Zamek Doune – twierdza z drugiej połowy XIV wieku blisko wioski Doune, w hrabstwie Stirling w centralnej Szkocji. Zamek mieści się w odnodze rzek Ardoch i Teith, naprzeciwko mostu prowadzącego do wioski. Leży 8 km na północny zachód od Stirling, gdzie rzeka Teith wpływa do rzeki Forth. Doune jest wyjątkowy wśród szkockich zamków, gdyż został zbudowany w jednym okresie i przetrwał kompletny i prawie niezmieniony po dzień dzisiejszy[1]. Jego budowę rozpoczął pod koniec XIV w. Robert Stewart książę Albany (c.1340–1420), syn króla Roberta II szkockiego, regent Szkocji od 1388 do jego śmierci. W 1425 zamek został własnością korony i był używany jako zamek myśliwski lub uposażenie królewskich wdów. W końcu XVI w. stał się własnością hrabiów Moray (Earls of Moray). Zamek brał udział w wojnie trzech królestw w latach 1644-1650, powstaniu rojalistów 1651-1654 i w czasie powstań Jakobitów w końcu XVII i w XVIII w. Po 1800 popadł w ruinę a w latach 80. XIX w. został odrestaurowany. W XX w. przeszedł w posiadanie państwa. Obecnie jest pomnikiem historii Szkocji.

Doune Castle
Symbol zabytku nr rej. 6714
Ilustracja
Front zamku od strony północnej
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Miejscowość

Doune

Typ budynku

zamek

Rozpoczęcie budowy

XIV wiek

Ukończenie budowy

XIV wiek

Pierwszy właściciel

Robert Stewart książę Albany

Obecny właściciel

Skarb państwa

Położenie na mapie hrabstwa Stirling
Mapa konturowa hrabstwa Stirling, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Doune Castle”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Doune Castle”
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, na dole znajduje się punkt z opisem „Doune Castle”
Ziemia56°11′06,57″N 4°03′00,91″W/56,185158 -4,050253
Strona internetowa

Zachowany stan zamku pokazuje, jak powinna wyglądać rezydencja królewska[2]. Posiada on centralny dziedziniec otoczony ze wszystkich stron budynkami, choć tylko północna i północno-zachodnia część są kompletne[3]. Składa się z głównej wieży nad wejściem do zamku, w której znajdują się pokoje właściciela i jego rodziny oraz osobnej wieży, w której znajdują się kuchnie i pokoje gościnne. Obie wieże połączone są budynkiem z wielką salą. Kamienne ściany pochodzą z XIV w. z niewielkimi naprawami z lat 80. XVI wieku. XIX-wieczny remont objął drewniane dachy i stropy oraz wyposażenie.

Zamek Doune w sztuce i filmie edytuj

Doune pojawiał się w paru dziełach literackich, m.in. w XVII w balladzie The Bonny Earl of Murray, opisującej morderstwo Jamesa Stewarta, drugiego hrabiego Moray. (c.1565–1592)[4]. W pierwszej powieści sir Waltera Scotta, Waverley (1814), protagonista Edward Waverley jest prowadzony na zamek Doune przez jakobitów[5].

 
Wschodnia ściana zamku Doune, gdzie kręcono pierwszą scenę filmu Monty Python i Święty Graal

Brytyjska komedia Monty Python i Święty Graal, parodia legendy króla Artura, przez ekipę Monty Python została nakręcona w 1974. Producenci filmu mieli zgodę od National Trust for Scotland na zdjęcia w kilku szkockich zamkach oraz zgodę Lorda Moray na filmowanie na zamku Doune.

 
Południowa ściana zamku wznosząca się nad brzegiem rzeki

Przypisy edytuj

  1. Salter, pp.82-84
  2. Fawcett, p.7-11
  3. Tabraham, pp.144-145
  4. The Bonny Earl o' Moray. [dostęp 2008-10-14].
  5. Scott, Walter: Chapter IX: A Nocturnal Adventure. [w:] Waverley [on-line]. 1814. [dostęp 2008-10-14].

Linki zewnętrzne edytuj