЛНР [online], pnp.ru [dostęp 2022-09-28] (ros.).
  25. Official site of the head of the Lugansk People’s Republic. [dostęp 2022-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-12)]. (ros.).
  26. Rebelianci przyznają się do porażki. „Zawieszamy projekt ‘Noworosja’. Wystarczył zorganizowany opór”. Gazeta Wyborcza, 2015-05-20. [dostęp 2015-05-21]. (pol.).
  27. Els manifestants pro russos proclamen la independència de Donetsk, a l’est d’Ucraïna. Ara.cat. (kat.).
  28. Ukraine: Donetsk People’s Republic elects PM. Turkish Press. [dostęp 2014-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-19)]. (ang.).
  29. На Лубянку приходит новое руководство. [dostęp 2014-07-22].
  30. На Лубянку приходит новое руководство. 2002-07-27. [dostęp 2014-07-22]. (ros.).
  31. ЛУБЯНКА НАЧИНАЕТ ЖИТЬ ЗАВТРАШНИМ ДНЕМ. [dostęp 2014-07-22]. (ros.).
  32. Ucraïna dispara trets d’avís contra helicòpters russos que intentaven entrar al seu espai aeri. Ara.cat. (kat.).
  33. Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 810/2014 z dnia 22 lipca 2014 r. dotyczące wykonania rozporządzenia (UE) nr 269/2014 w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi. (CELEX: 32014R0810).
  34. Gława MID DNR: Projekt «Noworossija» zakrit na kakoje-to wriemja – IA REGNUM. 2015-05-18. [dostęp 2015-08-19]. Cytat: Проект «Новороссия» закрыт на неопределенный срок, заявил в интервью газете «Вечерняя Макеевка» от 14 мая министр иностранных дел ДНР Александр Кофман.
  35. Oleg Cariow: Noworossii poka nie byt iz-za Minskich sogłaszenij. Pravda.ru, 2015-05-19. [dostęp 2015-08-19]. Cytat: Проект не закрывается, он заморожен. А причина в том, что минские соглашения не предусматривают создание Новороссии, объединения двух республик.
  36. Wojciech Pięciak, Adam Nowak, Raport o rosyjskich zbrodniach Tygodnik Powszechny 8.12.2015, dostęp 2016-03-13.
  37. Raport: Rosyjskie zbrodnie wojenne we wschodniej Ukrainie w 2014 roku.
  38. Boeing 777 zestrzelony na Ukrainie. TVN24.
  39. kg, fil\mtom, gak: Raport ws. katastrofy MH17: boeing zestrzelony rakietą Buk. tvn24.pl, 2015-10-13. [dostęp 2015-10-13].
  40. Znalazła się porwana misja OBWE. Oficerowie są gośćmi w piwnicy mera Słowiańska. Gazeta Wyborcza.
  41. W Słowiańsku rozpoczęto ekshumację grobu zbiorowego mieszkańców miasta zabitych przez separatystów. Zik.
  42. MSZ Ukrainy: Rebelianci na Donbasie przetrzymują co najmniej 350 zakładników. Gazeta.pl.
  43. Putin uznał niepodległość separatystycznych republik [online], TVN24 [dostęp 2022-02-21] (pol.).
  44. Anton Troianovski, Valerie Hopkins, Putin, in a fiery speech to Russians, says he will recognize the separatists in Ukraine., „The New York Times”, 21 lutego 2022, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-02-21], Cytat: Immediately after the speech, state television showed Mr. Putin at the Kremlin signing decrees recognizing the so-called Donetsk and Luhansk People’s Republics, which were created after Russia fomented a separatist war in eastern Ukraine in 2014. (ang.).
  45. Syria recognizes independence, sovereignty of Donetsk, Luhansk -state news agency [online], Reuters [dostęp 2022-06-29] (ang.).
  46. Radosław Opas, W Moskwie zapadła decyzja. „Podjęta jednogłośnie” [online], wiadomosci.wp.pl, 3 października 2022 [dostęp 2022-10-04] (pol.).
  47. Министерство молодёжи, спорта и туризма Донецкой Народной Республики [online] [dostęp 2020-07-09].

Bibliografia

edytuj