Droga krajowa nr 5 (Polska)
droga krajowa w Polsce
Droga krajowa nr 5 – droga krajowa klasy S, klasy GP oraz klasy G[3] łącząca (wraz z odcinkiem drogi krajowej nr 91 między Grudziądzem a Gdańskiem) jedne z największych aglomeracji miejskich w Polsce, tj. Trójmiasto, aglomeracje: bydgoską, poznańską, wrocławską oraz wałbrzyską. Przebiega przez województwa: warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie i dolnośląskie. Swój bieg kończy na granicy z Czechami w Lubawce (powiat kamiennogórski).
Odcinek Wrocław – Bielany Wrocławskie według pomiarów średniego dobowego ruchu pojazdów silnikowych wykonanych przez GDDKiA w 2010, jest odcinkiem o jednym z największych natężeń ruchu w Polsce[4].
Pomiędzy Bielanami Wrocławskimi a Kostomłotami (28 km) przebieg drogi nr 5 pokrywa się z trasą autostrady A4, od węzła Poznań Wschód do węzła Poznań Komorniki (25 km) pokrywa się z trasą autostrady A2, a na odcinku Nowe Marzy – Bielany Wrocławskie z trasą europejską E261.
26 września 2023 roku dokonano skrócenia przebiegu drogi krajowej nr 5 do węzła drogowego Kamienna Góra Północ z drogą ekspresową S3. Równocześnie dalszy odcinek trasy przez Kamienną Górę i Lubawkę do granicy polsko-czeskiej – o długości 14,9 km – zdegradowano do kategorii drogi wojewódzkiej[5].
Klasa drogi edytuj
Pomijając odcinki stanowiące drogę ekspresową, arteria we Wrocławiu i na południe od niego ma parametry klasy GP – wyjątkiem jest odcinek z Bolkowa do granicy w Lubawce, który posiada parametry klasy G[3] – odcinek ten na całej długości zastąpiony będzie drogą ekspresową S3.
Historia numeracji edytuj
Na przestrzeni lat trasa posiadała różne oznaczenia:
| Numer | Przebieg | Lata obowiązywania | Źródło | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|
| 3b | Poznań – Kościan | 1921 – lata 30. | Ustawa z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1921 r. nr 6, poz. 32) | Odnoga „b” drogi państwowej nr 3 | |
| 9 | (Wrocław –) Rawicz – Kościan | ||||
| 18/5 | Grupa Dolna – Świecie | lata 30. – 1952 | Zygmunt Jaworski, Alojzy Świkla, Wacław Pastwa, Mapa samochodowa Polski (stan dróg) na rok 1939/40, Tadeusz Musiał, 1939. | ||
| 18/3 | Świecie – Bydgoszcz | ||||
| ? | Bydgoszcz – Szubin – Żnin – Gniezno | Nieznany numer drogi | |||
| 17/6 | Gniezno – Łubowo | ||||
| 16/4 | Poznań – Stęszew – Kościan – Leszno – Rawicz | ||||
| R 380 | Schwetz (Świecie) – Bromberg (Bydgoszcz) | 1939 (?) – 1945 | DDAC Strassenkarte von Deutschland Masstab 1:1.250.000 (Juli 1941), München: IRO-Verlag Carl Kremling, lipiec 1941 (niem.). | numer obowiązywał w trakcie niemieckiej okupacji | |
| R 116 | Posen (Poznań) – Seenbrück (Stęszew) – Lissa (Leszno) – Rawitsch (Rawicz) – Trebnitz (Trzebnica) – Breslau (Wrocław) | ||||
| 36 | E16 E83 | Dolna Grupa – Świecie |
• krajowy: 1952–1986 |
Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Przedsiębiorstw Kartograficznych, 1965. | |
| 48 | E83 | Świecie – Bydgoszcz – Szubin – Żnin – Gniezno – Łubowo |
|
| |
| 40 | Poznań – Stęszew – Kościan – Leszno – Rawicz – Żmigród – Trzebnica – Wrocław | ||||
| 18 | E12 E83 | Wrocław – Bielany Wrocławskie | Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965. | ||
| E22 | Bielany Wrocławskie – Kąty Wrocławskie – Kostomłoty | 1962–1985 |
|
Odcinek oznaczany na mapach jako autostrada | |
| 378 | Kostomłoty – Strzegom – Dobromierz | 14 II 1986–2000 | Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16) | Numeracja odcinka w 1970 roku:
Źródło: Mapa sieci dróg państwowych województwa wrocławskiego z 1970 roku | |
| 5 | E83 | Dobromierz – Bolków |
• krajowy: 14 II 1986–2000 |
| |
| 371 | 5 | Bolków – Kamienna Góra – Lubawka – granica państwa | 371: 1986–2000
5: od 2000 |
jw. oraz Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16) | W latach 70. odcinek Kamienna Góra – Lubawka – granica państwa istniał jako droga państwowa nr 39. |
| 5 | E261 | (Gdańsk) Świecie – Bydgoszcz – Szubin – Żnin – Gniezno – Pobiedziska – Poznań – Stęszew – Kościan – Leszno – Rawicz – Trzebnica – Wrocław – Świdnica – Świebodzice – Dobromierz – Bolków (Jelenia Góra) | od 14 II 1986, z późniejszymi zmianami | Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16) | Ważniejsze zmiany przebiegu:
|
W latach 1999–2000 fragment drogi nr 5 w Bydgoszczy, łączący drogę krajową nr 10 z ówczesną drogą nr 245, posiadał kategorię drogi wojewódzkiej[6].
Droga ekspresowa S5 edytuj
Na odcinku Nowe Marzy – Wrocław Północ (A8) oraz Ostróda Południe - Wirwajdy droga ma status drogi ekspresowej S5.
Ważniejsze miejscowości leżące na trasie 5 edytuj
- Ostróda (S7, DK15, DK16) - obwodnica S5/DK16
- Nowe Marzy (A1, DK91)
- Świecie (DK91) – obwodnica S5/DK91
- Bydgoszcz (DK10, DK25, DK80) – obwodnica S5/S10/DK25
- Szubin – obwodnica S5
- Żnin – obwodnica S5
- Gniezno (DK15) – obwodnica S5
- Poznań (A2, DK11) – wschodnia obwodnica S5 oraz południowa obwodnica (wspólny przebieg z A2 i S11 )
- Stęszew (DK32) – obwodnica S5
- Kościan – obwodnica S5
- Śmigiel – obwodnica S5
- Leszno (DK12) – obwodnica S5
- Rydzyna – obwodnica S5
- Bojanowo – obwodnica S5
- Rawicz (DK36) – obwodnica S5
- Żmigród – obwodnica S5
- Trzebnica (DK15) – obwodnica S5
- Wrocław (Autostrada A8, DK94) – obwodnica śródmiejska
- Bielany Wrocławskie (A4, DK35) - obwodnica A4
- Kąty Wrocławskie – obwodnica A4
- Strzegom - obwodnica
- Dobromierz (DK34) – obwodnica
- Bolków (DK3) – obwodnica
- Kamienna Góra (S3)
Szczegóły przebiegu edytuj
Bydgoszcz edytuj
- 1985[c] – XXI wiek: ul. Szubińska – pl. Poznański – ul. Poznańska[d] / ul. Grudziądzka[e] – Wały Jagiellońskie – rondo Kujawskie – ul. Toruńska – rondo Toruńskie – al. Stefana Wyszyńskiego – most Pomorski – rondo Fordońskie – al. Stefana Wyszyńskiego – rondo Skrzetuskie – al. Stefana Wyszyńskiego – al. Armii Krajowej[7][8]
- do 30 grudnia 2020 roku: al. Jana Pawła II – rondo Toruńskie – al. Stefana Wyszyńskiego – rondo Fordońskie – al. Stefana Wyszyńskiego – rondo Skrzetuskie – al. Stefana Wyszyńskiego – al. Armii Krajowej[9]
- od 31 grudnia 2020 roku - obwodnica ekspresowa S5[10]
Poznań edytuj
- 1985[c] – 2010: ul. Głogowska – ul. Piotra Ściegiennego – ul. Krzysztofa Arciszewskiego – ul. Hetmańska – Wiadukt Dolna Wilda – ul. Hetmańska – Wiadukt Hetmański – ul. Hetmańska – most Przemysła I – ul. Hetmańska – rondo Starołęka – ul. Ludwika Zamenhofa – rondo Rataje – ul. Jana Pawła II – rondo Śródka – ul. Podwale – ul. Zawady – ul. Główna – ul. Gnieźnieńska[7][8]
- 2010[11] – 2012[12]: ul. Głogowska – ul. Piotra Ściegiennego – ul. Krzysztofa Arciszewskiego – ul. Hetmańska – Wiadukt Dolna Wilda – ul. Hetmańska – Wiadukt Hetmański – ul. Hetmańska – most Przemysła I – ul. Hetmańska – rondo Starołęka – ul. Ludwika Zamenhofa – rondo Rataje – ul. Jana Pawła II – rondo Śródka – ul. Podwale – ul. prymasa Hlonda – ul. Główna – ul. Gnieźnieńska
- na niektórych mapach droga krajowa nr 5 poprowadzona była ul. Warszawską i ul. Bałtycką zamiast ul. Podwale i ul Główną
- od 2012[13]: Południowa Obwodnica[9]
Wrocław edytuj
Na przestrzeni lat kilkukrotnie zmieniano przebieg trasy we Wrocławiu:
- 1985[c] – 2005[15]: ul. Sułowska – most Widawski – ul. Sułowska – ul. Żmigrodzka – ul. Na Polance – mosty Osobowickie – ul. Władysława Reymonta – ul. Pomorska – ul. Stanisława Dubois – ul. Mieszczańska – most Mieszczański – ul. Władysława Jagiełły – ul. Mostowa – most Sikorskiego – ul. Podwale – pl. 1 Maja – ul. Podwale – pl. Orląt Lwowskich – ul. Podwale – pl. Legionów – ul. Grabiszyńska – ul. Zaporoska – ul. Gajowicka – al. gen. Józefa Hallera – ul. Powstańców Śląskich – al. Karkonoska
- 2005 – 2014[16]: ul. Sułowska – most Widawski – ul. Sułowska – ul. Żmigrodzka – ul. Na Polance – mosty Osobowickie – ul. Władysława Reymonta – ul. Pomorska – ul. Stanisława Dubois – ul. Mieszczańska – most Mieszczański – ul. Władysława Jagiełły – ul. Mostowa – most Sikorskiego – ul. Podwale – pl. 1 Maja – ul. Podwale – pl. Orląt Lwowskich – ul. Józefa Piłsudskiego – pl. Legionów – ul. Grabiszyńska – al. gen. Józefa Hallera – ul. Powstańców Śląskich – al. Karkonoska
- 2014[17] – 2018: ul. Sułowska – most Widawski – ul. Sułowska – ul. Żmigrodzka – ul. Jana Nowaka-Jeziorańskiego – Most Milenijny – ul. Milenijna – ul. Na Ostatnim Groszu – Estakada Gądowianka – ul. Klecińska – al. gen. Józefa Hallera – ul. Powstańców Śląskich – al. Karkonoska
- od 2018 roku[18]: S5 – ul. Żmigrodzka – ul. Jana Nowaka-Jeziorańskiego – most Milenijny – ul. Milenijna – ul. Na Ostatnim Groszu – Estakada Gądowianka – ul. Klecińska – al. gen. Józefa Hallera – ul. Powstańców Śląskich – al. Karkonoska
Ograniczenia w ruchu pojazdów ciężarowych edytuj
- Granicy Lubawka – Královec nie mogą przekraczać pojazdy ciężarowe o dmc powyżej 9 ton ze względu na ograniczenie na przygranicznym moście[19]
Dopuszczalny nacisk na oś edytuj
Od 13 marca 2021 roku na drodze dozwolony jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 tony[20][21].
Do 13 marca 2021 edytuj
Wcześniej droga krajowa nr 5 objęta była ograniczeniami dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi:
| Znak | Dopuszczalny nacisk | Odcinek |
|---|---|---|
|
do 11,5 tony | |
|
do 10 ton[23] | |
|
do 8 ton[23] | Bolków – Kamienna Góra – Lubawka – granica państwa |
Stosowne oznakowanie odcinka o dopuszczalnym nacisku na oś do 10 ton (znak E-15f) występowało we Wrocławiu.
Zobacz też edytuj
- droga ekspresowa S5
- trasa europejska E261
- droga wojewódzka nr 239 (dawny przebieg DK5 przez Bydgoszcz)
Galeria edytuj
-
Aleja Jana Pawła II w Bydgoszczy w ciągu drogi nr 5 -
Krajowa „5” w kierunku Poznania -
Most Pomorski nad Brdą -
-
Droga krajowa nr 5 zimą – Zawada (powiat świecki) -
Zjazd do Przedwojowa
Przypisy edytuj
- ↑ Grzegorz Okoński: Trzecie pasy na A2 w Poznaniu już gotowe! Kierowcy mogą nimi jeździć w obu kierunkach [ZDJĘCIA]. Głos Wielkopolski, 2019-12-20. [dostęp 2019-12-20]. (pol.).
- ↑ a b c d plan przebiegu S5 ze strony GDDKiA.
- ↑ a b Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Zarządzenie nr 34 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 października 2017 r. w sprawie klas istniejących dróg krajowych. gddkia.gov.pl. [dostęp 2017-10-22]. (pol.).
- ↑ Najbardziej obciążone drogi w Polsce
- ↑ Odcinki pozbawione kategorii dróg krajowych i zaliczone do dróg wojewódzkich w latach 2022-2023 [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [w:] gov.pl | Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, 16 lutego 2024 [dostęp 2024-02-20] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)
- ↑ a b Polska: atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0.
- ↑ a b Polska: autoatlas 1:300 000, Autoatlas opracowano dla potrzeb Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN Spółka Akcyjna, Warszawa: ABW Sp. z o.o., 2001, ISBN 83-915542-0-1.
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 lutego 2018 r. w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 442)
- ↑ Otwieramy S5 - obwodnicę Bydgoszczy [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2021-01-01] (pol.).
- ↑ W listopadzie 2010 roku oddano do użytku odcinek ulicy prymasa Hlonda (tzw. „Nowe Zawady”) od ul. Głównej do ul. Podwale
- ↑ 4 czerwca 2012 roku oddano do użytku Wschodnią Obwodnicę Poznania, wyprowadzając drogę nr 5 poza miasto
- ↑ Zarządzenie nr 46 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 17 grudnia 2012 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania numerów drogom krajowym [PDF] [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2020-07-10] (pol.).
- ↑ Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 września 2004 r. w sprawie pozbawienia dróg kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2004 r. nr 214, poz. 2178)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 27 września 2013 r. w sprawie pozbawienia dróg kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1153)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 27 września 2013 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1154)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 lutego 2018 r. w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 442)
- ↑ Widok ulicy. Mapy Google. [dostęp 2012-06-26].
- ↑ Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)
- ↑
Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędo-
wej do 11,5 t, z uwzględnieniem art. 41a ust. 1 oraz z wyjątkiem określonym w art. 41b ust. 1.- 2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:
1) po określonej drodze publicznej lub jej odcinku,
2) w strefie obejmującej co najmniej dwie drogi publiczne lub ich odcinki
– zwanego dalej „zakazem”. (...)- 7. Nie można wprowadzić ani ustanowić zakazu na:
(...)
3) drogach krajowych lub ich odcinkach, z wyjątkiem dróg krajowych zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu.Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693) - 2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku osi pojedynczej do 11,5 t (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 703)
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 13 maja 2015 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2015 r. poz. 802)
Uwagi edytuj
- ↑ Uwzględniono Południową Obwodnicę Ostródy w ciągu S5 i DK16 o długości 13,7 km
- ↑ Węzeł o ograniczonych relacjach: Zjazd z S5 tylko w kierunku centrum Wrocławia, wjazd na S5 jedynie z centrum Wrocławia. Zobacz schemat węzła
- ↑ a b c W grudniu 1985 roku dokonano reformy sieci drogowej, wprowadzając m.in. obecną drogę nr 5[14]
- ↑ Ulica jednokierunkowa; ruch w kierunku zachodnim
- ↑ Ulica jednokierunkowa; ruch w kierunku wschodnim
- ↑ W rozporządzeniu odcinek rozpoczyna się w Świeciu.
- ↑ Odcinek wspólny z autostradą A4
Linki zewnętrzne edytuj
- Przebieg drogi krajowej nr 5 w OpenStreetMap
- DK 5 na portalu polska-org.pl