Drozdek okularowy[4] (Catharus ustulatus) – gatunek małego ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae). Zamieszkuje północną i zachodnią część Ameryki Północnej, zimuje od Meksyku po południową część Ameryki Południowej.

Drozdek okularowy
Catharus ustulatus[1]
(Nuttall, 1840)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

drozdowate

Podrodzina

drozdy

Rodzaj

Catharus

Gatunek

drozdek okularowy

Synonimy
  • Turdus ustulatus Nuttall, 1840[2]
Podgatunki
  • C. u. incanus (Godfrey, 1952)
  • C. u. ustulatus (Nuttall, 1840)
  • C. u. phillipsi Ramos, 1991
  • C. u. oedicus (Oberholser, 1899)
  • C. u. swainsoni (Tschudi, 1845)
  • C. u. appalachiensis Ramos, 1991
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     okres lęgowy

     przeloty

     zimowiska

Zasięg występowania edytuj

Drozdek okularowy występuje w zależności od podgatunku[5][2]:

  • Catharus ustulatus incanus – środkowa i wschodnia Alaska i zachodnia Kanada. Zimuje od Kolumbii i Wenezueli na południe po Peru.
  • drozdek okularowy[4] (Catharus ustulatus ustulatus) – południowo-wschodnia Alaska do zachodnio-środkowych USA. Zimuje od Meksyku na południe po Panamę.
  • Catharus ustulatus phillipsiWyspy Królowej Charlotty (zachodnia Kanada). Zimuje we wschodnim i zachodnim Meksyku.
  • Catharus ustulatus oedicus – południowo-zachodnie USA. Zimuje od zachodniego Meksyku na południe po Nikaraguę.
  • drozdek oliwkowogrzbiety[4] (Catharus ustulatus swainsoni) – środkowa i wschodnia Kanada, północne USA. Zimuje w Ameryce Południowej. Takson niekiedy uznawany za osobny gatunek[6].
  • Catharus ustulatus appalachiensis – wschodnie USA. Zimuje od Kolumbii na południe po północno-wschodnie Peru.

Morfologia edytuj

Długość ciała 16–20 cm, masa ciała 25–45 g[7], rozpiętość skrzydeł 29–31 cm[8]. Wierzch ciała oliwkowobrązowy (wschód zasięgu), do brunatnego (zachód). Kantarek, gardło i pierś kremowopłowe, z ciemnymi plamkami, brzuch biały. Boki ciała oliwkowoszare. Obie płci podobne. Młode ptaki z wierzchu całe ciemne, z płowymi plamami na grzbiecie.

Ekologia i zachowanie edytuj

Środowisko edytuj

Drozdki okularowe gniazdują głównie w lasach iglastych, z wyjątkiem wybrzeży Kalifornii, gdzie występują zwykle w nadrzecznych lasach liściastych, zaroślach z olszami lub wierzbami, a czasami w zaroślach przybrzeżnych. Podczas migracji zajmują różnorodne siedliska, poszukując głównie terenów z gęstym podszytem; spotkać je wtedy można zwłaszcza w lasach, na dnie kanionów, w młodych zadrzewieniach, lasach bagiennych, parkach czy na brzegach jezior. Na zimowiskach przebywają w pierwotnych i starych wtórnych lasach tropikalnych oraz na obrzeżach lasów i pastwisk[9].

Rozród edytuj

Gniazdują w zacienionych miejscach w podszycie leśnym, zwłaszcza w zaroślach krzewów liściastych lub młodych iglastych drzewek, zwykle na wysokości 1–3 metry nad ziemią. Gniazdo to zwarta, otwarta miseczka zbudowana z cienkich gałązek, łodyg, trawy, mchu, strzępków kory i zbutwiałych liści, wewnątrz wyłożona liśćmi, korzonkami, porostami lub mchem. Jego budową zajmuje się samica. W zniesieniu 1–5 (zwykle 3–4[8]) jaj koloru od niebieskiego do zielonkawoniebieskiego z czerwonawym lub brązowym plamkowaniem[9]. Wysiadywaniem zajmuje się samica[8]. Okres inkubacji trwa 10–14 dni, podobnie czas od wyklucia do pełnego opierzenia się młodych[9]. Karmieniem młodych zajmują się oboje rodzice[8].

Pożywienie edytuj

Drozdki okularowe w sezonie lęgowym zjadają głównie owady i inne stawonogi. Jedzą też owoce, zwłaszcza jesienią i zimą, preferując czerwone owoce jagodowe. W skład ich diety wchodzą m.in. chrząszcze, muchy, koniki polne czy gąsienice. Żywią się także mrówkami, co jest raczej nietypowe dla ptaków śpiewających klimatu umiarkowanego. Pisklęta karmione są głównie owadami, zwłaszcza gąsienicami, chrząszczami, ćmami i muchami[9].

Status edytuj

Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej drozdka okularowego na około 100 milionów osobników[9].

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje drozdka okularowego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern)[6]. Od 2016 roku jako osobny gatunek klasyfikuje drozdka oliwkowogrzbietego i również zalicza go do kategorii najmniejszej troski[6].

Przypisy edytuj

  1. Catharus ustulatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Swainson's Thrush (Catharus ustulatus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-22)]. (ang.).
  3. Catharus ustulatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Turdinae Rafinesque, 1815 - drozdy (wersja: 2020-02-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-20].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-20]. (ang.).
  6. a b c BirdLife International, Catharus swainsoni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2020-3 [dostęp 2020-12-20] (ang.).
  7. N. Collar, D.A. Christie: Swainson's Thrush (Catharus ustulatus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-04-27]. (ang.).
  8. a b c d N. Bouglouan: Swainson’s Thrush. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2020-12-20]. (ang.).
  9. a b c d e Swainson's Thrush Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-20]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne edytuj