Droga krajowa nr 91 (Polska)
Droga krajowa nr 91 – droga krajowa klasy GP[1] łącząca Gdańsk, Toruń, Włocławek, Łódź, Piotrków Trybunalski, Radomsko, Częstochowę oraz Podwarpie. Przebiega przez województwa: pomorskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie i śląskie. Przed wybudowaniem autostrady A1 oznaczona numerem 1[2][3] i stąd przez kierowców bywa nazywana starą jedynką.
W latach 1985 – 2000 numer 91 przypisany był do drogi Gliwice – Rybnik – Wodzisław Śląski – Chałupki – granica państwa[2][4]. Od 2000 roku ta droga krajowa posiada numer 78[5][6].
Według rozporządzenia GDDKiA z 3 sierpnia 2020 roku droga krajowa nr 91 obejmuje także odcinek z Częstochowy do Podwarpia[7]. Zmiana weszła w życie w czwartym kwartale 2020 roku[8].
W latach 2019–2020 rozebrano i postawiono na nowo estakadę w Przechowie. W 2022 rozpoczęta zostanie modernizacja odcinka od Przechowa do drogi wojewódzkiej nr 550 w Stolnie, z wyjątkiem mostu na Wiśle. Prace o wartości blisko 67,5 mln zł będą realizowane przez konsorcjum firm Kobylarnia i Mirbud[9].
Od 3 sierpnia 2021 roku częstochowski odcinek trasy nr 91 pomiędzy ul. Legionów a ul. Rakowską jest przebudowywany. Remont trasy potrwa do II połowy 2023 roku[10].
7 lipca 2023 roku droga na długości 31 km została pozbawiona kategorii drogi krajowej na terenie Łodzi i okolic od ronda w rejonie węzła Emilia do węzła Rzgów S8 w woj. łódzkim[11].
Na podstawie Zarządzenia nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 kwietnia 2024 roku w sprawie nadania numerów drogom krajowym, przebieg DK91 uległ zasadniczej zmianie w okolicach Łodzi. Droga została poprowadzona od węzła Emilia, następnie wspólnym przebiegiem z drogą ekspresową S14 do węzła Róża, a następnie wspólnym przebiegiem z S8 i DK12 do węzła Rzgów[12].
Historia numeracji
edytujNa przestrzeni lat trasa posiadała różne oznaczenia i klasyfikacje:
Numer | Kategoria | Przebieg | Lata obowiązywania | Źródło | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|
2 | b.d. | Gdańsk – granica państwa | ? – 1939 | Der Große Conti-Atlas für Kraftfahrer 1:500 000, wyd. 18, Hannover: Kartographischer Verlag der Continental Caoutchouc-Compagnie G.m.b.H., 1938 (niem.). | odcinek przebiegający na terenie Wolnego Miasta Gdańsk | |
1 | droga państwowa | (Gdańsk) – granica państwa – Miłobądz – Tczew – Gniew – Nowe – Dolna Grupa | lata 30. XX w. – 1952 | Zygmunt Jaworski , Mapa samochodowa Polski (stan dróg) rok 1939/1940, Tadeusz Musiał, 1939 . | podczas okupacji niemieckiej istniała jako Reichsstraße 380[13] | |
18/5 | Dolna Grupa – Świecie |
| ||||
18/2 | Świecie – Chełmno – Toruń |
| ||||
17/5 | Toruń – Ciechocinek – Nieszawa – Włocławek | odgałęzienie drogi państwowej nr 17 | ||||
17/3 | Włocławek – Kowal – Lubień – Krośniewice | |||||
16/1 | Krośniewice – Topola – Łęczyca – Łódź | odgałęzienie drogi państwowej nr 16 | ||||
14/1 | Łódź – Rzgów – Piotrków | odgałęzienie drogi państwowej nr 14 | ||||
? | b.d. | Piotrków – Rozprza – Gorzkowice – Kamieńsk | nieznana numeracja | |||
14 | droga państwowa | Kamieńsk – Radomsko – Kłomnice – Częstochowa | ||||
36 | E16 E83 | droga państwowa, droga międzynarodowa |
Gdańsk – Pruszcz Gd. – Tczew – Czarlin – Gniew – Nowe – Dolna Grupa – Świecie – Przechowo |
|
|
numeracja krajowa nieużywana prawdopodobnie od lat 70. XX w. |
36 | E16 | Przechowo – Chełmno – Chełmża – Toruń – Nieszawa – Włocławek – Kowal – Lubień – Krośniewice – Łęczyca – Ozorków – Zgierz – Łódź – Rzgów – Tuszyn – Piotrków Tryb. | ||||
16 | Piotrków Tryb. – Kamieńsk – Radomsko – Kłomnice – Częstochowa | |||||
1 | E75 | droga krajowa | granica państwa – Gdańsk – Pruszcz Gdański – Tczew – Świecie – Toruń – Włocławek – Krośniewice – Łęczyca – Łódź – Piotrków Trybunalski | • krajowy: 14 II 1986 – 2016 • europejski: 1985 – 2016 |
|
zmiana numeracji po oddawaniu do użytku poszczególnych odcinków autostrady A1 |
741 | droga krajowa | Piotrków Trybunalski – Rozprza – Kamieńsk – Radomsko – Częstochowa | 14 II 1986 – 2000 |
|
droga przystosowana do ruchu ciężkiego – dopuszczalny nacisk na oś do 10 ton |
Przebieg drogi
edytujDroga krajowa nr 91 zaczyna się przy porcie morskim Gdańsk, skąd biegnie na południe. Stanowi fragmenty tras europejskich:
- trasy europejskiej E75 (port morski Gdańsk - Gdańsk-Orunia - Pruszcz Gdański - Rusocin)
- trasy europejskiej E77 (port morski Gdańsk - Gdańsk-Orunia (węzeł POG S7 Gdańsk-Lipce))
Od Rusocina do Podwarpia droga krajowa nr 91 biegnie równolegle do autostrady A1.
Dopuszczalny nacisk na oś
edytujOd 13 marca 2021 roku na drodze dozwolony jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi do 11,5 tony[14][15].
Do 13 marca 2021 r.
edytujWcześniej na drodze krajowej nr 91 występowały ograniczenia dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi:
Znak | Dopuszczalny nacisk | Lata obowiązywania | Odcinek |
---|---|---|---|
do 11,5 tony | 2010[16]–2012 | Gdańsk (przystań promowa) – Tczew – 1 (węzeł „Nowe Marzy”)[17] | |
201X–2021 |
| ||
[c] | do 10 ton | 2003[20]–2005 | Głuchów – Piotrków Trybunalski – Kamieńsk – Radomsk – Kłomice – Częstochowa |
2005[21]–2010 | Głuchów – Piotrków – Kamieńsk – Radomsko – Kłomice – Częstochowa | ||
2010[22]–2015 | Głuchów 1 – Piotrków Trybunalski – Kamieńsk – Radomsko – Kłomnice – Częstochowa 1[23][24] | ||
2015[25]–2017 | |||
2017[26]–2021 | Tuszyn (1, węzeł „Tuszyn”) – Piotrków Trybunalski (8, węzeł „Piotrków Trybunalski Północ”) |
Ważniejsze miejscowości leżące na trasie 91
edytuj- Gdańsk (S6, S7)
- Pruszcz Gdański
- Rusocin (A1, S6)
- Tczew
- Czarlin (DK22)
- Gniew
- Jeleń (DK90)
- Nowe
- Dolna Grupa (DK16)
- Nowe Marzy (A1, S5)
- Świecie (S5) – obwodnica S5/DK91
- Chełmno – obwodnica
- Stolno (DK55)
- Chełmża – obwodnica
- Toruń (A1, S10, DK15, DK80)
- Nowy Ciechocinek (A1)
- Włocławek (A1, DK62, DK67)
- Kowal (A1) – obwodnica
- Lubień Kujawski
- Krośniewice (DK92) – obwodnica
- Daszyna
- Topola Królewska (DK60)
- Łęczyca – obwodnica
- Ozorków – obwodnica
- Emilia (A2, S14)
- Zgierz - obwodnica S14/DK91
- Łódź - obwodnica S14/DK91 i S8/DK91
- Aleksandrów Łódzki - obwodnica S14/DK91
- Konstantynów Łódzki - obwodnica S14/DK91
- Pabianice - obwodnica S14/DK91 i S8/DK12/DK91
- Rzgów - obwodnica S8/DK12/DK91
- Tuszyn (A1)
- Głuchów (A1, DK12)
- Piotrków Trybunalski (A1, S8, DK12, DK74) - częściowo obwodnica S8
- Rozprza – obwodnica planowana
- Kamieńsk – obwodnica planowana
- Gomunice
- Radomsko (A1, DK42) – obwodnica planowana
- Częstochowa (A1, DK43, DK46)
- Koziegłowy – obwodnica
- Siewierz (DK78)
- Podwarpie (S1, DK86)
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Węzeł Tuszyn jest niepełnym węzłem:
- brak wjazdu od Łodzi na A1 w kierunku Gdańska oraz na A1 w kierunku Katowic od Piotrkowa Tryb.
- brak wyjazdu z A1 od strony Katowic w kierunku Piotrkowa Tryb.
- ↑ Według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 9 lutego 2023 roku w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych do przebiegu drogi krajowej nr 1 ma być zaliczany także odcinek alei Wojska Polskiego w Częstochowie od węzła autostradowego Częstochowa Północ do węzła z ulicą Warszawską (droga krajowa nr 91). Przedmiotowy odcinek, według rozporządzenia, nie stanowi zasadniczego przebiegu drogi krajowej nr 1.
- ↑ Wygląd znaku wprowadzono w 2015 roku[18] i zniesiono w marcu 2021 r.[19]
Przypisy
edytuj- ↑ Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Zarządzenie nr 34 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 października 2017 r. w sprawie klas istniejących dróg krajowych. gddkia.gov.pl. [dostęp 2017-10-22]. (pol.).
- ↑ a b Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)
- ↑ Polska: Atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa, Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0.
- ↑ Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie nowych numerów dróg krajowych
(wykaz dróg w archiwum Rzeczpospolitej ) - ↑ Polska: Mapa samochodowa 1:700 000, wyd. XII zmienione, poprawione i uaktualnione, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 2004–2005, ISBN 83-904373-7-6 .
- ↑ Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Załącznik do zarządzenia nr 28 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 sierpnia 2020 r.. gddkia.gov.pl. [dostęp 2020-08-07]. (pol.).
- ↑ Anna Dziedzic: Gierkówka zmieni nazwę. Zamiast DK1 już od Podwarpia pojedziemy DK91. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 10 sierpnia 2020. [dostęp 2020-09-01].
- ↑ Odcinek drogi krajowej nr 91 w Kujawsko-Pomorskiem będzie zmodernizowany
- ↑ Gruntowa przebudowa częstochowskiej dk1 [online], czestochowskie24.pl [dostęp 2021-08-07] .
- ↑ Odcinki pozbawione kategorii dróg krajowych i zaliczone do dróg wojewódzkich w latach 2022-2023 - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 kwietnia 2024 r. w sprawie nadania numerów drogom krajowym - Dziennik Urzędowy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-07-11] (pol.).
- ↑ a b c d DDAC Strassenkarte von Deutschland 1:1 250 000, München: IRO-Verlag München Carl Kremling, 1941 (niem.).
- ↑ Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)
- ↑
Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędo-
wej do 11,5 t, z uwzględnieniem art. 41a ust. 1 oraz z wyjątkiem określonym w art. 41b ust. 1.- 2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:
1) po określonej drodze publicznej lub jej odcinku,
2) w strefie obejmującej co najmniej dwie drogi publiczne lub ich odcinki
– zwanego dalej „zakazem”. (...)- 7. Nie można wprowadzić ani ustanowić zakazu na:
(...)
3) drogach krajowych lub ich odcinkach, z wyjątkiem dróg krajowych zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu.Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693) - 2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lipca 2010 r. w sprawie wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t (Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 932)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 703)
- ↑ Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury i Rozwoju oraz Spraw Wewnętrznych z dnia 3 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1313)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2021 r. poz. 438)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 marca 2003 r. w sprawie sieci dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o określonych parametrach (Dz.U. z 2003 r. nr 62, poz. 563)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 października 2005 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t (Dz.U. z 2005 r. nr 219, poz. 1861)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lipca 2010 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t (Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 933)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 704)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 września 2012 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2012 r. poz. 1061)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 13 maja 2015 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2015 r. poz. 802)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 21 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2017 r. poz. 878)