Dorota Segda
Dorota Jolanta Segda (ur. 12 lutego 1966 w Krakowie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, profesor sztuk teatralnych, nauczyciel akademicki Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie[1], rektor tej uczelni w kadencjach 2016–2020 i 2020–2024.
| ||
 Dorota Segda przed zakończeniem Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, 2008 | ||
| Data i miejsce urodzenia | 12 lutego 1966 Kraków | |
| Zawód | aktorka | |
| Współmałżonek | Stanisław Radwan (od 2001) | |
| Odznaczenia | ||
 
| ||
| Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy. | |
ŻyciorysEdytuj
Ukończyła II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie i Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie.
Od 1987 jest aktorką krakowskiego Starego Teatru. Występowała również w Teatrze Narodowym w Warszawie (w latach 1997-2000). Debiutowała rolą Soni w Zbrodni i karze Andrzeja Wajdy na festiwalu w Jerozolimie (1987). Na początku teatralnej kariery zagrała m.in. Albertynkę w Operetce Witolda Gombrowicza w reżyserii Tadeusza Bradeckiego w Starym Teatrze (1988), Ofelię w Hamlecie IV Williama Szekspira w reżyserii Andrzeja Wajdy (1989), Manię w Ślubie Witolda Gombrowicza w reżyserii Jerzego Jarockiego(1991), Pannę Młodą w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Andrzeja Wajdy (1991) i Księżną w Tak zwanej ludzkości w obłędzie według Stanisława Ignacego Witkiewicza w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego (1992). W późniejszych latach w Starym Teatrze w Krakowie zagrała także m.in. Salomeę w Śnie srebrnym Salomei Juliusza Słowackiego w reżyserii Jerzego Jarockiego (1993), Małgorzatę w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w reżyserii Jerzego Jarockiego (1997), Julię w Król umiera, czyli ceremonie Eugène Ionesco w reżyserii Piotra Cieplaka (2008), role w sztukach Pawła Demirskiego w reżyserii Moniki Strzępki: Barbarę Niechcic / Prozac w nie-boskiej komedii. WSZYSTKO POWIEM BOGU (2014), Katherine Switzer/Dobrego Wilka 1 w Triumfie woli (2016), Bóstwo klasy średniej w Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej (2018) i Julcię w Pannach z Wilka Jarosława Iwaszkiewicza w reżyserii Agnieszki Glińskiej (2019).
Do jej najważniejszych występów w Teatrze Narodowym w Warszawie należą role zagrane w spektaklach w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego, na podstawie sztuk Stanisława Wyspiańskiego: Joanna w Nocy listopadowej (1997), Joas w Sędziach (1999) i Rachela w Weselu (2002). Gościnnie grała też w Teatrze Bagatela w Krakowie, Krakowskim Teatrze Scena STU, a także w Och-Teatr i Teatr 6. piętro w Warszawie.
Jest dwukrotną laureatką Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza, przyznawanej przez redakcję miesięcznika „Teatr”. Za sezon 1992/1993, za rolę Salomei w Śnie srebrnym Salomei Słowackiego w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie i za sezon 1996/1997, za rolę Małgorzaty w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.
W 1988 roku zadebiutowała w Teatrze Telewizji, gdzie była Anną w Po próbie Ingmara Bergmana w reżyserii Jana Maciejowskiego. Zagrała też m.in. w spektaklach Andrzeja Domalika: Sonię w Płatonowie Antoniego Czechowa (1992) i Helenę w Dzieciach słońca Maksyma Gorkiego (1993). Była Sonią w Wujaszku Wani Antoniego Czechowa w reżyserii Kazimierza Kutza (1994) i Kamą Stern w Zazdrości Esther Vilar w reżyserii Krystyny Jandy (2001). Do jej największych kreacji stworzonych w Teatrze Telewizji należą tytułowe role w Marii Stuart Friedricha Schillera w reżyserii Roberta Glińskiego (1994) i w Krystynie Augusta Strindberga w reżyserii Piotra Mikuckiego (1995).
Popularność zdobyła rolami filmowymi i telewizyjnymi, m.in. tytułową rolą w filmie Faustyna, a także w filmie Tato i serialu Na dobre i na złe. W RMF FM wraz z Robertem Konatowiczem prowadziła program pod tytułem Metamorfoza. W 1998 roku odcisnęła dłoń w pamiątkowej płycie na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach.
W filmach Harry Potter i Zakon Feniksa, Harry Potter i Książę Półkrwi, Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I i Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II użyczyła głosu Bellatriks Lestrange, którą grała Helena Bonham Carter. Dubbingowała także filmy animowane – Iniemamocni i Iniemamocni 2 (jako Helen Parr / Elastyna / Pani Iniemamocna), Auta i Auta 2 (Sally Carrera), czy Merida waleczna (rola Elinor). Zagrała Mariolę Chudziszewską w serialu Ludzie Chudego, a także Halinę w Dziewczynach ze Lwowa, inspicjentkę Hanię Kurczab w Artystach i Irenę, dyrektor Szpitala Północnego w Warszawie, w serialu Echo serca. W 2009 roku wystąpiła gościnnie w serialu Naznaczony w roli trenerki szermierki Ewy (odcinek 8).
18 października 2012 otrzymała tytuł profesora sztuk teatralnych[2]. Nominację profesorską odebrała 23 stycznia 2013 z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego[3]. Jest zatrudniona na stanowisku profesora zwyczajnego w AST w Krakowie. Została wybrana na rektora tejże uczelni 11 kwietnia 2016 roku na kadencję 2016–2020[4], a 18 maja 2020 roku na kadencję 2020–2024[5].
Życie prywatneEdytuj
Jest córką Jerzego i wnuczką pułkownika Władysława Segdy, dwukrotnego brązowego medalisty olimpijskiego w szermierce.
Od 2001 roku żona kompozytora Stanisława Radwana.
FilmografiaEdytuj
- 1989: Mój wiek XX jako Dóra, Lili i matka
- 1989: Ostatni Prom jako Kasia Trelkowska
- 1991: Panny i wdowy jako Mania Lechicka (odc. 1)
- 1993: Tylko strach jako Bożena
- 1993: Taranthiller jako Magda, studentka docenta
- 1994: Wyliczanka jako Marta Adamska, partnerka Adama
- 1994: Faustyna jako siostra Faustyna
- 1995: Tato jako Ewa
- 1996: Tajemnica Sagali jako Weronika Kowal (odc. 12 i 13)
- 1996: Opowieści weekendowe. Słaba wiara jako Olga
- 1996: Gdzie jesteś święty Mikołaju? jako mama Krzysia
- 1997: Gąszcz jako dziewczyna z marzeń Andrzeja
- 1998: Gwiezdny Pirat jako mama Krzesimira (odc. 1)
- 1999–2005, od 2019: Na dobre i na złe jako dyrektor Agata Kwiecińska (odc. 1–223, 750–)
- 2002: Święta polskie. Wszyscy święci jako Anka, córka Marii
- 2003: Show jako Dorota
- 2005: Zakochany Anioł jako Karioka
- 2005: Klinika samotnych serc jako Barbara Rowicka
- 2006: Wstyd jako żona Tomasza
- 2007: Futro – jako Grażyna Szymoniuk
- 2008–2012: Barwy szczęścia jako Danuta, mama Klary
- 2009: Naznaczony jako Ewa Kuklińska, trenerka Izy (odcinek 8)
- 2010: Usta usta jako Ewa Kalwos, szefowa Krzysztofa
- 2010: Mała matura 1947 jako profesorka Szumska, historyczka
- 2010–2011: Ludzie Chudego jako Mariola „Lola” Chudziszewska
- 2011: Ojciec Mateusz jako pisarka Ewelina Linde (odc. 59)
- 2011, 2016: Ranczo jako Grażyna, matka Kingi
- 2014: Komisarz Alex jako Dorota Wirska (odc. 73)
- 2015, 2017–2018 Dziewczyny ze Lwowa jako Halina, synowa profesora
- 2015: Kobieta w lustrze jako Zofia
- 2015: Aż po sufit! jako Tamara Majer, matka Natalii
- 2016: Szczęście świata jako Klara
- 2016: Artyści jako inspicjentka Hania Kurczab
- 2017: Atak paniki jako Elżbieta
- od 2019: Echo serca jako Irena, dyrektor Szpitala Północnego w Warszawie
Polski dubbingEdytuj
- 1994: Prowincjonalne życie jako Deborah
- 2004: Iniemamocni jako Helen Parr/Elastyna/Pani Iniemamocna
- 2006: Auta jako Sally Carrera
- 2007: Harry Potter i Zakon Feniksa jako Bellatrix Lestrange
- 2009: Harry Potter i Książę Półkrwi jako Bellatrix Lestrange
- 2010: Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część I jako Bellatrix Lestrange
- 2011: Auta 2 jako Sally Carrera
- 2011: Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część II jako Bellatrix Lestrange
- 2012: Merida waleczna jako Elinor
- 2017: Auta 3 jako Sally Carrera
- 2018: Iniemamocni 2 jako Helen Parr/Elastyna/Pani Iniemamocna
Odznaczenia i nagrodyEdytuj
- Nagroda za rolę Maszy w przedstawieniu Samobójca Mikołaja Erdmana w PWST w Krakowie na VI Ogólnopolskim Przeglądzie Spektakli Dyplomowych Szkół Teatralnych w Łodzi (1988)
- Nagroda za najlepszy monolog na Festiwalu Szkół Teatralnych w Bratysławie (1988)
- Nagroda dla młodego aktora za rolę Cecylii Cardew w przedstawieniu Bądźmy poważni na serio w Starym Teatrze w Krakowie podczas XXIX Kaliskich Spotkań Teatralnych(1989)
- Nagroda Artystyczna Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego (1989)
- Nagroda (stypendium zagraniczne) im. Arnolda Szyfmana (1989)
- Nagroda Dziennikarzy na Festiwalu Filmów Węgierskich w Budapeszcie za role w filmie Mój wiek XX (1990)
- Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza przyznawana przez miesięcznika „Teatr” za rolę Salomei w Śnie srebrnym Salomei Juliusza Słowackiego w Starym Teatrze w Krakowie (1993)
- Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego (1995)
- „Bałtycka Perła” – główna nagroda aktorska za rolę w filmie Faustyna na III Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Państw Nadbałtyckich w Rydze (1995)
- Odznaka Honorowa „Zasłużony Działacz Kultury” (1996)
- Złota Kaczka w kategorii: Najlepsza polska aktorka (1996)
- Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza przyznawana przez miesięcznika „Teatr” za rolę Małgorzaty w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w Starym Teatrze w Krakowie (1997)
- Krakowska Złota Maska, przyznawana przez publiczność teatrów krakowskich za rolę Małgorzaty w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w Starym Teatrze w Krakowie (1998)
- Wyróżnienie za role Adeli i Laodamii w sztuce Tryptyk Wyspiański według Stanisława Wyspiańskiego w Starym Teatrze w Krakowie na 26. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych (2001)
- Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)
- Nagroda Miasta Krakowa (2011)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)
- Krakowska Nagroda Teatralna „Ludwik” w kategorii najlepsza rola kobieca za rolę w spektaklu Triumf woli (2017)
- Nagroda im. Romany Bobrowskiej, przyznawana przez Radio Kraków (2018)
- Nagroda im. Ireny i Tadeusza Byrskich na XIX Festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2019” za reżyserię, adaptację, oprawę muzyczną i rolę w słuchowisku Jacyś złośliwi bogowie zakpili z nas okrutnie w Radiu Kraków, opartym na korespondencji Wisławy Szymborskiej i Zbigniewa Herberta (2019)
- Nagroda Specjalna za rolę, składającą się na "zbiorowy portret kobiecości", w spektaklu Panny z Wilka z Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie na 60. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych(2020)[6]
PrzypisyEdytuj
- ↑ Prof. dr hab. Dorota Segda, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-09-08].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 października 2012 r. nr 115-14-12 w sprawie nadania tytułu profesora, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-07-05].
- ↑ Prezydent zachęca do konsolidacji uczelni / Nominacje / Aktualności / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, web.archive.org, 3 czerwca 2013 [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-03].
- ↑ Prof. Dorota Segda rektorem-elektem na kadencję 2016–2020, www.ast.krakow.pl [dostęp 2019-07-05] (pol.).
- ↑ Dorota Segda ponownie rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. [dostęp 2020-05-19].
- ↑ Marcelina Hertmann, Werdykt 60. KST, TBK [dostęp 2020-09-29] (pol.).
Linki zewnętrzneEdytuj
- Dorota Segda w bazie IMDb (ang.)
- Dorota Segda w bazie Filmweb
- Dorota Segda w bazie filmpolski.pl
- Dorota Segda w bazie e-teatr.pl