Drozdoń pstry
Drozdoń pstry[4] (Zoothera dauma) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae), występujący w Azji. Nie jest zagrożony wyginięciem.
| Zoothera dauma[1] | |||
| (Latham, 1790) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
drozdoń pstry | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Podgatunki i zasięg występowania edytuj
Drozdoń pstry występuje w zależności od podgatunku[4][5]:
- drozdoń pstry (Z. d. dauma) – wędrowne. Gniazdują w zachodnich Himalajach (w tym w Pakistanie) na wschód po Assam, południowo-centralne Chiny, północną Mjanmę, północną i zachodnią Tajlandię i północne Indochiny. Poza sezonem lęgowym przebywają głównie w południowej i południowo-wschodniej Azji[2]
- drozdoń sundajski (Z. d. horsfieldi) – Sumatra, Jawa, Bali, Lombok i Sumbawa
- Z. d. iriomotensis – Iriomote (południowe wyspy Riukiu)
- drozdoń tygrysi (Z. d. neilgherriensis) – południowo-zachodnie Indie
- drozdoń cejloński (Z. d. imbricata) – Sri Lanka
Liczba podgatunków i ich odrębność pozostaje kwestią sporną. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny uznaje drozdonie: tygrysiego i cejlońskiego za osobne gatunki[5]. Do drozdonia pstrego bywał włączany również drozdoń tajgowy (Zoothera aurea), jednak drozdonie te znacznie różnią się głosem od drozdoni pstrych[2]. Na liście ptaków świata opracowywanej wspólnie przez BirdLife International i autorów Handbook of the Birds of the World taksony horsfieldi, iriomotensis i imbricata traktowane są jako podgatunki drozdonia tajgowego; lista ta jest wykorzystywana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN)[3][6][7].
W Polsce do 2015 włącznie stwierdzono drozdonie pstre 9 razy, ostatnio w grudniu 2001 pod Wieliczką[8]; w rzeczywistości stwierdzenia te dotyczyły traktowanego obecnie jako osobny gatunek drozdonia tajgowego i to on został wciągnięty na Listę awifauny krajowej[9].
Morfologia edytuj
Długość ciała 24–30 cm[2], rozpiętość skrzydeł 45–46 cm[10], masa ciała 88–103 g[2]. Bardzo duży drozd, upstrzony ciemnym łuskowaniem na żółtobrązowym tle. Przypomina młodego paszkota, ale znacznie mocniej zbudowany i ma bardziej wyrazisty rysunek. Nie występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. U dorosłych wierzch ciała i pierś ochrowe; spód ciała biały. Wszystkie partie upierzenia, oprócz skrzydeł i sterówek pokryte są plamkami w kształcie półksiężyców. Skrzydła szarobrązowe z jasnymi brzegami piór, lotki o ciemnej nasadzie i ciemnych końcach. Osobniki młodociane przypominają dorosłe. We wszystkich szatach ciemny dziób z jasnobeżową nasadą żuchwy. Pod skrzydłami widoczne wyraźne czarno-białe pasy pod skrzydłami[10]. Nogi różowawe. Tęczówka czarna, występuje jasna obrączka oczna[8].
Ekologia i zachowanie edytuj
Drozdonie pstre żywią się bezkręgowcami – dżdżownicami, owadami, ślimakami, do tego zjadają jagody i inne owoce. Gniazdo ma kształt dużej czarki, ulokowane jest w rozwidleniu gałęzi drzewa albo krzewu, zazwyczaj od 1 do 6 m nad ziemią[8].
Status i ochrona edytuj
IUCN klasyfikuje drozdonia pstrego jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern), z tym że stosuje ujęcie systematyczne obejmujące tylko dwa podgatunki – nominatywny i Z. d. neilgherriensis. Liczebność populacji nie jest znana, zaś jej trend oceniany jest jako spadkowy[3].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[11].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Zoothera dauma, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Collar, N.: Common Scaly Thrush (Zoothera dauma). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-27)].
- ↑ a b c Zoothera dauma, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Turdinae Rafinesque, 1815 - drozdy (wersja: 2022-01-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-11].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-11]. (ang.).
- ↑ BirdLife International, Zoothera aurea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2022-1 [dostęp 2022-11-11] (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6b [online], lipiec 2022 [dostęp 2022-11-11].
- ↑ a b c Dominik Marchowski: Ptaki Polski. Kompletna lista 450 stwierdzonych gatunków. Wyd. 1. Warszawa: SBM, 2015, s. 414. ISBN 978-83-7845-983-5.
- ↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2021. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2022-11-11].
- ↑ a b Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-247-0818-5.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy – drozdoń tygrysi Z. d. neilgherriensis. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy – drozdoń cejloński Z. d. imbricata. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).