Droga ekspresowa S61 (Polska)

Droga ekspresowa w Polsce łącząca Ostrów Mazowiecką, Łomżę i Suwałki z Litwą

Droga ekspresowa S61 – budowana droga ekspresowa z Ostrowi Mazowieckiej do Budziska (granica z Litwą). Na granicy połączy się z litewską A5 prowadzącą w kierunku Kowna i Rygi. Droga S61 będzie stanowić jedną z polskich części międzynarodowej trasy E67, Via Baltica i na odcinku Ełk – granica państwa również Via Carpatia.

S61
Początek drogi

Ostrów Mazowiecka
S8

Koniec drogi

Budzisko

Proj. długość

213,1 km

Zbudowano

200,2 km oraz
12,9 km (jedna jezdnia)

W budowie

12,9 km (druga jezdnia)

Województwa

mazowieckie,
podlaskie,
warmińsko-mazurskie

Mapa
Mapa S61

     Odcinki istniejące

     Odcinki w budowie

     Odcinki planowane

Zdjęcie
Wjazd na S61 z węzła Suwałki Południe
Wjazd na S61 z węzła Suwałki Południe

Istniejące odcinki

edytuj

Obwodnica Stawisk (jedna jezdnia)

edytuj

Długość: 6,5 km; jedna jezdnia oddana do użytku 19 grudnia 2013 roku (nieoznakowana jako droga ekspresowa)[3].

Obwodnica Szczuczyna

edytuj

Długość: 8 km; jedna jezdnia oddana do użytku 13 listopada 2015 roku (nieoznakowana jako droga ekspresowa)[4]. Otwarcie drugiej jezdni nastąpiło 15 maja 2020 r.[5]

Odcinek dwujezdniowy o długości 12,7 km[6]. Obwodnicę Augustowa dopełnia jednojezdniowy odcinek drogi krajowej nr 8.

Obwodnica Suwałk

edytuj

Długość 12,8 km; umowę podpisano 29 września 2015. Okres realizacji: 34 miesiące[7]. Otwarcia obwodnicy Suwałk, wybudowanej w technologii betonowej, dokonano 13 kwietnia 2019[8].

Śniadowo – węzeł Łomża Południe

edytuj

Przetarg ogłoszono 27.04.2017. Łączna długość: 17 km[9]. Umowę podpisano 11.10.2018 roku[10], Droga została wykonana w technologii betonowej. Jak wynika z badań przeprowadzonych w ramach nadzoru inwestorskiego, wykonawca osiągnął parametry nawierzchni lepsze od wymaganych normowo[11]. Odcinek został oddany do użytku 14 lipca 2021 roku[12].

Kolno – Stawiski

edytuj

Długość: 16,4 km. 31 października 2017 została podpisana umowa na realizację odcinka w formule „Projektuj i buduj”. Przetarg wygrała oferta o wartości 288,3 mln zł. Na ukończenie zadań wykonawca miał 31 miesięcy bez okresów zimowych. Oddanie do użytku planowane było w IV kwartale 2020 roku[13]. Udostępniony kierowcom 9 sierpnia 2021[14][15].

 
S61 odcinek Szczuczyn – Stawiski

Stawiski – Szczuczyn

edytuj

Długość: 18 km. 31 października 2017 została podpisana umowa na realizację odcinka w formule „Projektuj i buduj”. Wartość podpisanego kontraktu to 342,1 mln zł. Wykonawca ma 31 miesięcy na wykonanie zadania (nie wliczając okresów zimowych)[13]. 20 lipca 2021 roku o godzinie 12:00 oddano do użytku jezdnie główne z ograniczeniem prędkości do 70 km/h[16]. Udostępniony do ruchu 9 sierpnia 2021[14].

Wysokie – Raczki

edytuj

Droga zlokalizowana na terenie województw warmińsko-mazurskiego i podlaskiego w granicach administracyjnych gminy Kalinowo w powiecie ełckim i gminy Raczki w powiecie suwalskim. Odcinek o długości 20,17 km wykonał Budimex SA, częściowo oddany do użytku 31 grudnia 2021 roku[17].

Szczuczyn – węzeł Ełk Południe

edytuj

Długość: 23,255 km. Zrealizowany przez konsorcjum Porr i Unibep S.A. na terenie powiatów: grajewskiego, piskiego i ełckiego oraz gmin: Szczuczyn, Biała Piska, Prostki i Ełk[18]. Budowa była realizowana od marca 2020 r. Odcinek miał zostać oddany do użytku w sierpniu 2022 r., jednak ze względu na opóźnienia w przebudowie ronda u zbiegu ulic Kilińskiego, Przemysłowej i Grajewskiej oraz remontu ulic Grajewskiej i Przemysłowej w Ełku otwarcie zostało przesunięte[19]. Odcinek został oddany do użytku 13 września 2022 r.[20]

Odcinek Budzisko – Suwałki

edytuj

Długość: 24 km. Przetarg ogłoszono 15 kwietnia 2016 roku[21]. 24 marca 2017 przy budżecie inwestora wynoszącym 852 510 278,45 zł, otwarto oferty na budową drogi. Najniższą cenę zaproponowała firma Impresa Pizzarotti & C. S.p.A z ceną 605 580 962,90 zł[22]. 13 kwietnia 2017 roku oferta Impresa Pizzarotti & C. S.p.A została wybrana przez GDDKIA jako najkorzystniejsza w przetargu[23]. Umowę podpisano 6 czerwca 2017 roku[24]. Umowa jednak została zerwana.

Kolejny kontrakt na budowę odcinka, warty 1,037 mld zł, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zawarła z firmą Budimex S.A. w styczniu 2020 r. Terminowo, jesienią 2022 roku ten odcinek miał zostać ukończony. Później przesunięto go na kwiecień 2023. Ostatecznie został otwarty 22 grudnia 2022[25].

węzeł Łomża Południe – węzeł Łomża Zachód

edytuj

Przetarg ogłoszono 28 marca 2017 r. Długość odcinka: 7,18 km[26]. 22 grudnia została podpisana umowa o wartości 218,1 mln zł na wykonanie odcinka z firmą Mota-Engil Central Europe SA. Wykonawca miał 31 miesięcy (bez okresów zimowych) na wykonanie zadania[27]. Udostępnienie odcinka pierwotnie planowano na maj 2023 roku[28], lecz ostatecznie nastąpiło to 2 czerwca 2023 r., po ukończeniu budowy węzła Łomża Zachód[29].

Szczuczyn – Raczki

edytuj

długość: 63 km. W przetargu wyodrębniono trzy zadania:

  • odcinek od Szczuczyna do węzła Ełk Południe o długości ok. 23 km,
  • odcinek węzeł Ełk Południe – węzeł Wysokie o długości ok. 20 km (wraz z połączeniem z obwodnicą Ełku w ciągu S16 o dł. ok. 4 km)
  • odcinek węzeł Wysokie – Raczki o długości ok. 20 km[30].

13 lutego 2018 roku rozstrzygnięto przetarg na odcinek węzeł Wysokie – Raczki. Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma Budimex SA z kwotą 484,3 mln zł. Planowany czas realizacji zadania to 29 miesięcy z wyłączeniem okresów zimowych (15.12 – 15.03). Częściowo został oddany do użytku 31 grudnia 2021 roku[31].

23 lutego 2018 roku wybrano najkorzystniejsze oferty na wykonanie dwóch odcinków S61 (Szczuczyn – Ełk Południe oraz Ełk Południe – węzeł Wysokie). Pierwszą inwestycję zrealizowało konsorcjum Porr i Unibep S.A. na terenie powiatów: grajewskiego, piskiego i ełckiego oraz gmin: Szczuczyn, Biała Piska, Prostki i Ełk.

23 września 2020 r. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała o wydaniu przez wojewodę warmińsko-mazurskiego decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej w zakresie drugiego odcinka Ełk Południe – Wysokie[32]. Wykonawcą inwestycji jest konsorcjum z firmą Trakcja S.A. (lider), Mostostal Warszawa S.A. oraz Przedsiębiorstwo Eksploatacji Ulic i Mostów Sp. z o.o. Wartość kontraktu wynosi 685 948 284,67 zł[32][33].

Obie umowy podpisano w lipcu i sierpniu 2018[34].

Ełk Południe – węzeł Wysokie

edytuj
  • odcinek węzeł Ełk Południe – węzeł Wysokie o długości ok. 19,5 km (wraz z połączeniem z obwodnicą Ełku w ciągu S16 o dł. ok. 3,4 km) oddany do użytku 12 sierpnia 2023 r.[35] Termin przesuwania: 2 lata.

Ostrów Mazowiecka – Śniadowo

edytuj

Przetarg ogłoszono 27.04.2017. Łączna długość: 19,4 km[9]. Po rozwiązaniu umowy z pierwotnym wykonawcą, umowa na dokończenie kontraktu została podpisana 8 stycznia 2020 r., zaś oddanie odcinka do ruchu przewidziane jest w trzecim kwartale 2023 roku[36]. 9 grudnia 2021 r. białostocki oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad poinformował o wydaniu przez wojewodę mazowieckiego decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotyczącą tego odcinka. Generalnym wykonawcą jest Polaqua[37]. Odcinek został oddany do użytku na zasadzie przejezdności jezdni głównych 13 października 2023 r., zaś stała organizacja ruchu ma zostać wdrożona do połowy 2024 r.[38][39] Ostatecznie stała organizacja ruchu na drogach ekspresowych S61 i S8 została wprowadzona 13 sierpnia 2024 r.[40], tego samego dnia stała organizacja ruchu została wdrożona na innych odcinkach dróg realizowanych w ramach tego samego kontraktu[41].

węzeł Łomża Zachód – węzeł Kolno

edytuj

Przetarg ogłoszono 28 marca 2017 r. Długość odcinka: 12,99 km[26]. 12 grudnia 2017 roku wybrano firmę Impresa Pizzarotti & C. S.p.A z ceną 442 800 000 zł. Konsorcjum firm PORR S.A. wraz z Unibep S.A. zakwestionowało zwycięską ofertę, zarzucając szereg zaniechań przy dokonywaniu wyboru.

5 marca 2018 roku zakończył się drugi przetarg, w którym ponownie wybrana została firma Impresa Pizzarotti, z ceną 442 875 000 zł, co stanowi 46% budżetu zamawiającego[42]. Ostatecznie umowa została podpisana z firmą TOTO S.p.A. COSTRUZIONI GENERALI[43]. Dnia 13 listopada 2020 r. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała o wydaniu przez wojewodę podlaskiego decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej obejmującej ten odcinek. Wniosek o ZRID został złożony 12 sierpnia 2019 r., a postępowanie w przedmiocie wydania decyzji przedłużyło się wskutek kwestii formalnoprawnych, w tym podziałów nieruchomości w rejonie planowanego węzła Nowogród. Droga ma zostać oddana do użytku wiosną 2023 roku[44]. 14 maja 2021 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała o odstąpieniu przez inwestora od umowy z firmą TOTO z powodu braku postępu w realizacji prac budowlanych i uprzednich dwóch bezskutecznych wezwań ze strony GDDKiA do rozpoczęcia robót budowlanych. W związku z tą sytuacją ma być przeprowadzona inwentaryzacja oraz opracowanie dokumentów przetargowych, tak aby w I kwartale 2022 r. było możliwe wyłonienie nowego wykonawcy tego odcinka[45]. Ponowny przetarg na realizację dużej obwodnicy Łomży został ogłoszony dnia 23 lipca 2021 r. Zawarcie umowy z nowym wykonawcą jest planowane na pierwsze miesiące 2022 r. Termin zakończenia wszystkich prac budowlanych to 2024 rok, z zastrzeżeniem, że oddanie do ruchu jednej jezdni w przekroju 1x2 na całej długości trasy głównej ma nastąpić w ciągu 18 miesięcy od podpisania umowy, czyli w drugim lub trzecim kwartale 2023 r.[46], lecz tak się nie stało. 30 września 2021 r. nastąpiło otwarcie ofert w ponownym przetargu. Ceny wahają się w przedziale od 660,01 mln zł do 795,19 mln zł przy kosztorysie inwestorskim określonym na 971,3 miliona złotych[47]. 15 grudnia 2021 r. dokonano wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu, jednak 21 stycznia 2022 r. wybór został unieważniony[48]. Po przeprowadzeniu ponownej oceny ofert czterech wykonawców, 23 marca 2022 r. za najkorzystniejszą w przetargu uznano ofertę złożoną przez Przedsiębiorstwo Usług Technicznych Intercor, opiewającą na kwotę 713,4 mln złotych[49]. Umowa na realizację dużej obwodnicy Łomży została zawarta 19 maja 2022 r.[50] Otwarcie dużej obwodnicy Łomży w przekroju jednej jezdni nastąpiło 30 września 2024 r., zaś w pełnym standardzie dwujezdniowej drogi ekspresowej jest planowane na trzeci kwartał 2025 r.[51][52].

Historia budowy

edytuj

Już w latach 90. planowano utworzenie tej drogi ekspresowej – występowała ona w ówcześnie wydawanych rozporządzeniach regulujących sieć autostrad i dróg ekspresowych[53][54]. Późniejsze wydania rozporządzenia, publikowane po roku 2000 nie uwzględniały tej trasy. 24 sierpnia 2009 roku Ministerstwo Infrastruktury opublikowało projekt Rozporządzenia Rady Ministrów zmieniający rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych, który zakładał ponowne utworzenie drogi ekspresowej nr 61 (tzw. trasy Via Baltica) po przebiegu Ostrów MazowieckaŁomżaStawiskiSzczuczynEłkRaczkiSuwałkiBudzisko – granica państwa (Kowno)[55][56]. Do 4 września 2009 roku trwały konsultacje do wspomnianego projektu rozporządzenia[57].

20 października 2009 roku Rada Ministrów przyjęła Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych, przedłożone przez Ministra Infrastruktury, w którym został zatwierdzony przebieg nowej drogi ekspresowej S61[58].

Odcinek Budzisko – Suwałki

edytuj
  • Budzisko (granica PL/LT) – Suwałki: konsultacje społeczne;
  • IV 2015 – wydanie Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (DŚU)
  • 31.07.2015 – wybranie wykonawcy Koncepcji Programowej – Trakt Sp. z o.o. Sp. k
  • 15.10.2015 – zawarcie umowy na wykonanie Koncepcji Programowej pomiędzy GDDKiA, a firmą Trakt Sp. z o.o. (termin wykonania KP – 9 miesięcy).
  • 15.04.2016 – ogłoszenie przetargu na projekt i budowę odcinka.

Obwodnica Suwałk

edytuj
  • Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (DŚU), umowa na projekt budowlany
  • listopad 2014 – ogłoszono przetarg na budowę w systemie „Projektuj (optymalizuj) i Buduj”[59]
  • sierpień 2015 – został wybrany wykonawca obwodnicy (Budimex), który zaoferował cenę 299,4 mln zł, termin realizacji 34 miesiące i okres gwarancji 10 lat[60]
  • 29 września 2015 – podpisano umowę na realizację inwestycji[61].
  • 29 lipca 2016 – wniosek wykonawcy o wydanie zgody na realizację robót drogowych (ZRID).
  • 27 stycznia 2017 – podpisanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZnRID), rozpoczęcie budowy[62].
  • 13 kwietnia 2019 – oddanie obwodnicy Suwałk do użytku.

Obwodnica Augustowa

edytuj
 
Obwodnica Augustowa, w tle wiadukt S61
 
S61 przy węźle Suwałki Południe
  • 29 grudnia 2009: decyzja dla nowego przebiegu obwodnicy Augustowa, której fragment będzie częścią drogi ekspresowej S61[63].
  • 11 marca 2011: GDDKiA Oddział w Białymstoku podpisał umowę na wykonanie obwodnicy Augustowa (fragment S61 o długości 13 km) z firmą Budimex SA w trybie Zaprojektuj i zbuduj. Koszt wykonania robót – 659 mln zł. Na wykonanie prac wykonawca ma 42 miesiące.
  • 7 listopada 2014 otwarto obwodnicę Augustowa (DK8) i odcinek drogi ekspresowej S61 od węzła Raczki do węzła Lotnisko (Suwałki Południe)[6].

Odcinek Raczki – Ełk

edytuj
  • Opracowanie materiałów do DŚU
  • 15.10.2015 – DŚU[64]
  • 22.10.2015 – otwarcie ofert na wykonanie Koncepcji Programowej
  • 15.04.2016 – ogłoszenie I etapu przetargu na projekt i budowę

Odcinek Ełk – Szczuczyn

edytuj
  • Opracowanie materiałów do DŚU
  • 15.10.2015 – DŚU[64]
  • 22.10.2015 – otwarcie ofert na wykonanie Koncepcji Programowej
  • 15.04.2016 – ogłoszenie I etapu przetargu na projekt i budowę

Obwodnica Szczuczyna

edytuj
  • 15 marca 2010: decyzja dla obwodnicy miasta Szczuczyn w ciągu drogi ekspresowej S61[65].
  • 27 sierpnia 2012: została podpisana umowa na wybudowanie obwodnicy Szczuczyna pomiędzy firmą FCC Construccion S.A. z Barcelony a GDDKiA Oddział w Białymstoku. Koszt wykonania robót – 124,8 mln zł. Na realizację zadania wykonawca ma 15 miesięcy od chwili rozpoczęcia prac. Droga ma mieć 8 km długości i zostanie zbudowana w przekroju 1 × 2 (z rezerwą na drugą jezdnię). W rejonie przyszłego węzła „Szczuczyn” (na skrzyżowaniu z DK58) droga będzie posiadać przekrój 2 × 2.
  • 12 czerwca 2013: Zerwanie umowy na budowę obwodnicy Szczuczyna przez wykonawcę (FCC).
  • 22 czerwca 2013: Zerwanie umowy na budowę obwodnicy Szczuczyna przez GDDKiA.
  • 19 września 2013:[66]
  • 11 sierpnia 2014: podpisanie umowy na dokończenie budowy Obwodnicy Szczuczyna. Nowym wykonawcą została wybrana firma „POL-AQUA” S.A. Planowane zakończenie budowy – grudzień 2015.
  • 13 listopada 2015: Oddanie do użytku trasy głównej obwodnicy Szczuczyna. Do wykonania pozostało część dróg dojazdowych oraz prace porządkowe.
  • 15 kwietnia 2016: ogłoszono przetarg dotyczy budowy drugiej jezdni[67].
  • 13 marca 2017 roku otwarto oferty na budowę II nitki obwodnicy Szczuczyna. Budżet GDDKIA wynosił 113 773 499.99 PLN, a najniższą ofertę cenową złożyła firma Polaqua z ceną 75 080 380, 94 PLN[68].
  • 5 kwietnia 2017 roku GDDKIA wybrała Polaqua jako firma, która złożyła najkorzystniejszą ofertę w tym przetargu[69].
  • Umowa podpisana została 26 maja 2017 – okres realizacji: 28 miesięcy (bez okresów zimowych)[70].
  • 15 maja 2020: oddanie do użytku drugiej jezdni[5]

Odcinek Szczuczyn – Stawiski

edytuj
  • DŚU
  • Koncepcja Programowa w opracowaniu (do 12.2015/01.2016)
  • 31 października 2017 r. w obecności ministra infrastruktury i budownictwa Andrzeja Adamczyka, wiceministra Marka Chodkiewicza, wojewody podlaskiego Bohdana Paszkowskiego oraz Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Krzysztofa Kondraciuka zostały podpisane umowy na projekt i budowę odcinków S61 w. Kolno – Stawiski oraz Stawiski – Szczuczyn. W ramach inwestycji za przeszło 630 milionów zł powstanie 34,4 km drogi ekspresowej.  Stawiski – Szczuczyn W ramach odcinka drogi ekspresowej S61 o długości 18 km powstanie  węzeł drogowy „Grabowo”. Zadanie obejmuje także wykonanie części drugiej nitki obwodnicy Stawisk oraz przebudowanie fragmentu istniejącej jezdni obwodnicy. Realizacja zadania obejmuje budowę: · 21 obiektów  inżynierskich, · 59 przepustów (w tym zespolonych z przejściami dla zwierząt), · elementów infrastruktury ochrony środowiska (w tym ekranów akustycznych, zbiorników retencyjnych), · ogrodzenia drogi ekspresowej, Wartość kontraktu budowlanego to 342,1 mln zł

Obwodnica Stawisk

edytuj
  • 31 marca 2010: decyzja dla obwodnicy miasta Stawiski w ciągu drogi ekspresowej S61[71].
  • 20 lipca 2012: Została podpisana umowa na wybudowanie obwodnicy Stawisk między firmą Budimex SA a GDDKiA Oddział w Białymstoku. Koszt wykonania robót – 122,7 mln zł. Obwodnica o długości 6,5 km została zaplanowana w przekroju 1 × 2 z rozszerzeniem w rejonie węzła drogowego „Stawiski” (skrzyżowanie z DW647) do przekroju 2 × 2. Oddanie drogi do użytku nastąpiło 19 grudnia 2013 roku.

Odcinek Stawiski – Łomża

edytuj
  • DŚU
  • Koncepcja Programowa w opracowaniu (do 12.2015/01.2016)
  • 31 października 2017 r. w obecności ministra infrastruktury i budownictwa Andrzeja Adamczyka, wiceministra Marka Chodkiewicza, wojewody podlaskiego Bohdana Paszkowskiego oraz Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Krzysztofa Kondraciuka zostały podpisane umowy na projekt i budowę odcinków S61 w. Kolno – Stawiski oraz Stawiski – Szczuczyn. W ramach inwestycji za przeszło 630 milionów zł powstanie 34,4 km drogi ekspresowej.  Kolno – Stawiski W ramach odcinka drogi ekspresowej o długości 16,4 km powstanie węzeł drogowy „Kolno”. Zadanie obejmuje także wykonanie części drugiej nitki obwodnicy Stawisk oraz przebudowanie fragmentu istniejącej jezdni obwodnicy. W ramach inwestycji powstanie m.in.: · 16 obiektów inżynierskich, · 33 przepusty (w tym zespolone z przejściami dla zwierząt), · infrastruktura ochrony środowiska (w tym ekrany akustyczne), zbiorniki retencyjne, · ogrodzenie drogi ekspresowej. Wartość kontraktu budowlanego to 288,3 mln zł.
  • DŚU
  • Koncepcja Programowa w opracowaniu (do 12.2015/01.2016)

Odcinek Ostrów Mazowiecka – Łomża

edytuj
  • DŚU
  • Koncepcja Programowa w opracowaniu (do 12.2015/01.2016)

S61 w województwie podlaskim

31 października 2017 r. w obecności ministra infrastruktury i budownictwa Andrzeja Adamczyka, wiceministra Marka Chodkiewicza, wojewody podlaskiego Bohdana Paszkowskiego oraz Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Krzysztofa Kondraciuka

Dzięki dzisiejszym umowom w województwie podlaskim realizowanych jest 5 odcinków S61 o długości 78 km i wartości przeszło 1,6 mld zł:

  • w. Kolno – Stawiski o długości 16,4 km, oddanie do ruchu planowane w IV kwartale 2020 r.,
  • Stawiski – Szczuczyn o długości 18 km, oddanie do ruchu planowane w IV kwartale 2020 r.,
  • obwodnica Szczuczyna (II nitka) o długości 6,5 km, koniec prac planowany na I kw. 2020 r.,
  • obwodnica Suwałk – Budzisko (granica państwa) o długości 24 km, zakończenie prac planowane w III kw. 2020 r.

Przypisy

edytuj
  1. Plan Orientacyjny obwodnicy Stawisk [online], web.archive.org, 19 lutego 2015 [dostęp 2021-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-19].
  2. Plan Orientacyjny obwodnicy Szczuczyna [online], web.archive.org, 26 stycznia 2016 [dostęp 2021-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-26].
  3. GDDKiA: Obwodnica Stawisk: wygoda kierowców, radość mieszkańców :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny. 2013-12-19. [dostęp 2013-12-21]. (pol.).
  4. Szczuczyn – pierwsze auta na obwodnicy :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny. www.gddkia.gov.pl. [dostęp 2015-11-16].
  5. a b Obwodnica Szczuczyna. Mała część, wielkiego projektu – Via Baltica :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2020-05-15].
  6. a b GDDKiA: Obwodnica Augustowa dostępna dla kierowców. 2014-11-07. [dostęp 2013-12-21]. (pol.).
  7. Obwodnica Suwałk :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  8. Krok w stronę budowy Via Baltica. Obwodnica Suwałk oddana kierowcom [online], Onet Białystok, 14 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-30] (pol.).
  9. a b Realizacja trasy Via Baltica staje się faktem :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  10. Opis kontraktu – Budowa drogi S61 [online], www.s61-lomza-kolno.pl [dostęp 2019-11-11] (pol.).
  11. Droga S61 węzeł Śniadowo. [dostęp 2021-07-14].
  12. S61 Via Baltica. Kolejny odcinek już jutro, a dwa następne jeszcze w lipcu [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  13. a b Powstaną kolejne odcinki S61 w ramach trasy Via Baltica [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  14. a b Via Baltica – kolejne kilometry dla kierowców – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział Białystok – Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2021-08-09] (pol.).
  15. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-04-23].
  16. S61 Stawiski – Szczuczyn. Ruch po nowych jezdniach, ale z ograniczeniami [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział Białystok [dostęp 2021-07-21] (pol.).
  17. Odcinek ekspresówki oddany do użytku. „Istotny nie tylko z punktu widzenia Polski”. tvn24.pl, 2022-01-03. [dostęp 2022-01-04]. (pol.).
  18. Opis kontraktu [online], Budowa drogi ekspresowej S61 Szczuczyn-Ełk [dostęp 2022-09-13] (pol.).
  19. S61 Szczuczyn – Ełk Południe na finiszu – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Olsztyn – Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Olsztyn [dostęp 2022-09-13] (pol.).
  20. Udostępniamy kolejne kilometry szlaku Via Baltica – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Olsztyn – Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Olsztyn [dostęp 2022-09-13] (pol.).
  21. S61 Od Suwałk do Budziska, czyli przetarg na przygraniczną „eskę”. :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2016-05-04].
  22. Otwarcie ofert na S61 Suwałki – Budzisko :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online].
  23. Suwalki.info | Włosko-szwajcarskie konsorcjum wybuduje drogę Suwałki-Budzisko [online], www.suwalki.info [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  24. Realizacja Via Baltiki przyspiesza :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  25. Trasa S61 na odcinku Suwałki-Budzisko już otwarta [online], radio.bialystok.pl [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  26. a b Będzie obwodnica Łomży w ciągu S61 :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  27. Obwodnica Łomży w realizacji [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [dostęp 2017-12-22] (pol.).
  28. Droga S61 Via Baltica: Obwodnica Łomży z wykonawcą, będzie przejezdna w 2024 r [online], auto-swiat.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  29. Zmiana organizacji ruchu na węźle Łomża Zachód - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok - Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok [dostęp 2023-06-02] (pol.).
  30. Przetarg na projekt i budowę drogi ekspresowej S61 Szczuczyn – Raczki [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  31. Zmienia się drogowy krajobraz Warmii i Mazur - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Olsztyn - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  32. a b Mamy komplet decyzji ZRID na warmińsko-mazurskich odcinkach S61 :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2020-09-23].
  33. Droga ekspresowa S61 Szczuczyn – Budzisko | Ełk Południe – Wysokie [online], Budowa drogi ekspresowej S61 Ełk-Wysokie [dostęp 2020-09-23] (pol.).
  34. S61 Via Baltica Szczuczyn – Raczki (węzeł Szkocja) :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2019-11-11] (pol.).
  35. S61 na Mazurach w komplecie - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Olsztyn - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  36. Via Baltica – nowe umowy, nowi wykonawcy :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2020-04-15] (pol.).
  37. Via Baltica – jest zgoda na budowę ostatniego odcinka S61 [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział Białystok [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  38. Marcin Kulesza, Tymczasowa organizacja ruchu – 10-17.10.2023 r. (S8, S61) [online], GDDKiA, 9 października 2023 [dostęp 2023-10-13] (pol.).
  39. Via Baltica niemal gotowa. Dziś oddaliśmy do ruchu odcinek łączący S61 z S8 - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok - Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok [dostęp 2023-10-13] (pol.).
  40. Marcin Kulesza, Stała organizacja ruchu S61 i S8 – 13.08.2024 r. (Aktualizacja) [online], GDDKiA, 12 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-15] (pol.).
  41. Marcin Kulesza, Stała organizacja ruchu (drogi DW, DP, DG) – 13.08.2024 r. [online], GDDKiA, 12 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-15] (pol.).
  42. Włosi ciągle „w grze” o obwodnicę Łomży :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2018-03-09] (pol.).
  43. Budowa drogi S61 [online], www.s61-lomza-kolno.pl [dostęp 2019-11-11] (pol.).
  44. Można budować obwodnicę Łomży w ciągu S61 [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2020-11-13].
  45. Dużą obwodnicę Łomży zbuduje nowy wykonawca [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2021-05-17].
  46. S61 Obwodnica Łomży – drugi przetarg [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział Białystok [dostęp 2021-07-23] (pol.).
  47. Otworzyliśmy oferty na ostatni odcinek S61 [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział Białystok [dostęp 2021-10-06] (pol.).
  48. g, Zamawiający ogłosił przetarg związany z wyłonieniem nowego Wykonawcy – Budowa drogi S61 [online] [dostęp 2022-03-09] (pol.).
  49. S61 obwodnica Łomży o krok od realizacji – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok – Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok [dostęp 2022-03-24] (pol.).
  50. S61 – ostatni odcinek ma wykonawcę – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok – Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok [dostęp 2022-05-20] (pol.).
  51. Via Baltica przejezdna na całej długości - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok - Portal Gov.pl [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Białystok [dostęp 2024-09-30] (pol.).
  52. Obwodnica Łomży przejezdna! To ostatni budowany odcinek drogi ekspresowej S61 [online], conadrogach.pl [dostęp 2024-09-30] (pol.).
  53. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 r. w sprawie ustalenia kierunkowego układu autostrad i dróg ekspresowych (Dz.U. z 1993 r. nr 92, poz. 424).
  54. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 stycznia 1996 r. w sprawie ustalenia sieci autostrad i dróg ekspresowych (Dz.U. z 1996 r. nr 12, poz. 63).
  55. Ministerstwo Infrastruktury: Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustalenia sieci autostrad i dróg ekspresowych. 2009-08-24. [dostęp 2009-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-04)]. (pol.).
  56. Polskie Radio Białystok: Koniec sporu o przebieg Via Baltiki. 2009-08-24. [dostęp 2009-08-24]. (pol.).
  57. Polska Agencja Prasowa: Via Baltica, Via Carpatia i S8 – kluczowe drogi dla Podlaskiego. Bankier.pl, 2009-08-24. [dostęp 2009-08-26]. (pol.).
  58. Centrum Obsługi KPRM: Dz.U. 2009 nr 187, poz. 1446, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 października 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 2009-10-21. [dostęp 2010-04-18]. (pol.).
  59. Ogłoszono przetarg na obwodnicę Suwałk :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2019-04-30].
  60. Wykonawca obwodnicy Suwałk wybrany :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny. www.gddkia.gov.pl. [dostęp 2019-04-30].
  61. Obwodnica Suwałk – umowa podpisana :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny. www.gddkia.gov.pl. [dostęp 2015-09-29].
  62. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Zielone światło dla obwodnicy Suwałk. 2017-01-27. [dostęp 2017-01-27]. (pol.).
  63. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku: Postępowanie w sprawie wydania decyzji dotyczącej budowy obwodnicy Augustowa w ciągu drogi krajowej S-8. 2009-12-29. [dostęp 2009-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-07)]. (pol.).
  64. a b DŚU na odcinek Szczuczyn – Raczki.
  65. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku: Postępowanie w sprawie wydania decyzji dotyczącej budowy obwodnicy miasta Szczuczyn w ciągu drogi ekspresowej S61 Ostrów Mazowiecka – Łomża – Budzisko – granica państwa (Kowno). 2010-03-15. [dostęp 2010-04-18]. (pol.).
  66. Ponowny przetarg na budowę obwodnicy Szczuczyna
  67. S61 Od Suwałk do Budziska, czyli przetarg na przygraniczną „eskę”. :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  68. S61 Druga jezdnia obwodnicy Szczuczyna – oferenci pokazują karty :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  69. Polaqua z najkorzystniejszą ofertą na budowę II jezdni obwodnicy Szczuczyna [online], www.rynekinfrastruktury.pl [dostęp 2017-11-22].
  70. Dobudują drugą jezdnię obwodnicy Szczuczyna :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  71. Środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie obwodnicy miejscowości Stawiski w ciągu drogi ekspresowej S61 Ostrów Mazowiecka – Łomża – Budzisko – granica państwa (Kowno) [online], 31 marca 2010.

Linki zewnętrzne

edytuj