Wikipedia

Dorota Segda

polska aktorka, profesor sztuk teatralnych

Dorota Jolanta Segda (ur. 12 lutego 1966 w Krakowie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, profesor sztuk teatralnych, nauczyciel akademicki Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie[1], rektor tej uczelni w kadencjach 2016–2020 i 2020–2024.

Dorota Segda
Ilustracja
Dorota Segda przed zakończeniem Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, 2008
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1966
Kraków

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Stanisław Radwan
(od 2001)

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

ŻyciorysEdytuj

Jest córką Jerzego i wnuczką pułkownika Władysława Segdy, dwukrotnego brązowego medalisty olimpijskiego w szermierce. Jej rodzice pracowali w budżetówce[2]. Urodziła się i dorastała w Krakowie, gdzie ukończyła II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego i Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego. W okresie studiów wyjechała w celach zarobkowych do Austrii, gdzie utrzymywała się z pracy jako sprzątaczka i barmanka w jednym z wiedeńskich moteli[3].

W 1987 została aktorką krakowskiego Starego Teatru[4]. Debiutowała rolą Soni w Zbrodni i karze Andrzeja Wajdy na festiwalu w Jerozolimie[4]. Na początku teatralnej kariery zagrała m.in. Albertynkę w Operetce Witolda Gombrowicza w reżyserii Tadeusza Bradeckiego w Starym Teatrze (1988)[5], Ofelię w Hamlecie (IV) Williama Szekspira w reż. Andrzeja Wajdy (1989)[4], Manię w Ślubie Witolda Gombrowicza w reż. Jerzego Jarockiego (1991)[5], Pannę Młodą w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w reż. Andrzeja Wajdy (1991) i Księżną w Tak zwanej ludzkości w obłędzie według Stanisława Ignacego Witkiewicza w reż. Jerzego Grzegorzewskiego (1992). W późniejszych latach zagrała także m.in. Salomeę w Śnie srebrnym Salomei Juliusza Słowackiego w reż. Jerzego Jarockiego (1993) i Małgorzatę w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w reż. Jerzego Jarockiego (1997)[5]. Dzięki rolom w spektaklach Starego Teatru w Krakowie dwukrotnie była wyróżniona przez redakcję miesięcznika „Teatr” Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza: za sezon 1992/1993 (za rolę Salomei w Śnie srebrnym Salomei) i za sezon 1996/1997 (za rolę Małgorzaty w Fauście).

W latach 1997–2000 występowała w Teatrze Narodowym w Warszawie[5]. Do jej najważniejszych występów w tym teatrze należą role zagrane w spektaklach w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego, na podstawie sztuk Stanisława Wyspiańskiego: Joanna w Nocy listopadowej (1997), Joas w Sędziach (1999)[5] i Rachela w Weselu (2002). Gościnnie grała też w Teatrze Bagatela w Krakowie, Krakowskim Teatrze Scena STU, a także w Och-Teatr i Teatr 6. piętro w Warszawie.

W 2000 powróciła do gry w Starym Teatrze w Krakowie[6]. Zagrała Julię w Król umiera, czyli ceremonie Eugène Ionesco w reż. Piotra Cieplaka (2008)[7], role w sztukach Pawła Demirskiego w reż. Moniki Strzępki: Barbarę Niechcic / Prozac w Nie-boskiej komedii. Wszystko powiem Bogu (2014), Katherine Switzer/Dobrego Wilka 1 w Triumfie woli (2016) i Bóstwo klasy średniej w Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej (2018) oraz Julcię w Pannach z Wilka Jarosława Iwaszkiewicza w reż. Agnieszki Glińskiej (2019).

W 1988 zadebiutowała w Teatrze Telewizji, gdzie była Anną w Po próbie Ingmara Bergmana w reż. Jana Maciejowskiego. Zagrała też m.in. w spektaklach Andrzeja Domalika: Sonię w Płatonowie Antoniego Czechowa (1992) i Helenę w Dzieciach słońca Maksyma Gorkiego (1993). Była Sonią w Wujaszku Wani Antoniego Czechowa w reż. Kazimierza Kutza (1994) i Kamą Stern w Zazdrości Esther Vilar w reż. Krystyny Jandy (2001). Do jej największych kreacji stworzonych w Teatrze Telewizji należą tytułowe role w Marii Stuart Friedricha Schillera w reżyserii Roberta Glińskiego (1994) i w Krystynie Augusta Strindberga w reż. Piotra Mikuckiego (1995).

Pod koniec lat 80. zadebiutowała jako aktorka filmowa. Zagrała potrójną rolę – bliźniaczek Lili i Dory, a także ich matki – w filmie Ildikó Enyedi Mój wiek XX (1988)[2]. Za występ w filmie odebrała nagrodę za najlepszą rolę oraz nagrodę publiczności na festiwalu w Budapeszcie[8]. W 1989 zagrała Kasię w filmie Waldemara Krzystka Ostatni prom[9]. Popularność w Polsce zdobyła m.in. tytułową rolą w Faustynie, za którą otrzymała Bałtycką Perłę, nagrodę dla najlepszej aktorki na Międzynarodowym Festiwalu Filmowego Państw Nadbałtyckich[10]. Ponadto zagrała w filmie Tato, a w latach 1999–2005 wcielała się w Agatę Kwiecińską, dyrektor administracyjną szpitala w Leśnej Górze w serialu Na dobre i na złe[11]. W 1995 otrzymała Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego[10].

W kolejnych latach zagrała także m.in. Mariolę Chudziszewską w serialu Ludzie Chudego, Halinę w Dziewczynach ze Lwowa, inspicjentkę Hanię Kurczab w Artystach i Irenę, dyrektor Szpitala Północnego w Warszawie w serialu Echo serca.

W 1998 odcisnęła dłoń w pamiątkowej płycie na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach.

W filmach Harry Potter i Zakon Feniksa, Harry Potter i Książę Półkrwi, Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I i Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II użyczyła głosu Bellatriks Lestrange, którą grała Helena Bonham Carter. Dubbingowała także filmy animowane – Iniemamocni i Iniemamocni 2 (jako Helen Parr / Elastyna / Pani Iniemamocna), Auta i Auta 2 (Sally Carrera), czy Merida waleczna (rola Elinor).

W 1991 wystąpiła w reklamie telewizyjnej firmy Johnson & Johnson[11].

W RMF FM wraz z Robertem Konatowiczem prowadziła program Metamorfoza.

18 października 2012 otrzymała tytuł profesora sztuk teatralnych[12]. Nominację profesorską odebrała 23 stycznia 2013 z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego[13]. Jest zatrudniona na stanowisku profesora zwyczajnego w AST w Krakowie. Została wybrana na rektora tejże uczelni 11 kwietnia 2016 roku na kadencję 2016–2020[14], a 18 maja 2020 roku na kadencję 2020–2024[15].

Życie prywatneEdytuj

Dwukrotnie zamężna[5]. W 2001 poślubiła Stanisława Radwana, kompozytora i byłego dyrektora naczelnego Starego Teatru w Krakowie.

FilmografiaEdytuj

Polski dubbingEdytuj

Odznaczenia i nagrodyEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Prof. dr hab. Dorota Segda, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-09-08].
  2. ↑ a b Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 223
  3. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 220.
  4. ↑ a b c Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 230–231
  5. ↑ a b c d e f Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 232–233
  6. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 236.
  7. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 235.
  8. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 226.
  9. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 228–229.
  10. ↑ a b Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 238–239
  11. ↑ a b Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 240–241
  12. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 października 2012 r. nr 115-14-12 w sprawie nadania tytułu profesora, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-07-05].
  13. ↑ Prezydent zachęca do konsolidacji uczelni / Nominacje / Aktualności / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, web.archive.org, 3 czerwca 2013 [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-03].
  14. ↑ Prof. Dorota Segda rektorem-elektem na kadencję 2016–2020, www.ast.krakow.pl [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-05] (pol.).
  15. ↑ Dorota Segda ponownie rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. [dostęp 2020-05-19].
  16. ↑ Marcelina Hertmann, Werdykt 60. KST, TBK [dostęp 2020-09-29] (pol.).

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dorota_Segda&oldid=66645993”