Droga krajowa nr 91 (Polska)

droga krajowa w Polsce, równoległa do autostrady A1; łączy Trójmiasto z Toruniem, Łodzią, Częstochową i Podwarpiem (woj. śląskie)

Droga krajowa nr 91droga krajowa klasy GP[1] łącząca Gdańsk, Toruń, Włocławek, Łódź, Piotrków Trybunalski, Radomsko, Częstochowę oraz Podwarpie. Przebiega przez województwa: pomorskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie i śląskie. Przed wybudowaniem autostrady A1 oznaczona numerem 1[2][3] i stąd przez kierowców bywa nazywana starą jedynką.

GP91
Początek drogi

Gdańsk

Koniec drogi

Podwarpie

Długość

556 km

Województwa

pomorskie,
kujawsko-pomorskie,
łódzkie,
śląskie

Mapa
Mapa GP91
Przebieg drogi krajowej nr 91.

     Droga krajowa nr 91

     Wspólny przebieg z S5

Zdjęcie
Droga krajowa nr 91 w Łodzi
Droga krajowa nr 91 w Łodzi

W latach 1985 – 2000 numer 91 przypisany był do drogi GliwiceRybnikWodzisław ŚląskiChałupkigranica państwa[2][4]. Od 2000 roku ta droga krajowa posiada numer 78[5][6].

Według rozporządzenia GDDKiA z 3 sierpnia 2020 roku droga krajowa nr 91 obejmuje także odcinek z Częstochowy do Podwarpia[7]. Zmiana weszła w życie w czwartym kwartale 2020 roku[8].

W latach 2019–2020 rozebrano i postawiono na nowo estakadę w Przechowie. W 2022 rozpoczęta zostanie modernizacja odcinka od Przechowa do drogi wojewódzkiej nr 550 w Stolnie, z wyjątkiem mostu na Wiśle. Prace o wartości blisko 67,5 mln zł będą realizowane przez konsorcjum firm Kobylarnia i Mirbud[9].

Od 3 sierpnia 2021 roku częstochowski odcinek trasy nr 91 pomiędzy ul. Legionów a ul. Rakowską jest przebudowywany. Remont trasy potrwa do II połowy 2023 roku[10].

7 lipca 2023 roku droga na długości 31 km została pozbawiona kategorii drogi krajowej na terenie Łodzi i okolic od ronda w rejonie węzła Emilia do węzła Rzgów S8 w woj. łódzkim[11].

Na podstawie Zarządzenia nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 kwietnia 2024 roku w sprawie nadania numerów drogom krajowym, przebieg DK91 uległ zasadniczej zmianie w okolicach Łodzi. Droga została poprowadzona od węzła Emilia, następnie wspólnym przebiegiem z drogą ekspresową S14 do węzła Róża, a następnie wspólnym przebiegiem z S8 i DK12 do węzła Rzgów[12].

Historia numeracji

edytuj

Na przestrzeni lat trasa posiadała różne oznaczenia i klasyfikacje:

Numer Kategoria Przebieg Lata obowiązywania Źródło Uwagi
2 b.d. Gdańsk – granica państwa ? – 1939 Der Große Conti-Atlas für Kraftfahrer 1:500 000, wyd. 18, Hannover: Kartographischer Verlag der Continental Caoutchouc-Compagnie G.m.b.H., 1938 (niem.). odcinek przebiegający na terenie Wolnego Miasta Gdańsk
1 droga państwowa (Gdańsk) – granica państwaMiłobądzTczewGniewNoweDolna Grupa lata 30. XX w. – 1952 Zygmunt Jaworski, Mapa samochodowa Polski (stan dróg) rok 1939/1940, Tadeusz Musiał, 1939. podczas okupacji niemieckiej istniała jako Reichsstraße 380[13]
18/5 Dolna Grupa – Świecie
  1. odgałęzienie drogi państwowej nr 18
  2. podczas okupacji niemieckiej istniała jako Reichsstraße 380[13]
18/2 Świecie – ChełmnoToruń
  1. odgałęzienie drogi państwowej nr 18
  2. podczas okupacji niemieckiej istniała jako:
17/5 Toruń – CiechocinekNieszawaWłocławek odgałęzienie drogi państwowej nr 17
17/3 Włocławek – KowalLubieńKrośniewice
16/1 Krośniewice – TopolaŁęczycaŁódź odgałęzienie drogi państwowej nr 16
14/1 Łódź – RzgówPiotrków odgałęzienie drogi państwowej nr 14
? b.d. Piotrków – RozprzaGorzkowiceKamieńsk nieznana numeracja
14 droga państwowa Kamieńsk – RadomskoKłomniceCzęstochowa
36 E16 E83 droga państwowa,
droga międzynarodowa
GdańskPruszcz Gd.TczewCzarlinGniewNoweDolna GrupaŚwieciePrzechowo
  • krajowy: 1952(?) – 14 II 1986
  • międzynarodowy: 1962 – 1985
  • Mapa samochodowa Polski 1:1 000 000, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1962.
  • Atlas samochodowy Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965.
  • Mapa samochodowa Polski 1:1 000 000, wyd. jedenaste, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1972.
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. V. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1979. ISBN 83-7000-017-7.
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IX. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1985.
numeracja krajowa nieużywana prawdopodobnie od lat 70. XX w.
36 E16 Przechowo – ChełmnoChełmżaToruńNieszawaWłocławekKowalLubieńKrośniewiceŁęczycaOzorkówZgierzŁódźRzgówTuszynPiotrków Tryb.
16 Piotrków Tryb. – KamieńskRadomskoKłomniceCzęstochowa
1 E75 droga krajowa granica państwa – Gdańsk – Pruszcz Gdański – Tczew – Świecie – Toruń – Włocławek – Krośniewice – Łęczyca – Łódź – Piotrków Trybunalski • krajowy: 14 II 1986 – 2016
• europejski: 1985 – 2016
  • Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
  • Samochodowa mapa Polski 1:750 000, wyd. czwarte, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1987.
  • Polska: Atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0.
  • Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie nowych numerów dróg krajowych
    (wykaz dróg w archiwum Rzeczpospolitej  )
zmiana numeracji po oddawaniu do użytku poszczególnych odcinków autostrady A1
741 droga krajowa Piotrków Trybunalski – Rozprza – Kamieńsk – Radomsko – Częstochowa 14 II 1986 – 2000
  • Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
  • Samochodowa mapa Polski 1:750 000, wyd. czwarte, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1987.
  • Polska: Atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0.
  • Polska: Mapa samochodowa 1:700 000, wyd. 1, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1996–1997, ISBN 83-904373-2-5.
droga przystosowana do ruchu ciężkiego – dopuszczalny nacisk na oś do 10 ton

Przebieg drogi

edytuj

Droga krajowa nr 91 zaczyna się przy porcie morskim Gdańsk, skąd biegnie na południe. Stanowi fragmenty tras europejskich:

Od Rusocina do Podwarpia droga krajowa nr 91 biegnie równolegle do autostrady A1.

Dopuszczalny nacisk na oś

edytuj

Od 13 marca 2021 roku na drodze dozwolony jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi do 11,5 tony[14][15].

Do 13 marca 2021 r.

edytuj

Wcześniej na drodze krajowej nr 91 występowały ograniczenia dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi:

Znak Dopuszczalny nacisk Lata obowiązywania Odcinek
  do 11,5 tony 2010[16]–2012 Gdańsk (przystań promowa) – Tczew1 (węzeł Nowe Marzy)[17]
201X–2021
 [c] do 10 ton 2003[20]–2005 GłuchówPiotrków TrybunalskiKamieńskRadomskKłomiceCzęstochowa
2005[21]–2010 Głuchów – Piotrków – Kamieńsk – Radomsko – Kłomice – Częstochowa
2010[22]–2015 Głuchów 1 – Piotrków Trybunalski – Kamieńsk – Radomsko – Kłomnice – Częstochowa 1[23][24]
2015[25]–2017
  • Tuszyn (1, węzeł „Tuszyn”) – Piotrków Trybunalski (8, węzeł „Piotrków Trybunalski Północ”)
  • Piotrków Trybunalski (8, węzeł „Piotrków Trybunalski Wschód”) – Kamieńsk – Radomsko – Kłomnice – Częstochowa 1
2017[26]–2021 Tuszyn (1, węzeł „Tuszyn”) – Piotrków Trybunalski (8, węzeł „Piotrków Trybunalski Północ”)

Ważniejsze miejscowości leżące na trasie 91

edytuj

Zobacz też

edytuj
  1. Węzeł Tuszyn jest niepełnym węzłem:
    • brak wjazdu od Łodzi na A1 w kierunku Gdańska oraz na A1 w kierunku Katowic od Piotrkowa Tryb.
    • brak wyjazdu z A1 od strony Katowic w kierunku Piotrkowa Tryb.
  2. Według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 9 lutego 2023 roku w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych do przebiegu drogi krajowej nr 1 ma być zaliczany także odcinek alei Wojska Polskiego w Częstochowie od węzła autostradowego Częstochowa Północ do węzła z ulicą Warszawską (droga krajowa nr 91). Przedmiotowy odcinek, według rozporządzenia, nie stanowi zasadniczego przebiegu drogi krajowej nr 1.
  3. Wygląd znaku wprowadzono w 2015 roku[18] i zniesiono w marcu 2021 r.[19]

Przypisy

edytuj
  1. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Zarządzenie nr 34 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 października 2017 r. w sprawie klas istniejących dróg krajowych. gddkia.gov.pl. [dostęp 2017-10-22]. (pol.).
  2. a b Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
  3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)
  4. Polska: Atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa, Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0.
  5. Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie nowych numerów dróg krajowych
    (wykaz dróg w archiwum Rzeczpospolitej  )
  6. Polska: Mapa samochodowa 1:700 000, wyd. XII zmienione, poprawione i uaktualnione, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 2004–2005, ISBN 83-904373-7-6.
  7. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Załącznik do zarządzenia nr 28 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 sierpnia 2020 r.. gddkia.gov.pl. [dostęp 2020-08-07]. (pol.).
  8. Anna Dziedzic: Gierkówka zmieni nazwę. Zamiast DK1 już od Podwarpia pojedziemy DK91. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 10 sierpnia 2020. [dostęp 2020-09-01].
  9. Odcinek drogi krajowej nr 91 w Kujawsko-Pomorskiem będzie zmodernizowany
  10. Gruntowa przebudowa częstochowskiej dk1 [online], czestochowskie24.pl [dostęp 2021-08-07].
  11. Odcinki pozbawione kategorii dróg krajowych i zaliczone do dróg wojewódzkich w latach 2022-2023 - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  12. Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 kwietnia 2024 r. w sprawie nadania numerów drogom krajowym - Dziennik Urzędowy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-07-11] (pol.).
  13. a b c d DDAC Strassenkarte von Deutschland 1:1 250 000, München: IRO-Verlag München Carl Kremling, 1941 (niem.).
  14. Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)
  15. Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędo-
    wej do 11,5 t, z uwzględnieniem art. 41a ust. 1 oraz z wyjątkiem określonym w art. 41b ust. 1.

    2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:

    1) po określonej drodze publicznej lub jej odcinku,
    2) w strefie obejmującej co najmniej dwie drogi publiczne lub ich odcinki
    – zwanego dalej „zakazem”. (...)

    7. Nie można wprowadzić ani ustanowić zakazu na:

    (...)
    3) drogach krajowych lub ich odcinkach, z wyjątkiem dróg krajowych zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu.

    Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)

  16. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lipca 2010 r. w sprawie wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t (Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 932)
  17. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 703)
  18. Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury i Rozwoju oraz Spraw Wewnętrznych z dnia 3 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1313)
  19. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2021 r. poz. 438)
  20. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 marca 2003 r. w sprawie sieci dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o określonych parametrach (Dz.U. z 2003 r. nr 62, poz. 563)
  21. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 października 2005 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t (Dz.U. z 2005 r. nr 219, poz. 1861)
  22. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lipca 2010 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t (Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 933)
  23. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 704)
  24. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 września 2012 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2012 r. poz. 1061)
  25. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 13 maja 2015 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2015 r. poz. 802)
  26. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 21 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2017 r. poz. 878)